< Teot 13 >
1 Ja Antiokian seurakunnassa oli profeettoja ja opettajia: Barnabas ja Simeon, jota kutsuttiin Nigeriksi, ja Lukius, kyreneläinen, ja Manaen, neljännysruhtinas Herodeksen kasvinkumppani, ja Saulus.
अन्ताकिया नगरेरे कलीसियाई मां काई नबी ते गुरू थिये, मतलब बरनबास, शमौन ज़ैस जो नीगर भी ज़ोतन, लूकियुस कुरेनी, ते मनाहेम ज़ै मुलखेरे च़ेवरोवं हिसे पुड़ हाकिम थियो ज़ै हेरोदेसेरो दुद्ध ढ्ला थियो, ते शाऊल थियो।
2 Ja heidän toimittaessaan palvelusta Herralle ja paastotessaan Pyhä Henki sanoi: "Erottakaa minulle Barnabas ja Saulus siihen työhön, johon minä olen heidät kutsunut".
ज़ैखन तैना बरत रेखतां प्रभुएरी आराधना केरने लग्गोरो थिये, त पवित्र आत्मा तैन सेइं ज़ोवं, “ज़ैस सेवारे लेइ बरनबास ते शाऊल मीं कुजोरेन, तैसेरेलेइ तैन अलग केरा।”
3 Silloin he paastosivat ja rukoilivat ja panivat kätensä heidän päällensä ja laskivat heidät menemään.
तैखन तैनेईं बरत रेखतां प्रार्थना की, ते तैन पुड़ हथ रेखतां तैना परमेशरेरे कम्मेरे लेइ भेज़े।
4 Niin he Pyhän Hengen lähettäminä menivät Seleukiaan ja purjehtivat sieltä Kyproon.
शाऊल ते बरनबास पवित्र आत्मारी तरफां भेज़ोरे सिलूकिया नगरे जो जे, ते तैट्ठां तैना ज़िहाज़े पुड़ च़ेढ़तां साइप्रस टैपू जो च़ले।
5 Ja tultuaan Salamiiseen he julistivat Jumalan sanaa juutalaisten synagoogissa, ja heillä oli mukanaan myös Johannes, palvelijana.
ज़ैखन तैना सलमीसे मां पुज़े, त तैड़ी तैना यहूदी केरे प्रार्थना घरे मां परमेशरेरू वचन शुनाव, ते यूहन्ना मरकुस भी तैन केरि मद्दत केरनेरे लेइ तैड़ी थियो।
6 Ja kun he olivat vaeltaneet kautta koko saaren Pafoon asti, tapasivat he erään juutalaisen miehen, noidan ja väärän profeetan, jonka nimi oli Barjeesus.
ज़ैखन तैनेईं सारे जज़ीरे ते नगरन-नगरन मां हंठु फिरू, त तैना पाफुसे नगरे मां पुज़े, त तैन केरि मुलाकात एक्की डैइंनोड़े यहूदी ते झूठे नेबी सेइं भोइ, ज़ेसेरू नवं बार-यीशु थियूं।
7 Hän oleskeli käskynhaltijan, Sergius Pauluksen, luona, joka oli ymmärtäväinen mies. Tämä kutsui luoksensa Barnabaan ja Sauluksen ja halusi kuulla Jumalan sanaa.
तै तैट्ठेरे हाकिम सिरगियुस, पौलुस सेइं साथी थियो, ज़ै अक अक्लमन्द मैन्हु थियो, ते तैनी बरनबास ते शाऊल कुजाए ते परमेशरेरू वचन शुन्नू चाऊ।
8 Mutta Elymas, noita-sillä niin tulkitaan hänen nimensä-vastusti heitä, koettaen kääntää käskynhaltijaa pois uskosta.
पन एलीमास डैइंनोड़ो (किजोकि तैसेरे नंव्वेरो मतलब डैइंनोड़ो ए) तैन केरि खलाफत केरने लगो, तैने हाकिम यीशु पुड़ विश्वास केरने करां रोकनो चाव।
9 Niin Saulus, myös Paavaliksi kutsuttu, täynnä Pyhää Henkeä loi katseensa häneen
तैखन शाऊल ज़ेसेरू नवं पौलुस भी आए, पवित्र आत्माई सेइं भेरोइतां ध्याने सेइं एलीमास डैइंनोड़ेरे पासे तकने लगो, ते तैस सेइं ज़ोवं,
10 ja sanoi: "Voi sinua, joka olet kaikkea vilppiä ja kavaluutta täynnä, sinä perkeleen sikiö, kaiken vanhurskauden vihollinen, etkö lakkaa vääristelemästä Herran suoria teitä?
“हे शैतानेरे कोआ, तू हर किसमेरी पाखंडे सेइं ते च़लैकी सेइं भेरतस, ते नेकारो दुश्मन, कुन तू परमेशरेरी बत बगाड़ने करां बाज़ न एजस?
11 Ja nyt, katso, Herran käsi on sinun päälläsi, ja sinä tulet sokeaksi etkä aurinkoa näe säädettyyn aikaan asti." Ja heti lankesi hänen päällensä synkeys ja pimeys, ja hän kävi ympäri ja etsi taluttajaa.
हुनी प्रभु तेरे खलाफे, तू कानो भोइगानोस, ते किछ च़िरे तगर तू दिहाड़ो न लाएलो।” तैखने तैस आंधरू लेइयोने लगू, ते तै इरां-उरां तोपने लगो, ताके कोई तैस हथेरां ट्लेइतां च़लाए।
12 Kun nyt käskynhaltija näki, mitä oli tapahtunut, niin hän uskoi, ihmetellen Herran oppia.
तैखन हाकिमे एन हेरतां, ते प्रभुएरी शिक्षा शुन्तां हैरान राव, ते प्रभु यीशु पुड़ विश्वास कमाव।
13 Ja kun Paavali seuralaisineen oli purjehtinut Pafosta, tulivat he Pamfylian Pergeen; siellä Johannes erosi heistä ja palasi Jerusalemiin.
पौलुस ते तैसेरो साथी पाफुस नगरेरां ज़िहाज़े मां पंफूलिया इलाकेरे पिरगा नगरे मां आए, ते यूहन्ना तैन शैरतां वापस यरूशलेम नगरे जो च़लो जेव।
14 Mutta he vaelsivat Pergestä eteenpäin ja saapuivat Pisidian Antiokiaan; ja he menivät synagoogaan sapatinpäivänä ja istuutuivat.
ते तैना पिरगा नगरेरां निस्तां पिसिदिया इलाकेरे अन्ताकिया नगरे मां पुज़े ज़ै गलतिया इलाके मां आए। ते आरामेरे दिहाड़े प्रार्थना घरे मां गेइतां बिश्शी जे।
15 Ja sittenkuin lakia ja profeettoja oli luettu, lähettivät synagoogan esimiehet sanomaan heille: "Miehet, veljet, jos teillä on jokin kehoituksen sana kansalle, niin puhukaa".
मूसेरो कानून ते नेबी केरि किताबी मां पढ़नेरे बाद तैट्ठेरे प्रार्थना घरेरे प्रधाने तैन ज़ोवं, “अगर मैन्हु केरि भलैइयरे लेइ तुस भी किछ ज़ोनू चातथ त ज़ोथ।”
16 Niin Paavali nousi ja viittasi kädellään ja sanoi: "Te Israelin miehet ja te, jotka Jumalaa pelkäätte, kuulkaa!
तैखन पौलुस खड़ो उठो ते हथ्थे सेइं इशारो केरो कि च़ुप रान ते ज़ोने लगो, “हे इस्राएली लोकव ते परमेशरेरो डर मन्नेबाले गैर कौमां केरे लोकव मेरी गल शुना।
17 Tämän Israelin kansan Jumala valitsi meidän isämme ja korotti tämän kansan, heidän muukalaisina ollessaan Egyptin maassa, ja vei heidät sieltä ulos kohotetulla käsivarrella,
इन इस्राएली लोकां केरे परमेशरे इश्शे दादे-पड़दादे च़ुने, ज़ैखन तैना मिस्र मुलखे मां परदेशी भोइतां रहते थिये, तैन परमेशरे तरक्की दित्ती, ते बड़े शेक्ति सेइं तैट्ठां कढे।
18 ja hän kärsi heidän tapojansa noin neljäkymmentä vuotta erämaassa
ते तै सुनसान ठैरी मां लगभग 40 सालन तगर तैन केरि झ़ैल्लतो राव, तैना बार-बार हुक्म ट्लोड़ते राए।
19 ja hävitti seitsemän kansaa Kanaanin maasta ja jakoi niiden maan heille perinnöksi.
कनान मुलखे मां परमेशरे सत कौमां नाश केरतां तैन केरि ज़मीन अपने इस्राएली लोकन विरासती मां दित्ती।
20 Näin kului noin neljäsataa viisikymmentä vuotta. Sen jälkeen hän antoi heille tuomareita profeetta Samueliin saakka.
एना गल्लां पूरी भोने लगभग 450 साल लगे, तैसेरां बाद परमेशरे तैन केरे लेइ शमूएल नेबेरे वक्ते तगर हाकिम रखे।
21 Ja sitten he anoivat kuningasta, ja Jumala antoi heille Saulin, Kiisin pojan, miehen Benjaminin sukukunnasta, neljäksikymmeneksi vuodeksi.
ज़ैखन हेजू शमूएल तैन केरो हाकिम थियो त तैन लोकेईं राज़ो बनानेरे लेइ दरखुवास की, ते परमेशरे बिन्यामीनेरे गोत्रे मरां कीशेरू मट्ठू शाऊल राज़ो बनावं ते तैनी 40 साल यरूशलेम नगरे मां राज़ कियूं।
22 Mutta hän pani hänet viralta ja herätti heille kuninkaaksi Daavidin, josta hän myös todisti ja sanoi: 'Minä olen löytänyt Daavidin, Iisain pojan, sydämeni mukaisen miehen, joka on tekevä kaikessa minun tahtoni'.
फिरी तैनी शाऊल हटेइतां दाऊद तैसेरी ठैरी तैन केरो राज़ो बनाव, ज़ेसेरे बारे मां तैनी गवाही दित्ती, मीं यिशैरू मट्ठू दाऊद मेरे मनेरे मुताबिक मैलोरूए, तैस पुड़ अवं खुश आईं, ते तैए मेरी मर्ज़ी पूरी केरेलो।
23 Tämän jälkeläisistä on Jumala lupauksensa mukaan antanut tulla Jeesuksen Israelille Vapahtajaksi,
परमेशरे अपने वादेरे मुताबिक तैसेरे वंशेरे मरां पापन करां मुक्ति देनेरे लेइ इस्राएले कां यीशु मसीह भेज़ो।
24 sittenkuin Johannes ennen hänen tuloansa oli saarnannut parannuksen kastetta kaikelle Israelin kansalle.
ज़ेसेरे एजने करां पेइले यूहन्ना इस्राएलेरे सारे लोकन प्रचार कियो, कि पापन करां मनफिराथ ते बपतिस्मो नेथ।”
25 Mutta kun Johannes oli juoksunsa päättävä, sanoi hän: 'En minä ole se, joksi minua luulette; mutta katso, minun jälkeeni tulee se, jonka kenkiä minä en ole arvollinen jaloista riisumaan'.
ज़ैखन यूहन्नारू कम पूरू भोनेबालू थियूं, त तैनी ज़ोवं, “तुस मीं कुन समझ़तथ? ‘अवं मसीह नईं!’ बल्के हेरा, तै मेरे बाद एजनेबालोए, किजोकि अवं त एस काबल नईं कि तैसेरे बूटां केरे तसमे भी खोल्ली सेखी।”
26 Miehet, veljet, te Aabrahamin suvun lapset, ja te, jotka Jumalaa pelkäätte, meille on tämän pelastuksen sana lähetetty.
“हे मेरे ढ्लाव, तुस ज़ैना अब्राहमेरे औलादारे लोकव, ते परमेशरेरो डर मन्नेबाले गैर कौमां केरे लोकव, इस मुक्तरो बिस्तार तुसन कां भेज़ेरोए।
27 Sillä koska Jerusalemin asukkaat ja heidän hallitusmiehensä eivät Jeesusta tunteneet, niin he tuomitessaan hänet myös toteuttivat profeettain sanat, joita kunakin sapattina luetaan;
यरूशलेम नगरेरे रानेबाले लोकेईं ते तैन केरे प्रधानेईं यीशु मसीह न पिशानो, ते न नेबी केरि गल्लां सेमझ़ी, ज़ैना हर आरामेरे दिहाड़े पेढ़तां शुनेई गैती थी।
28 ja vaikka he eivät löytäneet mitään, mistä hän olisi kuoleman ansainnut, anoivat he Pilatukselta, että hänet surmattaisiin.
हालांकी तैन मौतरी सज़ारे काबल सबूत न मैल्लू, पन फिरी भी तैनेईं पिलातुस गवर्नरे कां दरखुवास की, कि ए मारो गाए।
29 Ja kun he olivat täyttäneet kaiken, mikä hänestä on kirjoitettu, ottivat he hänet alas puusta ja panivat hautaan.
ते तैनेईं सब किछ ज़ैन तैसेरे बारे मां पवित्रशास्त्रे मां लिखोरू थियूं, पूरू कियूं, त तै क्रूसे पुड़ कील देइतां मारो, ते ओसैलतां एक्की कब्री मां छ़ड्डो।
30 Mutta Jumala herätti hänet kuolleista.
पन परमेशरे तै मुड़दन मरां भी ज़ींतो कियो।
31 Ja hän ilmestyi useina päivinä niille, jotka olivat tulleet hänen kanssansa Galileasta Jerusalemiin ja jotka nyt ovat hänen todistajansa kansan edessä.
ते ज़ैना लोक गलील इलाके मरां तैस सेइं साथी यरूशलेम नगरे मां ओरे थिये, तैन चेलन काई दिहाड़न तगर यीशु लेइयोतो राव, ते हुनी तैना लोक ज़ैनेईं तै लाहोरोए गवाही देतन।
32 Ja me julistamme teille sen hyvän sanoman, että Jumala on isille annetun lupauksen täyttänyt meidän lapsillemme, herättäen Jeesuksen,
असां तुसन खुशखबरी शुनातम, कि ज़ै वादो परमेशरे इश्शे दादे-पड़दादन सेइं कियोरो थियो।
33 niinkuin myös toisessa psalmissa on kirjoitettu: 'Sinä olet minun Poikani, tänä päivänä minä olen sinut synnyttänyt'.
कि परमेशरे यीशु मसीह मुड़दन मरां ज़ींतो केरतां तै वादो पूरू कियो, ते भजना केरि किताबी मां परमेशर मसीहेरे बारे मां ज़ोते, तू मेरू मट्ठूस ते अवं तेरो बाजी भोव।
34 Ja että hän herätti hänet kuolleista, niin ettei hän enää palaja katoavaisuuteen, siitä hän on sanonut näin: 'Minä annan teille pyhät ja lujat Daavidin armot'.
एन सच़्च़े, कि परमेशरे तै मुड़दन मरां भी ज़ींतो कियो, ताके तै न शड़े, परमेशरे बचने मां एन्ने बियांन कियोरूए, कि अवं तीं पवित्र ते सच़्च़ी बरकत देलो, ज़ैन केरो वादो परमेशरे दाऊदे सेइं कियोरो थियो।
35 Sentähden hän myös toisessa paikassa sanoo: 'Sinä et salli Pyhäsi nähdä katoavaisuutta'.
ते होरि भजने मां दाऊद ज़ोते, तू अपने पवित्र मैन्हु शड़ने न देलो।
36 Sillä kun Daavid oli aikanansa Jumalan tahtoa palvellut, nukkui hän ja tuli otetuksi isiensä tykö ja näki katoavaisuuden.
किजोकि दाऊद त अपने वक्ते मां परमेशरेरी मर्ज़ी पूरी केरनेरां पत्ती मेरि जेव, ते अपने दादन-पड़दादन सेइं साथी दफन भोव, ते तैसेरी जान शैड़ी जेई।
37 Mutta hän, jonka Jumala herätti, ei nähnyt katoavaisuutta.
पन ज़ै (यीशु मसीह) परमेशरे मुड़दन मरां ज़ींतो कियो, त तैसेरे शड़नेरी नौबत न आई।
38 Olkoon siis teille tiettävä, miehet ja veljet, että hänen kauttansa julistetaan teille syntien anteeksiantamus
“एल्हेरेलेइ, हे ढ्लाव, बुझ़ा कि यीशुएरे ज़िरिये सेइं तुसन पापां केरि मैफारी खबर शुनाई गाचे।
39 ja että jokainen, joka uskoo, tulee hänessä vanhurskaaksi, vapaaksi kaikesta, mistä te ette voineet Mooseksen lain kautta vanhurskaiksi tulla.
तुस मूसा नेबेरे कानूने मुताबिक धर्मी न थी भोने, पन ज़ै कोई यीशु पुड़ विश्वास केरे तै धर्मी भोए।
40 Kavahtakaa siis, ettei teitä kohtaa se, mikä on puhuttu profeetoissa:
“एल्हेरेलेइ खबरदार राथ, कोस्कोई एरू न भोए कि नेबी केरि ए गल तुसन पुड़ सच़्च़े बीते,
41 'Katsokaa, te halveksijat, ja ihmetelkää ja hukkukaa; sillä minä teen teidän päivinänne teon, teon, jota ette uskoisi, jos joku sen kertoisi teille'."
तुस ज़ैना होरि केरि तुहीन केरतथ, हेरा, ते हैरान भोथ, ते बरबाद भोथ, किजोकि अवं तुश्शे ज़ींते ज़ागते एरू कम केरनेबालोईं, कि अगर कोई तुसन सेइं तैसेरे बारे मां गलबात भी केरे, त तुस कधे विश्वास न केरेले।”
42 Kun he lähtivät ulos, pyydettiin heitä puhumaan näitä asioita tulevanakin sapattina.
ज़ैखन पौलुस ते बरनबास प्रार्थना घरे मरां च़ले, त लोक तैन कां मिनत केरतां ज़ोने लगे, कि होरि आरामेरी दिहाड़ी भी एन्ने गल्लां केरे बारे मां ज़ोवं गाए।
43 Kun synagoogasta hajaannuttiin, seurasivat monet juutalaiset ja jumalaapelkääväiset käännynnäiset Paavalia ja Barnabasta, jotka puhuivat heille ja kehoittivat heitä pysymään Jumalan armossa.
ज़ैखन लोक आराधनारे बाद बेइर निस्से, त बड़े लोक पौलुस ते बरनबासे पत्ती च़ले, ते तैन मां किछ यहूदी थिये, ते किछ नंव्वे यहूदी पंथ धारण कियोरे थिये, ते तैनेईं तैन सेइं गलबात केरतां तैन समझ़ाव, कि परमेशरे अनुग्रहे मां बनोरे राथ।
44 Seuraavana sapattina kokoontui lähes koko kaupunki kuulemaan Jumalan sanaa.
होरि आरामेरे दिहाड़े लगभग सारू नगर परमेशरेरू वचन शुन्नेरे लेइ अकोट्ठू भोवं।
45 Mutta nähdessään kansanjoukot juutalaiset tulivat kiihkoa täyteen ja väittelivät Paavalin puheita vastaan ja herjasivat.
ज़ैखन यहूदी लीडरेईं एत्रे हछे लोक लाए त तैन जलन भोइ, ते पौलुसेरे खलाफ गल्लां लग्गे केरने।
46 Silloin Paavali ja Barnabas puhuivat rohkeasti ja sanoivat: "Teille oli Jumalan sana ensiksi puhuttava; mutta koska te työnnätte sen luotanne ettekä katso itseänne mahdollisiksi iankaikkiseen elämään, niin katso, me käännymme pakanain puoleen. (aiōnios )
तैखन पौलुस ते बरनबासे दिलेर भोइतां तैन ज़ोवं, “ज़रूरी एन थियूं, कि असां पेइले तुसन परमेशरेरू बच्चन शुनाम, पन तुस त इन्कार केरने लोरेथ, ते अपनो आप हमेशारी ज़िन्दगरे काबल न समझ़थ, त हेरा हुनी असां गैर कौमां केरे पासे गातम। (aiōnios )
47 Sillä näin on Herra meitä käskenyt: 'Minä olen pannut sinut pakanain valkeudeksi, että sinä olisit pelastukseksi maan ääriin asti'."
किजोकि प्रभुए असन ई हुक्म दित्तोरोए, मीं तू मीं तू गैर कौमां केरे लेइ लौ बनोरस, ताके तुश्शे ज़िरिये सारे ज़मीनी पुड़ मुक्ति आनी गाए, ते तू ज़मीनरे हर पासे मुक्तरू दार भोस।”
48 Sen kuullessansa pakanat iloitsivat ja ylistivät Herran sanaa ja uskoivat, kaikki, jotka olivat säädetyt iankaikkiseen elämään. (aiōnios )
इन शुन्तां गैर कौमां केरे लोक बड़े खुशी भोए, ते परमेशरेरी तारीफ़ केरने लगे, ते ज़ैना परमेशरे हमेशारी ज़िन्दगरे लेइ ठहरावरे थिये, तैनेईं विश्वास कियो। (aiōnios )
49 Ja Herran sanaa levitettiin kaikkeen siihen maakuntaan.
ते प्रभुएरू बच्चन सारे मुलखे मां फैली जेवं।
50 Mutta juutalaiset yllyttivät jumalaapelkääväisiä ylhäisiä naisia ja kaupungin ensimmäisiä miehiä ja nostivat vainon Paavalia ja Barnabasta vastaan, ja ne ajoivat heidät pois alueiltansa.
पन यहूदी लीडरेईं बड़े भक्त ते इज़्ज़तदार कुआन्शां ते नगरेरे काई खास मैन्हु भड़काए, तैनेईं पौलुस ते बरनबासे सितेइतां तैना तैस इलाके मरां भी केढी छ़डे।
51 Niin he pudistivat tomun jaloistansa heitä vastaan ja menivät Ikonioniin.
तैखन पौलुस ते बरनबासे तैन केरे सामने अपने पावां केरि धूड़ ठुड़कतां तैना इकुनियुम नगरे जो च़ले जे।
52 Ja opetuslapset tulivat täytetyiksi ilolla ja Pyhällä Hengellä.
ते चेले इकुनियुम नगरे मां खुशी ते पवित्र आत्माई सेइं भरपूर भोते राए।