Sananlaskujen 15
1 Leppeä vastaus taltuttaa kiukun, mutta loukkaava sana nostaa vihan.
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
2 Viisasten kieli puhuu tietoa taitavasti, mutta tyhmäin suu purkaa hulluutta.
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
3 Herran silmät ovat joka paikassa; ne vartioitsevat hyviä ja pahoja.
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
4 Sävyisä kieli on elämän puu, mutta vilpillinen kieli haavoittaa mielen.
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
5 Hullu pitää halpana isänsä kurituksen, mutta joka nuhdetta noudattaa, tulee mieleväksi.
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
6 Vanhurskaan huoneessa on suuret aarteet, mutta jumalattoman saalis on turmion oma.
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
7 Viisasten huulet kylvävät tietoa, mutta tyhmäin sydän ei ole vakaa.
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
8 Jumalattomien uhri on Herralle kauhistus, mutta oikeamielisten rukous on hänelle otollinen.
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
9 Jumalattoman tie on Herralle kauhistus, mutta joka vanhurskauteen pyrkii, sitä hän rakastaa.
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
10 Kova tulee kuritus sille, joka tien hylkää; joka nuhdetta vihaa, saa kuoleman.
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Pilkkaaja ei pidä siitä, että häntä nuhdellaan; viisasten luo hän ei mene.
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
13 Iloinen sydän kaunistaa kasvot, mutta sydämen tuskassa on mieli murtunut.
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
14 Ymmärtäväisen sydän etsii tietoa, mutta tyhmien suu hulluutta suosii.
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
15 Kurjalle ovat pahoja kaikki päivät, mutta hyvä mieli on kuin alituiset pidot.
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
16 Parempi vähä Herran pelossa kuin paljot varat levottomuudessa.
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
17 Parempi vihannesruoka rakkaudessa kuin syöttöhärkä vihassa.
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
18 Kiukkuinen mies nostaa riidan, mutta pitkämielinen asettaa toran.
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
19 Laiskan tie on kuin orjantappurapehko, mutta oikeamielisten polku on raivattu.
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
20 Viisas poika on isällensä iloksi, mutta tyhmä ihminen halveksii äitiänsä.
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
21 Hulluus on ilo sille, joka on mieltä vailla, mutta ymmärtäväinen mies kulkee suoraan.
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
22 Hankkeet sortuvat, missä neuvonpito puuttuu; mutta ne toteutuvat, missä on runsaasti neuvonantajia.
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
23 Miehellä on ilo suunsa vastauksesta; ja kuinka hyvä onkaan sana aikanansa!
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol h7585)
25 Ylpeitten huoneen Herra hajottaa, mutta lesken rajan hän vahvistaa.
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
26 Häijyt juonet ovat Herralle kauhistus, mutta lempeät sanat ovat puhtaat.
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
27 Väärän voiton pyytäjä hävittää huoneensa, mutta joka lahjuksia vihaa, saa elää.
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
28 Vanhurskaan sydän miettii, mitä vastata, mutta jumalattomien suu purkaa pahuutta.
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
29 Jumalattomista on Herra kaukana, mutta vanhurskasten rukouksen hän kuulee.
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
30 Valoisa silmänluonti ilahuttaa sydämen; hyvä sanoma tuo ydintä luihin.
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
31 Korva, joka kuuntelee elämän nuhdetta, saa majailla viisaitten keskellä.
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
32 Joka kuritusta vieroo, pitää sielunsa halpana; mutta joka nuhdetta kuuntelee, se saa mieltä.
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
33 Herran pelko on kuri viisauteen, ja kunnian edellä käy nöyryys.
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
