Sananlaskujen 22
1 Nimi on kalliimpi suurta rikkautta, suosio hopeata ja kultaa parempi.
Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
2 Rikas ja köyhä kohtaavat toisensa; Herra on luonut kumpaisenkin.
Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
3 Mielevä näkee vaaran ja kätkeytyy, mutta yksinkertaiset käyvät kohti ja saavat vahingon.
Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
4 Nöyryyden ja Herran pelon palkka on rikkaus, kunnia ja elämä.
Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
5 Orjantappuroita ja pauloja on väärän tiellä; henkensä varjelee, joka niistä kaukana pysyy.
Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
6 Totuta poikanen tiensä suuntaan, niin hän ei vanhanakaan siitä poikkea.
Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
7 Rikas hallitsee köyhiä, ja velallinen joutuu velkojan orjaksi.
Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
8 Joka vääryyttä kylvää, se turmiota niittää, ja hänen vihansa vitsa häviää.
Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
9 Hyvänsuopa saa siunauksen, sillä hän antaa leivästään vaivaiselle.
Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
10 Aja pois pilkkaaja, niin poistuu tora ja loppuu riita ja häväistys.
Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
11 Joka sydämen puhtautta rakastaa, jolla on suloiset huulet, sen ystävä on kuningas.
Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
12 Herran silmät suojelevat taitoa, mutta uskottoman sanat hän kääntää väärään.
Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
13 Laiska sanoo: "Ulkona on leijona; tappavat vielä minut keskellä toria".
Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
14 Irstaitten vaimojen suu on syvä kuoppa; Herran vihan alainen kaatuu siihen.
Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
15 Hulluus on kiertynyt kiinni poikasen sydämeen, mutta kurituksen vitsa sen hänestä kauas karkoittaa.
Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
16 Vaivaiselle on voitoksi, jos häntä sorretaan, rikkaalle tappioksi, jos hänelle annetaan.
Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
17 Kallista korvasi ja kuuntele viisaitten sanoja ja tarkkaa minun taitoani.
Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
18 Sillä suloista on, jos kätket ne sisimpääsi; olkoot ne kaikki huulillasi valmiina.
Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
19 Että Herra olisi sinun turvanasi, siksi olen minä nyt neuvonut juuri sinua.
Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
20 Olenhan ennenkin sinulle kirjoittanut, antanut neuvoja ja tietoa,
Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
21 opettaakseni sinulle totuutta, vakaita sanoja, että voisit vakain sanoin vastata lähettäjällesi.
Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
22 Älä raasta vaivaista, siksi että hän on vaivainen, äläkä polje kurjaa portissa,
Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
23 sillä Herra ajaa hänen asiansa ja riistää hänen riistäjiltään hengen.
PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
24 Älä rupea pikavihaisen ystäväksi äläkä seurustele kiukkuisen kanssa,
Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
25 että et tottuisi hänen teihinsä ja saattaisi sieluasi ansaan.
Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
26 Älä ole niitä, jotka kättä lyövät, jotka menevät takuuseen veloista.
Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
27 Jollei sinulla ole, millä maksaa, mitäs muuta, kuin viedään vuode altasi!
Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
28 Älä siirrä ikivanhaa rajaa, jonka esi-isäsi ovat asettaneet.
Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
29 Jos näet miehen, kerkeän toimissaan, hänen paikkansa on kuningasten, ei alhaisten, palveluksessa.
Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
