2 Aikakirja 32
1 Näiden tekoin ja tämän totuuden jälkeen tuli Sanherib Assurin kuningas ja meni Juudaan, ja sioitti itsensä vahvain kaupunkein eteen, ja ajatteli ne itsellensä voitaaksensa.
Дупэ ачесте лукрурь ши дупэ ачесте фапте де крединчошие, а венит Санхериб, ымпэратул Асирией, каре а пэтрунс ын Иуда ши а ымпресурат четэциле ынтэрите, ку гынд сэ пунэ мына пе еле.
2 Kuin Jehiskia näki Sanheribin tulevan, ja että hänen kasvonsa olivat käännetyt sotimaan Jerusalemia vastaan,
Езекия, вэзынд кэ а венит Санхериб ши кэ аре де гынд сэ ынчапэ лупта ымпотрива Иерусалимулуй,
3 Piti hän neuvoa ylimmäistensä ja väkeväinsä kanssa, tukitaksensa vesilähteet, jotka ulkona kaupungista olivat; ja he auttivat häntä.
с-а сфэтуит ку кэпетенииле сале ши ку оамений луй чей витежь ка сэ аступе извоареле де апэ каре ерау афарэ дин четате. Ши ей ау фост де пэреря луй.
4 Sillä paljo kansaa kokoontui, ja he tukitsivat kaikki lähteet ja vuotavan ojan keskellä maata, ja sanoivat: miksi Assurin kuninkaat tultuansa pitäis paljon vettä löytämän?
С-ау стрынс о мулциме де оамень ши ау аступат тоате извоареле ши пырыул каре курӂе прин мижлокул цинутулуй ачелуя. „Пентру че”, зичяу ей, „сэ гэсяскэ ымпэраций Асирией, ла вениря лор, апе дин белшуг?”
5 Ja hän vahvisti itsensä ja rakensi kaikki rauvenneet muurit, ja korotti tornin tasalle, ja vielä sitte (rakensi) ulkonaiselle puolelle toisen muurin, ja vahvisti Millon Davidin kaupungissa, ja antoi tehdä paljon aseita ja kilpiä,
Езекия с-а ымбэрбэтат; а зидит дин ноу зидул каре ера стрикат ши л-а ридикат пынэ ла турнурь. А май зидит ун алт зид ын афарэ, а ынтэрит Мило, ын четатя луй Давид, ши а прегэтит о мулциме де арме ши де скутурь.
6 Ja asetti sodanpäämiehet kansan päälle, ja kokosi heitä tykönsä kaupungin portin kadulla, ja puhui sydämellisesti heidän tykönsä ja sanoi:
А пус кэпетений де рэзбой песте попор ши ле-а адунат ла ел пе локул дескис де ла поарта четэций. Ворбинду-ле инимий, а зис:
7 Olkaat rohkiat ja hyvässä turvassa, älkäät peljätkö ja älkäät vavahtuko Assurin kuningasta ja kaikkea sitä joukkoa, joka hänen kanssansa on; sillä meidän kanssamme on enempi kuin hänen kanssansa.
„Ынтэрици-вэ ши ымбэрбэтаци-вэ. Ну вэ темець ши ну вэ ынспэймынтаць ынаинтя ымпэратул Асирией ши ынаинтя ынтреӂий мулцимь каре есте ку ел, кэч ку ной сунт май мулць декыт ку ел.
8 Hänen kanssansa on lihallinen käsivarsi, vaan meidän kanssamme on Herra meidän Jumalamme, auttamassa meitä ja sotimassa meidän edestämme. Ja kansa luotti Jehiskian Juudan kuninkaan sanoihin.
Ку ел есте ун брац де карне, дар ку ной есте Домнул Думнезеул ностру, каре не ва ажута ши ва лупта пентру ной.” Попорул а авут ынкредере ын кувинтеле луй Езекия, ымпэратул луй Иуда.
9 Sitte lähetti Sanherib Assurin kuningas palveliansa Jerusalemiin, (sillä hän oli Lakiksen edessä ja kaikki hänen sotaväkensä hänen kanssansa) Jehiskian Juudan kuninkaan tykö ja koko Juudan tykö, joka Jerusalemissa oli, ja antoi heille sanoa:
Дупэ ачея, Санхериб, ымпэратул Асирией, а тримис пе служиторий сэй ла Иерусалим пе кынд ера ынаинтя Лакисулуй ку тоате путериле луй; й-а тримис ла Езекия, ымпэратул луй Иуда, ши ла тоць чей дин Иуда каре ерау ла Иерусалим сэ ле спунэ:
10 Näin sanoo Sanherib Assurin kuningas: mihinkä te uskallatte, jotka olette piiritetyssä Jerusalemissa?
„Аша ворбеште Санхериб, ымпэратул Асирией: ‘Пе че се бизуеште ынкредеря воастрэ, де стаць ымпресураць ла Иерусалим?
11 Eikö Jehiskia petä teitä, saattain teitä kuolemaan nälästä ja janosta, ja sanoen: Herra meidän Jumalamme pelastaa meitä Assurin kuninkaan kädestä?
Оаре ну вэ амэӂеште Езекия, ка сэ вэ дя морций прин фоамете ши прин сете, кынд зиче: «Домнул Думнезеул ностру не ва скэпа дин мына ымпэратулуй Асирией»?
12 Eikö hän ole se Jehiskia, joka hänen korkeutensa ja alttarinsa on heittänyt pois, ja puhunut Juudalle ja Jerusalemille sanoen: teidän pitää rukoileman yhden alttarin edessä ja sen päällä suitsuttaman?
Оаре ну Езекия а ындепэртат ынэлцимиле ши алтареле Домнулуй ши а дат порунка ачаста луй Иуда ши Иерусалимулуй: «Сэ вэ ынкинаць нумай унуй алтар ши сэ адучець тэмые нумай пе ел»?
13 Ettekö te tiedä, mitä minä ja isäni tehneet olemme kaikille kansoille maakunnissa? ovatko pakanain jumalat maakunnissa joskus voineet pelastaa maansa minun kädestäni?
Ну штиць че ам фэкут ной, еу ши пэринций мей, тутурор попоарелор челорлалте цэрь? Думнезеий нямурилор ачестор цэрь ау путут ей сэ ле избэвяскэ цэриле дин мына мя?
14 Kuka on kaikista pakanain jumalista, jotka isäni kironneet ovat, joka on voinut ottaa ulos kansansa minun kädestäni, että teidän Jumalanne vois ottaa ulos teitä minun kädestäni?
Каре динтре тоць думнезеий ачестор нямурь пе каре ле-ау нимичит пэринций мей а путут сэ избэвяскэ пе попорул луй дин мына мя, пентру ка сэ вэ поатэ избэви Думнезеул востру дин мына мя?
15 Niin älkäät siis nyt antako Jehiskian vietellä teitänne, älkään myös uskottako teitä, ja älkäät te uskoko häntä; sillä jos ei kaikkein pakanain valtakuntain jumalat ole voineet auttaa ulos kansaansa minun kädestäni ja isäni kädestä, paljo vähemmin myös teidän Jumalanne ottaa ulos teitä minun kädestäni.
Сэ ну вэ амэӂяскэ Езекия дар ши сэ ну вэ ыншеле астфел; ну вэ ынкредець ын ел! Кэч думнезеул ничунуй ням, ничуней ымпэрэций н-а путут сэ избэвяскэ пе попорул луй дин мына мя ши дин мына пэринцилор мей: ку кыт май пуцин вэ ва избэви Думнезеул востру дин мына мя!’”
16 Ja vielä hänen palveliansa puhuivat enemmän Herraa Jumalaa vastaan ja hänen palveliaansa Jehiskiaa vastaan.
Служиторий луй Санхериб ау май ворбит ши алте лукрурь ымпотрива Домнулуй Думнезеу ши ымпотрива робулуй Сэу Езекия.
17 Hän kirjoitti myös kirjat häväistäksensä Herraa Israelin Jumalaa, ja puhui häntä vastaan ja sanoi: niinkuin maakuntain pakanain jumalat ei ole auttaneet kansaansa minun kädestäni, niin ei pidä Jehiskiankaan Jumalan pelastaman kansaansa minun kädestäni.
Ши а тримис о скрисоаре батжокоритоаре пентру Домнул Думнезеул луй Исраел, ворбинд астфел ымпотрива Луй: „Дупэ кум думнезеий нямурилор челорлалте цэрь н-ау путут сэ избэвяскэ пе попорул лор дин мына мя, тот аша нич Думнезеул луй Езекия ну ва избэви пе попорул Сэу дин мына мя.”
18 Ja he huusivat korkialla äänellä Juudan kielellä Jerusalemin kansalle, joka muurin päällä olivat, peljättääksensä ja hämmästyttääksensä heitä, että he olisivat voittaneet kaupungin.
Служиторий луй Санхериб ау стригат ку глас таре ын лимба евреяскэ, пентру ка сэ арунче гроаза ши спайма ын попорул дин Иерусалим, каре ера пе зид, ши сэ поатэ пуне астфел стэпынире пе четате.
19 Ja he puhuivat Jerusalemin Jumalaa vastaan, niinkuin maan kansain jumalia vastaan, jotka ihmisten käsiteot olivat.
Ау ворбит деспре Думнезеул Иерусалимулуй ка деспре думнезеий попоарелор пэмынтулуй, каре сунт лукраря мынилор оменешть.
20 Mutta kuningas Jehiskia ja Jesaia propheta Amotsin poika rukoilivat sitä vastaan ja huusivat taivaasen.
Ымпэратул Езекия ши пророкул Исая, фиул луй Амоц, ау ынчепут сэ се роаӂе пентру лукрул ачеста ши ау стригат кэтре чер.
21 Ja Herra lähetti enkelin, joka surmasi kaikki väkevät sotajoukosta ja päämiehet ja ylimmäiset Assurin kuninkaan leirissä, niin että hän häpiällä palasi maallensa. Ja kuin hän meni jumalansa huoneesen, tappoivat ne, jotka hänen ruumiistansa tulleet olivat, hänen siellä miekalla.
Атунч, Домнул а тримис ун ынӂер каре а нимичит ын табэра ымпэратулуй Асирией пе тоць витежий, домниторий ши кэпетенииле. Ши ымпэратул с-а ынторс рушинат ын цара луй. А интрат ын каса думнезеулуй сэу, ши чей че ешисерэ дин коапселе луй л-ау учис аколо ку сабия.
22 Ja niin autti Herra Jehiskiaa ja Jerusalemin kaupungin asuvaisia Sanheribin Assurin kuninkaan kädestä ja kaikkein muiden kädestä, ja varjeli heitä kaikilta, jotka ympäristöllä olivat.
Астфел а скэпат Домнул пе Езекия ши пе локуиторий Иерусалимулуй дин мына луй Санхериб, ымпэратул Асирией, ши дин мына тутурор ши й-а окротит ымпотрива челор че-й ымпресурау.
23 Ja moni kantoi Herralle lahjoja Jerusalemiin ja Jehiskialle Juudan kuninkaalle kalliita kaluja; ja niin hän sitte korotettiin kaikkein pakanain edessä.
Мулць ау адус Домнулуй дарурь ын Иерусалим ши ау адус дарурь богате луй Езекия, ымпэратул луй Иуда, каре де атунч с-а ынэлцат ын окий тутурор попоарелор.
24 Siihen aikaan sairasti Jehiskia kuolemantautia, ja hän rukoili Herraa; ja hän puhui hänelle ja antoi hänelle ihmeen.
Ын время ачея, Езекия а фост болнав де моарте. Ел а фэкут о ругэчуне Домнулуй. Домнул й-а ворбит ши й-а дат ун семн.
25 Vaan Jehiskia ei maksanut mitä hänelle annettu oli; sillä hänen sydämensä oli paisunut; sentähden tuli viha hänen päällensä ja Juudan ja Jerusalemin päälle.
Дар Езекия н-а рэсплэтит бинефачеря пе каре а примит-о, кэч и с-а ынгымфат инима. Мыния Домнулуй а венит песте ел, песте Иуда ши песте Иерусалим.
26 Mutta Jehiskia nöyryytti itsensä sydämensä ylpeydestä, hän ja Jerusalemin asuvaiset; sentähden ei Herran viha tullut heidän päällensä Jehiskian elinaikana.
Атунч, Езекия с-а смерит дин мындрия луй, ымпреунэ ку локуиторий Иерусалимулуй, ши мыния Домнулуй н-а венит песте ей ын тимпул веций луй Езекия.
27 Ja Jehiskialla oli rikkautta ja kunniaa sangen paljo; sillä hän teki itsellensä suuret tavarat hopiasta, kullasta ja kalliista kivistä, jaloista yrteistä, kilvistä ja kaikkinaisista kalliista kaluista,
Езекия а авут мулте богэций ши мултэ славэ. Шь-а фэкут вистиерий де арӂинт, де аур, де петре скумпе, де миродений, де скутурь ши де тоате лукруриле каре се пот дори;
28 Ja aittoja jyviä, viinaa ja öljyä varten, ja pihatot kaikinaisille eläimille ja karsinat lampaille,
хамбаре пентру роаделе де грыу, де муст ши де унтделемн, граждурь пентру тот фелул де вите ши стауле пентру ой.
29 Ja rakensi itsellensä kaupungeita, ja hänellä oli karjaa, lampaita ja härkiä kyllä; sillä Jumala antoi hänelle sangen paljon rikkautta.
Шь-а зидит четэць ши а авут белшуг де бой ши де ой, кэч Думнезеу ый дэдусе мулте авуций.
30 Hän on se Jehiskia, joka tukitsi ylimmäisen vesijuoksun Gihonissa ja johdatti sen alaskäsin länteen päin Davidin kaupunkiin; sillä Jehiskia oli onnellinen kaikissa teoissansa.
Тот Езекия а аступат ши гура де сус а апелор Гихон ши ле-а адус ын жос, спре апус де четатя луй Давид. Езекия а избутит ын тоате лукрэриле луй.
31 Mutta kuin Babelin päämiesten lähetyssana oli hänen tykönsä lähetetty, kysymään sitä ihmettä, joka maalla tapahtunut oli, hylkäsi Jumala hänen, kiusataksensa häntä, että kaikki tiedettäisiin, mitä hänen sydämessänsä oli.
Ынсэ, кынд ау тримис кэпетенииле Бабилонулуй соль ла ел сэ ынтребе де минуня каре авусесе лок ын царэ, Думнезеу л-а пэрэсит ка сэ-л ынчерче, пентру ка сэ куноаскэ тот че ера ын инима луй.
32 Mitä enempi Jehiskiasta sanomista on ja hänen laupiudestansa: katso, se on kirjoitettu Jesaian prophetan Amotsin pojan näyssä, ja Juudan ja Israelin kuningasten kirjassa.
Челелалте фапте але луй Езекия ши фаптеле луй евлавиоасе сунт скрисе ын ведения пророкулуй Исая, фиул луй Амоц, ын картя ымпэрацилор луй Иуда ши Исраел.
33 Ja Jehiskia nukkui isäinsä kanssa, ja he hautasivat hänen ylemmä Davidin lasten hautoihin. Ja kaikki Juuda ja Jerusalemin asuvaiset tekivät hänelle kunniaa hänen kuollessansa. Ja hänen poikansa Manasse tuli kuninkaaksi hänen siaansa.
Езекия а адормит ку пэринций сэй ши л-ау ынгропат ын чел май бун лок ал морминтелор фиилор луй Давид. Тот Иуда ши локуиторий Иерусалимулуй й-ау дат чинсте ла моарте. Ши, ын локул луй, а домнит фиул сэу Манасе.
