< Matteuksen 9 >
1 Ja hän astui venheeseen, meni jälleen toiselle rannalle ja tuli omaan kaupunkiinsa.
Basa naa ma, Yesus se hene baliꞌ ofaꞌ rala reu, de lea laar risiꞌ dano seriꞌ reu, losa Eni nusan.
2 Ja katso, hänen tykönsä tuotiin halvattu mies, joka makasi vuoteella. Kun Jeesus näki heidän uskonsa, sanoi hän halvatulle: "Poikani, ole turvallisella mielellä; sinun syntisi annetaan sinulle anteeksi".
Sia naa atahori ndoro rendi nonoon esa mamaluꞌuꞌ nisiꞌ Yesus matan. Nita taꞌo naa ma, Yesus bubꞌuluꞌ ara ramahere Eni rae, Eni bisa tao nahaiꞌ sira nonoon. Boe ma Ana olaꞌ neu atahori mamaluꞌuꞌ a nae, “Ana, ngge! Tao manggatetee ralam dei! Te Au fee ambon neu basa sala mara ena.”
3 Ja katso, muutamat kirjanoppineista sanoivat mielessään: "Tämä pilkkaa Jumalaa".
Te hambu meser agama Yahudi hira sia naa, rena Yesus oꞌolan. Ma ara ramanasa neuꞌ ena. Boe ma ara ola-olaꞌ rae, “Atahori ia nambarani olaꞌ taꞌo naa, o! Akaꞌ Lamatualain mana fee ambon neu atahori salan. Te atahori ia oꞌolan, tao aon onaꞌ Lamatualain. Ana naꞌamuti!”
4 Mutta Jeesus ymmärsi heidän ajatuksensa ja sanoi: "Miksi te ajattelette pahaa sydämessänne?
Te Yesus bubꞌuluꞌ rala nara. Basa ma Ana olaꞌ nae, “Taꞌo bee de ama duꞌa mae, Au, olaꞌ uꞌumuti?
5 Sillä kumpi on helpompaa, sanoako: 'Sinun syntisi annetaan sinulle anteeksi', vai sanoa: 'Nouse ja käy'?
Be mudaꞌ lenaꞌ? Mete ma Au ufadꞌe atahori mamaluꞌuꞌ ia ae, ‘Sala-kilum hambu ambon ena,’ do, Au ae, ‘Fela leo, fo baliꞌ.’
6 Mutta tietääksenne, että Ihmisen Pojalla on valta maan päällä antaa syntejä anteeksi, niin" -hän sanoi halvatulle-"nouse, ota vuoteesi ja mene kotiisi."
Mete ma ana fela neuꞌ ena, ama feꞌe mita bukti mae, Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Huu Au uꞌena hak fee ambon neu atahori sala-kilun.” Boe ma Yesus parenda atahori mamaluꞌuꞌ a nae, “Fela leo! Soꞌu-botiꞌ radꞌat ma fo lao baliꞌ leo!”
7 Ja hän nousi ja lähti kotiinsa.
Boe ma, atahori mamaluꞌuꞌ a fela, de lao baliꞌ.
8 Mutta kun kansanjoukot sen näkivät, peljästyivät he ja ylistivät Jumalaa, joka oli antanut senkaltaisen vallan ihmisille.
Rita onaꞌ naa ma, basa atahori ra titindindi. De ara soꞌu rananaru Lamatualain naran rae, “Lamatualain manaseliꞌ, o! Ana fee koasa monaeꞌ onaꞌ ia neu atahori.”
9 Ja sieltä kulkiessaan ohi Jeesus näki miehen, jonka nimi oli Matteus, istumassa tulliasemalla ja sanoi hänelle: "Seuraa minua". Niin tämä nousi ja seurasi häntä.
Basa ma, Yesus lao mia naa, ma nita atahori mana edꞌa bea esa sia ume bea a. Naran, Mateos. Yesus noꞌe nala e nae, “Uma tungga Au!” Rena nala ma, Mateos fela de tungga neuꞌ ena.
10 Ja kun hän aterioi hänen kodissaan, niin katso, tuli monta publikaania ja syntistä, ja he aterioivat Jeesuksen ja hänen opetuslastensa kanssa.
Basa ma, Mateos noꞌe Yesus se reu raa sia umen. Ana o noꞌe nonoo mana ꞌedꞌa bea nara ro fuiꞌ laen ra, fo atahori duꞌa rae atahori deꞌulakaꞌ ra, fo rema raa raꞌabꞌue ro se.
11 Ja kun fariseukset sen näkivät, sanoivat he hänen opetuslapsilleen: "Miksi teidän opettajanne syö publikaanien ja syntisten kanssa?"
Te hambu atahori partei Farisi hira o, rema ramue mbali Yesus ana mana tungga nara rae, “Taꞌo bee de hei meser ma endoꞌ naa naꞌabꞌue no atahori nda mana laku-lakuꞌ ra sa, onaꞌ mana edꞌa bea ra, ro nonoo atahori deꞌulaka nara?”
12 Mutta kun Jeesus sen kuuli, sanoi hän: "Eivät terveet tarvitse parantajaa, vaan sairaat.
Te Yesus nafadꞌe se nae, “Atahori mamahedꞌiꞌ ra memaꞌ parlu doter. Te atahori nda mamahedꞌiꞌ ra sa, nda parlu sa.
13 Mutta menkää ja oppikaa, mitä tämä on: 'Laupeutta minä tahdon enkä uhria'. Sillä en minä ole tullut kutsumaan vanhurskaita, vaan syntisiä."
Malole lenaꞌ ama baliꞌ fo paresaꞌ malolole Lamatualain Dedꞌea-oꞌolan, fo lele uluꞌ a Ana denu mana ola-olan Hosea sura nae, ‘Au hihii ngga, naeni, Au atahori ngga esa sue esa ratudꞌu susue-lalaiꞌ. Mete ma ara nda tao taꞌo naa sa, na, banda tutunu-hohotuꞌ fo rendi fee Auꞌ a, nda naꞌena sosoaꞌ sa.’ Naa Lamatualain nafadꞌe ena. Huu naa, Au nda uma mete-seꞌu atahori mana duꞌa rae sira ndoo-tetuꞌ sa, te uma mete-seꞌu atahori mana rahine rae sira masala-kiluꞌ.”
14 Silloin Johanneksen opetuslapset tulivat hänen tykönsä ja sanoivat: "Me ja fariseukset paastoamme paljon; miksi sinun opetuslapsesi eivät paastoa?"
Basa ma, Yohanis Mana Saraniꞌ a, ana mana tungga nara rema risiꞌ Yesus. Ara ratane rae, “Hai mana tungga Yohanis, biasa puasa. Atahori Farisi ra puasa boe. Te taꞌo bee de Amaꞌ ana mana tungga mara akaꞌ raa-rinu rakandooꞌ a? Saa de ara nda puasa sa?”
15 Niin Jeesus sanoi heille: "Eiväthän häävieraat voi surra, niinkauan kuin ylkä on heidän kanssaan? Mutta päivät tulevat, jolloin ylkä otetaan heiltä pois, ja silloin he paastoavat.
Te Yesus nataa se, nendiꞌ nekendandaaꞌ nae, “Taꞌo ia: mete ma hambu fefeta kakabꞌiꞌ, fuiꞌ ra nda puasa sa, te raa raꞌabꞌeta. Mete ma touꞌ a lemba-dodꞌen feꞌe sia naa, neꞌo basa se raa raꞌabꞌue reu esa. Te dei fo lao esa, mete ma atahori laen toꞌu rendi touꞌ a lemba-dodꞌen, na nonoon ra susa, dei fo oras naa ara puasa.
16 Ei kukaan pane vanuttamattomasta kankaasta paikkaa vanhaan vaippaan, sillä semmoinen täytetilkku repii palasen vaipasta, ja reikä tulee pahemmaksi.
Atahori nda haꞌi teme feuꞌ mbei, fo tanda neu badꞌu mbara manasideꞌ sa. Huu mete ma safe badꞌu a, na teme feuꞌ a kurulululu. No taꞌo naa, badꞌu nenetandaꞌ a boe sika naꞌadꞌuaꞌ.
17 Eikä nuorta viiniä lasketa vanhoihin nahkaleileihin; muutoin leilit pakahtuvat, ja viini juoksee maahan, ja leilit turmeltuvat; vaan nuori viini lasketaan uusiin leileihin, ja niin molemmat säilyvät."
Onaꞌ naa boe, atahori nda oni tua feuꞌ neu mbaꞌo mbokoꞌ sa. Te hokoꞌ na mbaꞌo a fanggi neuꞌ ena, ma nosi hendiꞌ tuaꞌ a. Dadꞌi tua feuꞌ musi oni neu mbaꞌo feuꞌ boe, naa fo ruꞌa se raꞌatataaꞌ no maloleꞌ!” [De Yesus nanori se nae Eni nenorin, feuꞌ. De afiꞌ neꞌebꞌue no nenori mbaraaꞌ.]
18 Kun hän tätä heille puhui, niin katso, eräs päämies tuli ja kumartui maahan hänen eteensä ja sanoi: "Minun tyttäreni kuoli juuri ikään, mutta tule ja pane kätesi hänen päällensä, niin hän virkoaa eloon".
Leleꞌ Yesus feꞌe olaꞌ no Yohanis ana mana tungga nara, malangga ume hule-oꞌeꞌ esa nema nandaa no Yesus. Atahori naa sendeꞌ lululanggan neu Yesus matan, de noꞌe nae, “Amaꞌ e! Tulun dei! Te au ana feto ngga feꞌe mate ena na. Amaꞌ nema fo tao limam neu e dei, fo ana nasodꞌa baliꞌ.”
19 Niin Jeesus nousi ja seurasi häntä opetuslapsinensa.
Yesus rena nala ma, no ana mana tungga nara tungga tuteꞌ a atahori naa.
20 Ja katso, nainen, joka oli sairastanut verenjuoksua kaksitoista vuotta, tuli takaapäin ja kosketti hänen vaippansa tupsua.
Sia dalaꞌ taladꞌan, ma inaꞌ esa lao tungga no se. Ana mboꞌa-mboꞌaꞌ a raaꞌ nda naloeꞌ no matetuꞌ sa too sanahulu rua ena. Ana duꞌa sia ralan nae, “Sadꞌi au nggama Yesus badꞌun, na, au hai neuꞌ ena.” Naa de ana neu nggama Yesus badꞌun suun.
21 Sillä hän sanoi itsekseen: "Jos vain saan koskettaa hänen vaippaansa, niin minä tulen terveeksi".
22 Silloin Jeesus kääntyi, näki hänet ja sanoi: "Tyttäreni, ole turvallisella mielellä; sinun uskosi on tehnyt sinut terveeksi". Ja sillä hetkellä nainen tuli terveeksi.
Yesus medꞌa, de Ana heoꞌ dean de mete inaꞌ naa. Boe ma, Ana olaꞌ nae, “Ana ngge! Tao manggatee ralam. Te, huu mumuhere tebꞌe-tebꞌeꞌ neu Au, naa de ho hai.” Leleꞌ naa, inaꞌ naa hai neuꞌ ena boe.
23 Ja kun Jeesus tuli päämiehen taloon ja näki huilunsoittajat ja hälisevän väkijoukon,
Boe ma Yesus se lao rakandoo risiꞌ malangga ume hule-oꞌeꞌ a umen. Losa naa ma, Ana rala neu ma nita mana maꞌaminaꞌ lilii sususaꞌ, ma atahori hetar nggae ei-ei.
24 sanoi hän: "Menkää pois, sillä tyttö ei ole kuollut, vaan nukkuu". Niin he nauroivat häntä.
Te Yesus nafadꞌe se nae, “Sudꞌi nggae, fo ama baliꞌ leo! Huu anaꞌ ia nda mate sa. Ana sungguꞌ a.” Te ara mali penggo bafa nara mbali Yesus.
25 Mutta kun väkijoukko oli ajettu ulos, meni hän sisälle ja tarttui hänen käteensä; ja tyttö nousi.
Te basa ma, basa atahori ra lao dea reu. Boe ma Yesus nisiꞌ anaꞌ a kaman rala neu, de toꞌu nala liman. Boe ma anaꞌ a nasodꞌa neuꞌ ena.
26 Ja sanoma tästä levisi koko siihen maahan.
Atahori rita onaꞌ naa, boe ma ara dui-bꞌengga ndule basa mamanaꞌ, saa fo Yesus taoꞌ naa.
27 Ja kun Jeesus kulki sieltä, seurasi häntä kaksi sokeaa huutaen ja sanoen: "Daavidin poika, armahda meitä".
Boe ma Yesus lao nakandoo. Mia dalaꞌ taladꞌan, atahori pokeꞌ rua matutunggaꞌ ro Yesus. Ara nggasi rae, “Mane Daud tititi-nonosin, e! Kasian hai dei!”
28 Ja hänen mentyänsä huoneeseen sokeat tulivat hänen tykönsä; ja Jeesus sanoi heille: "Uskotteko, että minä voin sen tehdä?" He sanoivat hänelle: "Uskomme, Herra".
Yesus ume rala neu, boe ma atahori poke ka ruaꞌ ra rema risiꞌ Yesus. De natane se nae, “Hei mimihere tebꞌe-tebꞌeꞌ mae Au uꞌena koasa fo tao nggi mita baliꞌ?” Boe ma rataa rae, “Awii! Amaꞌ afiꞌ mutane fai, te hai mimihere Amaꞌ tebꞌe-tebꞌeꞌ.”
29 Silloin hän kosketti heidän silmiänsä ja sanoi: "Tapahtukoon teille uskonne mukaan".
Yesus rena nala boe ma, Ana nggama mata nara, de olaꞌ nae, “Mete ma taꞌo naa, na, dadꞌi tungga hei nemehere mara!”
30 Ja heidän silmänsä aukenivat. Ja Jeesus varoitti heitä vakavasti sanoen: "Katsokaa, ettei kukaan saa tästä tietää".
Yesus olaꞌ basa boe ma, ara rita neuꞌ ena. Te Yesus fee nesenenedꞌaꞌ neu se nae, “Misinedꞌa, e! Afiꞌ mifadꞌe neu atahori esa boe soꞌal saa mana dadꞌiꞌ ia!”
31 Mutta he menivät pois ja levittivät sanomaa hänestä koko siihen maahan.
Te ara nda raꞌatataaꞌ rala ao nara sa. De ara laoꞌ ndule mamanaꞌ dui-bꞌengga saa fo Yesus taoꞌ a.
32 Ja katso, näiden lähdettyä tuotiin hänen tykönsä mykkä mies, joka oli riivattu.
Atahori pokeꞌ ka ruaꞌ ra dea reu boe ma, atahori ra rendi atahori laen esa nisiꞌ Yesus. Atahori naa nda olaꞌ nalaꞌ sa, huu nitu a tao e.
33 Ja kun riivaaja oli ajettu ulos, niin mykkä puhui, ja kansa ihmetteli sanoen: "Tällaista ei ole Israelissa ikinä nähty".
Yesus nita taꞌo naa ma, Ana parenda nitu a lao hela atahori naa. Nitu a lao hela e ma, atahori naa olaꞌ nalaꞌ neuꞌ ena. Basa atahori hetar sia na titindindiiꞌ a. Ara rae, “Awii! Hita atahori Yahudi nda feꞌe tita onaꞌ ia sa!”
34 Mutta fariseukset sanoivat: "Riivaajain päämiehen voimalla hän ajaa ulos riivaajia".
Te atahori Farisi ra nda nau sa. Ara olaꞌ rae, “Weh! Nitu ra malanggan fee koasa fo Ana use-oi hendi nitu ra.”
35 Ja Jeesus vaelsi kaikki kaupungit ja kylät ja opetti heidän synagoogissaan ja saarnasi valtakunnan evankeliumia ja paransi kaikkinaisia tauteja ja kaikkinaista raihnautta.
Basa ma Yesus neu ndule kota ma kamboꞌ hetar, fo nanori sia ume hule-oꞌeꞌ ra. Ana nanori atahori Lamatualain Hara-lii Malolen, ma tao taꞌo bee fo ara dadꞌi atahorin. Ana o tao nahaiꞌ basa hedꞌis mataꞌ-mataꞌ.
36 Ja nähdessään kansanjoukot hänen tuli heitä sääli, kun he olivat nääntyneet ja hyljätyt niinkuin lampaat, joilla ei ole paimenta.
Yesus nita atahori hetar naa ra ma, Ana kasian se, huu nda ritaꞌ rae tao taꞌo bee sa boe. Nda hambu esa nasalaꞌe se sa boe, de ara onaꞌ bibꞌi lombo nda raꞌena manatadꞌaꞌ sa.
37 Silloin hän sanoi opetuslapsillensa: "Eloa on paljon, mutta työmiehiä vähän.
De Yesus olaꞌ no ana mana tungga nara nae, “Atahori ia ra, onaꞌ osi a buna-bꞌoan. Buna-bꞌoan naeꞌ, te mana tao ues ra nda dai, fo etu-ꞌoru rala basa buna-bꞌoan, fo mbedꞌa neu soka-poleꞌ.
38 Rukoilkaa siis elon Herraa, että hän lähettäisi työmiehiä elonkorjuuseensa."
Huu na, ama musi moꞌe sia Tenu osiꞌ a, fo Ana haitua atahori mana tao ues, fo reu raꞌadꞌuru rala buna-bꞌoan.”