Sananlaskujen 22
1 Nimi on kalliimpi suurta rikkautta, suosio hopeata ja kultaa parempi.
| ناوبانگی چاک لە دەوڵەمەندی گەورە خوازراوترە، ڕێزیش لە زێڕ و زیو باشترە. |
2 Rikas ja köyhä kohtaavat toisensa; Herra on luonut kumpaisenkin.
| دەوڵەمەند و هەژار لەمەدا یەکدەگرنەوە، دروستکەری هەردووکیان یەزدانە. |
3 Mielevä näkee vaaran ja kätkeytyy, mutta yksinkertaiset käyvät kohti ja saavat vahingon.
| ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ. |
4 Nöyryyden ja Herran pelon palkka on rikkaus, kunnia ja elämä.
| پاداشتی بێفیزی و لەخواترسی دەوڵەمەندی و ڕێزداری و ژیانە. |
5 Orjantappuroita ja pauloja on väärän tiellä; henkensä varjelee, joka niistä kaukana pysyy.
| چقڵ و تەڵە لە ڕێگای پیاوی خواردایە، بەڵام ئەوەی خۆی بپارێزێت لێی دوور دەکەوێتەوە. |
6 Totuta poikanen tiensä suuntaan, niin hän ei vanhanakaan siitä poikkea.
| منداڵ لەسەر ئەو ڕێگایە ڕابهێنە کە پێویستە بیگرێت، پیریش بێت لێی لا نادات. |
7 Rikas hallitsee köyhiä, ja velallinen joutuu velkojan orjaksi.
| دەوڵەمەند بەسەر هەژاردا حوکم دەکات، قەرزاریش کۆیلەی خاوەن قەرزە. |
8 Joka vääryyttä kylvää, se turmiota niittää, ja hänen vihansa vitsa häviää.
| ئەوەی ناڕەوایی بچێنێت دروێنەی خراپە دەکات، کوتەکی تووڕەییشی دەفەوتێت. |
9 Hyvänsuopa saa siunauksen, sillä hän antaa leivästään vaivaiselle.
| ئەوەی چاوتێر بێت بەرەکەتدار دەبێت، چونکە لە نانی خۆی دەداتە هەژار. |
10 Aja pois pilkkaaja, niin poistuu tora ja loppuu riita ja häväistys.
| گاڵتەجاڕ دەربکە، ناکۆکی دەڕوات، دووبەرەکی و ڕیسواییش نامێنێت. |
11 Joka sydämen puhtautta rakastaa, jolla on suloiset huulet, sen ystävä on kuningas.
| ئەوەی حەزی لە دڵپاکی بێت و قسەی شیرین بێت، پاشا دەبێتە دۆستی. |
12 Herran silmät suojelevat taitoa, mutta uskottoman sanat hän kääntää väärään.
| چاوی یەزدان چاودێری زانیاری دەکات، بەڵام قسەی ناپاکان سەرەوژێر دەکات. |
13 Laiska sanoo: "Ulkona on leijona; tappavat vielä minut keskellä toria".
| تەمبەڵ دەڵێت: «شێرێک لە دەرەوەیە! ئەگەر بچمە گۆڕەپانەکان دەکوژرێم!» |
14 Irstaitten vaimojen suu on syvä kuoppa; Herran vihan alainen kaatuu siihen.
| دەمی ژنی بەدڕەوشت چاڵێکی قووڵە، ئەوەی بەر تووڕەیی یەزدان بکەوێت دەکەوێتە ناوی. |
15 Hulluus on kiertynyt kiinni poikasen sydämeen, mutta kurituksen vitsa sen hänestä kauas karkoittaa.
| گێلی بە دڵی منداڵەوە گرێدراوە، بەڵام گۆچانی تەمبێکردن دووری دەخاتەوە لێی. |
16 Vaivaiselle on voitoksi, jos häntä sorretaan, rikkaalle tappioksi, jos hänelle annetaan.
| ئەوەی زۆرداری لە هەژار بکات بۆ ئەوەی بۆ خۆی زیاد بکات و ئەوەی بە دەوڵەمەند ببەخشێت، بێگومان هەردووکیان بەرەو نەبوونییە. |
17 Kallista korvasi ja kuuntele viisaitten sanoja ja tarkkaa minun taitoani.
| گوێ شل بکە و قسەی دانایان ببیستە، دڵت بدە زانیاری من، |
18 Sillä suloista on, jos kätket ne sisimpääsi; olkoot ne kaikki huulillasi valmiina.
| چونکە جوانە ئەگەر لە ناختدا هەڵیبگریت و تێکڕا لەسەر لێوەکانت بچەسپێن. |
19 Että Herra olisi sinun turvanasi, siksi olen minä nyt neuvonut juuri sinua.
| بۆ ئەوەی پشتبەستنت بە یەزدان بێت، ئەمڕۆ تۆ فێر دەکەم، بەڵێ تۆ. |
20 Olenhan ennenkin sinulle kirjoittanut, antanut neuvoja ja tietoa,
| ئایا سی پەندم بۆ نەنووسیوی سەبارەت بە ڕاوێژ و زانیاری، |
21 opettaakseni sinulle totuutta, vakaita sanoja, että voisit vakain sanoin vastata lähettäjällesi.
| بۆ ئەوەی دروستی قسەی ڕاستیت فێر بکەم، هەتا وەڵامە ڕاستییەکان بدەیتەوە ئەوانەی کە تۆیان ناردووە؟ |
22 Älä raasta vaivaista, siksi että hän on vaivainen, äläkä polje kurjaa portissa,
| هەژار تاڵان مەکە لەبەر هەژارییەکەی و نەبوون وردوخاش مەکە لە دادگا، |
23 sillä Herra ajaa hänen asiansa ja riistää hänen riistäjiltään hengen.
| چونکە یەزدان بەرگری لە کێشەکەیان دەکات و ئەوانەی تاڵانیان دەکەن گیانیان تاڵان دەکات. |
24 Älä rupea pikavihaisen ystäväksi äläkä seurustele kiukkuisen kanssa,
| مەبە برادەری کەسی تووڕە، هاوڕێیەتی کەسی هەڵچوو مەکە، |
25 että et tottuisi hänen teihinsä ja saattaisi sieluasi ansaan.
| نەوەک لە ڕێچکەی ئەوان ڕابێیت، خۆت تووشی تەڵە بکەیت. |
26 Älä ole niitä, jotka kättä lyövät, jotka menevät takuuseen veloista.
| لەوانە مەبە کە تەوقە دەکەن، دەستەبەری قەرزی خەڵک مەکە. |
27 Jollei sinulla ole, millä maksaa, mitäs muuta, kuin viedään vuode altasi!
| ئەگەر نەتبوو بیدەیتەوە، بۆچی نوێنەکەی ژێرت ببردرێت. |
28 Älä siirrä ikivanhaa rajaa, jonka esi-isäsi ovat asettaneet.
| سنووری کۆن مەگوازەوە، ئەوەی باوباپیرانت دایانناوە. |
29 Jos näet miehen, kerkeän toimissaan, hänen paikkansa on kuningasten, ei alhaisten, palveluksessa.
| ئایا ئەو کەسەت بینیوە بە دەستوبردە لە کارەکەی؟ لەبەردەم پاشاکان ڕادەوەستێت، نەک لەبەردەم خەڵکی بێ ناوبانگ. |
