Sananlaskujen 20

1 Viina tekee pilkkaajaksi, ja väkevät juotavat tekevät tyhmäksi: joka niitä halajaa, ei hän ikinä viisaaksi tule.

شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می‌دارد و مشروب باعث عربده‌کشی می‌شود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب می‌کنند.

2 Kuninkaan peljättämys on niinkuin nuoren jalopeuran kiljuminen: joka hänen vihoittaa, hän tekee omaa henkeänsä vastoin.

غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر می‌اندازد.

3 Miehen kunnia on olla ilman riitaa; vaan jotka mielellänsä riitelevät, ovat kaikki tyhmät.

اجتناب از نزاع برای شخص، عزت می‌آورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا می‌کنند.

4 Kylmän tähden ei tahdo laiska kyntää; sentähden hän elonaikana kerjää, ja ei saa mitään.

آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمی‌زند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه می‌گردد چیزی نمی‌یابد.

5 Neuvo on miehen sydämessä niinkuin syvä vesi; mutta toimellinen ammuntaa sen ylös.

پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون می‌کشد.

6 Monta ihmistä kerskataan hyväksi; vaan kuka löytää jonkun, joka todella hyvä on?

بسیارند کسانی که ادعا می‌کنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟

7 Vanhurskas siveydessä vaeltaa; hänen lastensa käy hyvin hänen perässänsä.

فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

8 Kuningas, joka istuu istuimella tuomitsemaan, hajoittaa kaikki, jotka pahat ovat, silmillänsä.

پادشاهی که بر مسند قضاوت می‌نشیند به دقت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

9 Kuka sanoo: minä olen puhdas sydämessäni, ja vapaa synnistäni?

کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشته‌ام و از گناه مبرا هستم.»

10 Monenlainen vaaka ja mitta ovat molemmat kauhistus herralle.

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنه‌ها و پیمانه‌های نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

11 Nuorukainen tunnetaan menostansa, jos hän siviäksi ja toimelliseksi tuleva on.

حتی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام می‌دهد پاک و درست است یا نه.

12 Kuulevaisen korvan ja näkeväisen silmän on Herra molemmat tehnyt.

گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند.

13 Älä rakasta unta, ettes köyhtyisi: avaa silmäs, niin sinä saat kyllän leipää.

اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می‌شوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی.

14 Paha, paha, sanoo ostaja; mutta mentyänsä pois hän kerskaa.

خریدار به جنس نگاه می‌کند و می‌گوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف می‌کند.

15 Kultaa ja kalliita kiviä löydetään kyllä, vaan toimellinen suu on kallis kappale.

سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است.

16 Ota hänen vaattensa joka muukaisen takaa: ja ota häneltä pantti tuntemattoman edestä.

از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود گرو بگیر.

17 Varastettu leipä maistuu miehelle hyvin; vaan sitte pitää hänen suunsa oleman täynnä teräviä kiviä.

نانی که از راه کلاهبرداری به دست می‌آید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می‌کند.

18 Aivoitukset menestyvät, kuin ne neuvotella toimitetaan, ja sodat myös pitää toimella pidettämän.

نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

19 Älä sekoita sinuas sen kanssa, joka salaisuuden ilmoittaa, ja joka panettelee, ja jolla petollinen suu on.

آدم سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

20 Joka isäänsä ja äitiänsä kiroilee, hänen kynttilänsä pitää sammuman synkiässä pimeydessä.

چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

21 Perintö, johon varhain kiiruhdetaan, on viimeiseltä ilman siunausta.

مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت.

22 Älä sano: minä kostan pahan; odota Herraa, hän auttaa sinua.

بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند.

23 Monenlaiset puntarit ovat Herralle kauhistus, ja väärä vaaka ei ole hyvä.

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

24 Jokaisen retket tulevat Herralta: kuka ihminen taitaa ymmärtää tiensä?

خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد زندگی او به کجا ختم می‌شود؟

25 Se on ihmiselle paula, kuin hän pilkkaa pyhää, ja etsii sitte lupauksia.

هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

26 Viisas kuningas hajoittaa jumalattomat, ja antaa ratasten käydä heidän päällitsensä.

پادشاه دانا شریران را تشخیص می‌دهد و آنها را به شدت مجازات می‌کند.

27 Herran kynttilä on ihmisen henki: hän käy läpi koko sydämen.

وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزه‌های پنهانی او را آشکار می‌سازد.

28 Laupius ja totuus varjelee kuninkaan, ja hän vahvistaa istuimensa laupiudella.

هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار می‌ماند.

29 Nuorten miesten väkevyys on heidän kunniansa, ja harmaat karvat on vanhain kaunistus.

شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان.

30 Haavoilla pitää pahuus ajettaman pois, ja koko sydämen kivulla.

تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک می‌کند.