< Matteus 5 >
1 Kui Jeesus nägi rahvahulki enda järel käimas, läks ta üles mäele. Seal istus ta koos oma jüngritega maha.
ⲁ̅⳿ⲉⲧⲁϥⲛⲁⲩ ⲇⲉ ⳿ⲉⲛⲓⲙⲏϣ ⲁϥϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉ⳿ⲡϣⲱⲓ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲡⲓⲧⲱⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥϩⲉⲙⲥⲓ ⲁⲩ⳿ⲓ ϩⲁⲣⲟϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ.
2 Ta hakkas neid õpetama ning ütles:
ⲃ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥⲟⲩⲱⲛ ⳿ⲛⲣⲱϥ ⲛⲁϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⲛⲱⲟⲩ ⲉϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ.
3 „Õnnistatud on need, kes tunnevad ära, et nad on vaimulikult vaesed, sest nende päralt on taevariik.
ⲅ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓϩⲏⲕⲓ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲡ͞ⲛⲁ̅ ϫⲉ ⲑⲱⲟⲩ ⲧⲉ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
4 Õnnistatud on need, kes kurvastavad, sest neid lohutatakse.
ⲇ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏ⳿ⲉⲧⲉⲣϩⲏⲃⲓ ϯⲛⲟⲩ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛⲁϯϩⲟ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ.
5 Õnnistatud on need, kes on heatahtlikud, sest nende päralt on kogu maailm.
ⲉ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲉⲙⲣⲁⲩϣ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲑⲛⲁⲉⲣ⳿ⲕⲗⲏⲣⲟⲛⲟⲙⲓⲛ ⳿ⲙⲡⲓⲕⲁϩⲓ.
6 Õnnistatud on need, kelle suurim soov on teha seda, mis on õige, sest nende soov täidetakse.
ⲋ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲧϩⲟⲕⲉⲣ ⲛⲉⲙ ⲛⲏⲉⲧ⳿ⲟⲃⲓ ⳿ⲛϯⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲑⲛⲁⲥⲓ.
7 Õnnistatud on need, kes on halastavad, sest nende suhtes ilmutatakse halastust.
ⲍ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲛⲁⲏⲧ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛⲁⲛⲁⲓ ⲛⲱⲟⲩ.
8 Õnnistatud on need, kel on puhas süda, sest nemad näevad Jumalat.
ⲏ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲑⲟⲩⲁⲃ ϧⲉⲛ ⲡⲟⲩϩⲏⲧ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲁⲩ ⳿ⲉⲫϯ.
9 Õnnistatud on need, kes näevad vaeva rahu loomisel, sest neid hüütakse Jumala lasteks.
ⲑ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲉϥⲉⲣϩⲓⲣⲏⲛⲏ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛ⳿ⲁⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲛⲓϣⲏⲣⲓ ⳿ⲛⲧⲉ ⲫϯ.
10 Õnnistatud on need, keda kiusatakse taga sellepärast, mis on õige, sest nende päralt on taevariik.
ⲓ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏ⳿ⲉⲧⲁⲩϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲱⲟⲩ ⲉⲑⲃⲉ ϯⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ϫⲉ ⲑⲱⲟⲩ ⲧⲉ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
11 Õnnistatud olete teie, kui inimesed teid solvavad ja taga kiusavad ning süüdistavad teid minu pärast igasugustes halbades asjades.
ⲓ̅ⲁ̅⳿ⲱⲟⲩ⳿ⲛⲓⲁⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⲁⲩϣⲁⲛϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϣⲉϣ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϫⲉ ⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲉⲩϫⲉ ⲙⲉⲑⲛⲟⲩϫ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⲉⲑⲃⲏⲧ.
12 Olge rõõmsad, olge tõesti rõõmsad, sest te saate suure tasu taevas, sest samamoodi kiusasid nad taga prohveteid, kes olid enne teid.
ⲓ̅ⲃ̅ⲣⲁϣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲑⲉⲗⲏⲗ ϫⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲃⲉⲭⲉ ⲟⲩⲛⲓϣϯ ⲡⲉ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲅⲁⲣ ⲁⲩϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲛⲓⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲏⲥ ⳿ⲉⲛⲁⲩϧⲁϫⲱⲧⲉⲛ.
13 Teie olete maa sool, aga kui sool muutub maitsetuks, kuidas saab selle jälle soolaseks teha? Sellest pole kasu millegi jaoks, nii et see visatakse välja jalgade alla tallamiseks.
ⲓ̅ⲅ̅⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⲡⲉ ⳿ⲡ⳿ϩⲙⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲓⲕⲁϩⲓ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⲇⲉ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ϩⲙⲟⲩ ⲗⲱϥ ⲁⲩⲛⲁⲙⲟⲗϩϥ ⳿ⲛⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲁϥ⳿ϣϫⲉⲙϫⲟⲙ ϫⲉ ⳿ⲉ⳿ϩⲗⲓ ⳿ⲉⲃⲏⲗ ⳿ⲛⲥⲉϩⲓⲧϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛⲥⲉϩⲱⲙⲓ ⳿ⲉϫⲱϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲣⲱⲙⲓ.
14 Teie olete maailma valgus. Mäe otsa ehitatud linn ei saa varjule jääda.
ⲓ̅ⲇ̅⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⲡⲉ ⳿ⲫⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲕⲟⲥⲙⲟⲥ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ϣϫⲟⲙ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲃⲁⲕⲓ ⲭⲱⲡ ⲉⲥⲭⲏ ϩⲓϫⲉⲛ ⲟⲩⲧⲱⲟⲩ.
15 Keegi ei süüta lampi ega pane seda ämbri alla. Ei, see asetatakse lambijalale ning see valgustab kõiki majas.
ⲓ̅ⲉ̅ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲙⲡⲁⲩϭⲉⲣⲉ ⲟⲩϧⲏⲃⲥ ⳿ⲛⲥⲉⲭⲁϥ ϧⲁ ⲟⲩⲙⲉⲛⲧ ⲁⲗⲗⲁ ⳿ⲉϣⲁⲩⲭⲁϥ ϩⲓϫⲉⲛ ϯⲗⲩⲭⲛⲓ⳿ⲁ ⲟⲩⲟϩ ϣⲁϥ⳿ⲉⲣⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⳿ⲉⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲧϣⲟⲡ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲏⲓ.
16 Samamoodi peate ka teie laskma oma valgusel paista kõigi ees, et nad näeksid häid asju, mida te teete, ning ülistaksid teie taevast Isa.
ⲓ̅ⲋ̅ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲙⲁⲣⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⲉⲣⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲉ⳿ⲙⲑⲟ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ϩⲟⲡⲱⲥ ⳿ⲛⲥⲉⲛⲁⲩ ⳿⳿ⲉⲛⲉⲧⲉⲛ⳿ϩⲃⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲉⲑⲛⲁⲛⲉⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϯ⳿ⲱⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
17 Ärge arvake, et ma tulin seadust või prohvetite kirju tühistama. Ma ei tulnud neid tühistama, vaid täitma.
ⲓ̅ⲍ̅⳿ⲙⲡⲉⲣⲙⲉⲩⲓ ϫⲉ ⳿ⲉⲧⲁⲓ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲉⲗ ⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲓⲉ ⲛⲓⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲏⲥ ⲛⲉⲧⲁⲓ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲁⲛ ⲁⲗⲗⲁ ⳿ⲉϫⲟⲕⲟⲩ.
18 Ma kinnitan teile, kuni taevas ja maa püsivad, ei kao seadusest ainsat tähte ega märki enne, kui kõik on täitunud.
ⲓ̅ⲏ̅⳿ⲁⲙⲏⲛ ⲅⲁⲣ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ϣⲁⲧⲉ ⳿ⲧⲫⲉ ⲛⲉⲙ ⳿ⲡⲕⲁϩⲓ ⲥⲓⲛⲓ ⲟⲩⲓⲱⲧⲁ ⲓⲉ ⲟⲩϣⲱⲗϩ ⳿ⲛⲛⲉϥⲥⲓⲛⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ ϣⲁⲧⲉ ⲛⲁⲓ ⲧⲏⲣⲟⲩ ϣⲱⲡⲓ.
19 Seega, kes iganes põlgab kas või kõige tähtsusetumat käsku ja õpetab nii inimesi, seda nimetatakse taevariigis kõige tähtsusetumaks; aga kes iganes järgib ja õpetab käske, seda nimetatakse taevariigis suureks.
ⲓ̅ⲑ̅ⲫⲏ ⲟⲩⲛ ⲉⲑⲛⲁⲃⲉⲗ ⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲛⲛⲁⲓⲕⲟⲩϫⲓ ⳿ⲛⲉⲛⲧⲟⲗⲏ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲉⲉⲩ⳿ⲉⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲡⲓⲕⲟⲩϫⲓ ϧⲉⲛ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⲫⲁⲓ ⲉⲩ⳿ⲉⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲡⲓⲛⲓϣϯ ϧⲉⲛ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
20 Ma ütlen teile, kui teie moraalne õigsusei ole rohkem kui vaimulike õpetajate ja variseride oma, ei saa te kunagi taevariiki.
ⲕ̅ϯϫⲱ ⲅⲁⲣ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⳿ⲁⲣⲉ⳿ϣⲧⲉⲙ ⲧⲉⲧⲉⲛⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ⲉⲣϩⲟⲩ⳿ⲟ ⳿ⲉⲑⲁ ⲛⲓⲥⲁϧ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲪⲁⲣⲓⲥⲉⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲉⲧⲉⲛ⳿ⲓ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
21 Te olete kuulnud, et seadus ütles inimestele muiste: „Sa ei tohi tappa, ja igaüks, kes tapab, mõistetakse süüdi.“.
ⲕ̅ⲁ̅⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲣⲭⲉⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕϧⲱⲧⲉⲃ ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁⲱⲧⲉⲃ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉϯ⳿ⲕⲣⲓⲥⲓⲥ.
22 Aga mina ütlen teile, igaüks, kes on oma venna peale vihane, mõistetakse süüdi. Kes iganes nimetab oma venda idioodiks, peab vastust andma nõukogu ees, aga kes iganes teisi sõimab, läheb kohtutulle. (Geenna )
ⲕ̅ⲃ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲑⲛⲁϫⲱⲛⲧ ⳿ⲉⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϩⲓⲕⲏ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉϯ⳿ⲕⲣⲓⲥⲓⲥ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϫⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϫⲉ ⲣⲁⲕⲁ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉⲡⲓⲙⲁⲛϯϩⲁⲡ ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁϫⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϫⲉ ⲡⲓⲥⲟϫ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉϯⲅⲉⲉⲛⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ⲭⲣⲱⲙ. (Geenna )
23 Kui sa oled altari juures ohvrit toomas ja sulle meenub, et su vennal on midagi sinu vastu,
ⲕ̅ⲅ̅⳿ⲉϣⲱⲡ ⲟⲩⲛ ⳿ⲭⲛⲁ⳿ⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲇⲱⲣⲟⲛ ⳿ⲉ⳿ϩⲣⲏⲓ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲡⲓⲙⲁⲛⲉⲣϣⲱⲟⲩϣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉⲕⲉⲣ⳿ⲫⲙⲉⲩⲓ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩ⳿ⲁⲣⲓⲕⲓ ⲟⲩⲧⲱⲕ ⲛⲉⲙ ⲡⲉⲕⲥⲟⲛ.
24 siis jäta oma ohver altarile ja tee esmalt temaga rahu ning alles pärast tule tagasi ja too oma ohver.
ⲕ̅ⲇ̅ⲭⲱ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲇⲱⲣⲟⲛ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⳿ⲙⲡⲉ⳿ⲙⲑⲟ ⳿ⲙⲡⲓⲙⲁⲛⲉⲣϣⲱⲟⲩϣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲙⲁϣⲉⲛⲁⲕ ⳿ⲛϣⲟⲣⲡ ϩⲱⲧⲡ ⳿ⲉⲡⲉⲕⲥⲟⲛ ⲟⲩⲟϩ ⲧⲟⲧⲉ ⳿ⲁⲙⲟⲩ ⳿ⲁⲛⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲇⲱⲣⲟⲛ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ.
25 Kui sa oled oma vastasega teel kohtusse, siis püüa asjad kiiresti lahendada. Muidu võib su vastane anda sind kohtuniku kätte ja kohtunik annab sind kohtu ametniku kätte ning sind heidetakse vanglasse.
ⲕ̅ⲉ̅ϣⲱⲡⲓ ⲉⲕⲕⲁϯ ⳿ⲉⲡⲉⲕⲁⲛⲧⲓⲇⲓⲕⲟⲥ ⳿ⲛⲭⲱⲗⲉⲙ ϩⲟⲥ ⲉⲕⲭⲏ ⲛⲉⲙⲁϥ ϩⲓ ⲡⲓⲙⲱⲓⲧ ⲙⲏ ⲡⲟⲧⲉ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲁⲛⲧⲓⲇⲓⲕⲟⲥ ⲧⲏⲓⲕ ⳿ⲉⲡⲓ⳿ⲕⲣⲓⲧⲏⲥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ⲕⲣⲓⲧⲏⲥ ⲧⲏⲓⲕ ⳿ⲉⲡⲓϩⲩⲡⲏⲣⲉⲧⲏⲥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϩⲓⲧⲕ ⳿ⲉⲡⲓ⳿ϣⲧⲉⲕⲟ.
26 Ma räägin teile tõtt: sa ei pääse sealt välja enne, kui oled ära maksnud oma viimasegi penni.
ⲕ̅ⲋ̅⳿ⲁⲙⲏⲛ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲁⲕ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ϣⲁⲧⲉⲕϯ ⳿ⲛ⳿ⲧϧⲁ⳿ⲉ ⳿ⲛⲧⲉⲃⲓ.
27 Te olete kuulnud, et seadus ütles: „Ära riku abielu.“
ⲕ̅ⲍ̅⳿ⲁⲣ⳿ⲉⲧⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲣⲭⲉⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲉⲣⲛⲱⲓⲕ.
28 Aga mina ütlen teile, et igaüks, kes vaatab naist himuralt, on temaga mõttes juba abielu rikkunud.
ⲕ̅ⲏ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲑⲛⲁϫⲟⲩϣⲧ ⳿ⲛⲥⲁ ⲟⲩ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲉ⳿ⲡϫⲓⲛⲉⲣⲉⲡⲓⲑⲩⲙⲓⲛ ⳿ⲉⲣⲟⲥ ⲁϥⲕⲏⲛ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲱⲓⲕ ⳿ⲉⲣⲟⲥ ϧⲉⲛ ⲡⲉϥϩⲏⲧ.
29 Kui su parem silm juhib sind patustama, siis kisu see välja ja viska minema, sest parem on kaotada üks osa oma kehast, kui et kogu su keha visatakse kohtutulle. (Geenna )
ⲕ̅ⲑ̅ⲓⲥϫⲉ ⲡⲉⲕⲃⲁⲗ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ⲉⲣ⳿ⲥⲕⲁⲛⲇⲁⲗⲓⲍⲉⲥⲑⲉ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⲫⲟⲣⲕϥ ϩⲓⲧϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲁⲣⲟⲕ ⳿ⲥⲉⲣⲛⲟϥⲣⲓ ⲅⲁⲣ ⲛⲁⲕ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲙⲉⲗⲟⲥ ⲧⲁⲕⲟ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉ⳿ϣⲧⲉⲙ ⲡⲉⲕⲥⲱⲙⲁ ⲧⲏⲣϥ ϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉϯⲅⲉⲉⲛⲛⲁ. (Geenna )
30 Kui su parem käsi juhib sind patustama, siis lõika see maha ja viska minema, sest sul on parem kaotada üks jäsemetest, kui et kogu su keha visatakse kohtutulle. (Geenna )
ⲗ̅ⲟⲩⲟϩ ⲓⲥϫⲉ ⲧⲉⲕϫⲓϫ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ⲉⲣ⳿ⲥⲕⲁⲛⲇⲁⲗⲓⲍⲓⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ϫⲟϫⲥ ϩⲓⲧⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲁⲣⲟⲕ ⳿ⲥⲉⲣⲛⲟϥⲣⲓ ⲅⲁⲣ ⲛⲁⲕ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲙⲉⲗⲟⲥ ⲧⲁⲕⲟ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉ⳿ϣⲧⲉⲙ ⲡⲉⲕⲥⲱⲙⲁ ⲧⲏⲣϥ ϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉϯⲅⲉⲉⲛⲛⲁ. (Geenna )
31 Seadus ütles ka: „Kui mees lahutab oma naisest, peab ta andma naisele lahutustunnistuse.“
ⲗ̅ⲁ̅ⲁⲩϫⲟⲥ ϫⲉ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϩⲓ ⲧⲉϥ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲁⲣⲉϥϯ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲥϧⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲉⲓ ⲛⲁⲥ.
32 Aga mina ütlen teile, et iga mees, kes lahutab oma naisest muidu kui seksuaalse ebamoraalsuse tõttu, sunnib naist abielu rikkuma, ja kes iganes abiellub lahutatud naisega, rikub abielu.
ⲗ̅ⲃ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϩⲓ ⲧⲉϥ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲉϣⲉⲛⲥⲁϫⲓ ⳿ⲙⲡⲟⲣⲛⲓ⳿ⲁ ⲁϥ⳿ⲑⲣⲟ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⳿ⲉ⳿ϫⲫⲉ ⲛⲱⲓⲕ ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϭⲓ ⳿ⲛⲑⲏⲉⲧϩⲱⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ϥⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲱⲓⲕ.
33 Ja veel, te olete kuulnud, et seadus ütles inimestele ammu: „Sa ei tohi valet vanduda. Hoolitse selle eest, et pead oma vandeid, mille Issandale annad.“
ⲗ̅ⲅ̅ⲡⲁⲗⲓⲛ ⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲣⲭⲉⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲱⲣⲕ ⳿ⲛⲛⲟⲩϫ ⲉⲕ⳿ⲉϯ ⲇⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕ⳿ⲁⲛⲁⲩϣ ⳿ⲙⲠ⳪.
34 Aga mina ütlen teile: ärge üldse vanduge. Ärge vanduge taeva juures, sest see on Jumala troon.
ⲗ̅ⲇ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲱⲣⲕ ϩⲟⲗⲱⲥ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲱⲣⲕ ⳿ⲛ⳿ⲧⲫⲉ ϫⲉ ⲡⲓ⳿ⲑⲣⲟⲛⲟⲥ ⳿ⲙⲪϯ ⲡⲉ.
35 Ärge vanduge maa juurest, sest see on Jumala jalajäri. Ärge vanduge Jeruusalemma juures, sest see on suure Kuninga linn.
ⲗ̅ⲉ̅ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲡⲕⲁϩⲓ ϫⲉ ⳿ⲫⲙⲁ⳿ⲛⲥⲉⲙⲛⲓ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲉϥϭⲁⲗⲁⲩϫ ⲡⲉ ⲟⲩⲇⲉ Ⲓⲗ̅ⲏ̅ⲙ̅ ϫⲉ ⳿ⲑⲃⲁⲕⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲛⲓϣϯ ⳿ⲛⲟⲩⲣⲟ ⲧⲉ.
36 Ärge vanduge isegi oma pea juures, sest te ei suuda üht juuksekarvagi valgeks või mustaks teha.
ⲗ̅ⲋ̅ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲱⲣⲕ ⳿ⲛⲧⲉⲕ⳿ⲁⲫⲉ ϫⲉ ⳿ⲙⲙⲟⲛ⳿ϣϫⲟⲙ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⳿ⲉⲉⲣ ⲟⲩⲕⲁⲡ ⳿ⲛϥⲱⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲱⲃϣ ⲓⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲭⲁⲙⲉ.
37 Öelge lihtsalt jah või ei – mis on üle selle, on kurjast.
ⲗ̅ⲍ̅ⲙⲁⲣⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲥⲁϫⲓ ⲇⲉ ⲉⲣ ⲟⲩ⳿ⲁϩⲁ ⳿ⲁϩⲁ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ⲡϩⲟⲩⲟ ⲇⲉ ⳿ⲛⲛⲁⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲓⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲡⲉ.
38 Te olete kuulnud, et seadus ütleb: „Silm silma vastu ja hammas hamba vastu.“
ⲗ̅ⲏ̅⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ϫⲉ ⲟⲩⲃⲁⲗ ϧⲁ ⲟⲩⲃⲁⲗ ⲟⲩⲟϩ ⲟⲩⲛⲁϫϩⲓ ϧⲁ ⲟⲩⲛⲁϫϩⲓ.
39 Aga mina ütlen teile, ära hakka vastu sellele, kes on kuri. Kui keegi lööb sind parema põse pihta, pööra talle ka teine põsk.
ⲗ̅ⲑ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⳿ⲙⲡⲉⲣϯ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉ⳿ϩⲣⲉⲛ ⲡⲓⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲁⲗⲗⲁ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϯ ⳿ⲛⲟⲩⲕⲟⲩⲣ ⲛⲁⲕ ϧⲉⲛ ⲧⲉⲕⲟⲩ⳿ⲟϫⲓ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ⲫⲉⲛϩ ϯⲭⲉϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ.
40 Kui keegi tahab sind kohtusse kaevata ja võtab su särgi, anna talle ka oma kuub.
ⲙ̅ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁⲟⲩⲱϣ ⳿ⲉϭⲓϩⲁⲡ ⲛⲉⲙⲁⲕ ⳿ⲉⲉⲗ ⲧⲉⲕ⳿ϣⲑⲏⲛ ⲭⲁ ⲡⲉⲕⲉⲣϣⲱⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙⲫⲁⲓ.
41 Kui keegi nõuab, et kõnniksid ühe miili, mine temaga kaks miili.
ⲙ̅ⲁ̅ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϭⲓⲧⲕ ⳿ⲛ⳿ⲭⲃⲁ ⳿ⲛⲟⲩⲙⲓⲗⲓⲟⲛ ⲙⲟϣⲓ ⲛⲉⲙⲁϥ ⳿ⲛⲃ̅.
42 Anna sellele, kes sinult palub, ja ära pöördu ära sellest, kes tahab sinult laenata.
ⲙ̅ⲃ̅ⲫⲏⲉⲧⲉⲣ⳿ⲉⲧⲓⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⲙⲟⲓ ⲛⲁϥ ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲟⲩⲱϣ ⳿ⲉϭⲓ ⳿ⲛⲧⲟⲧⲕ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲧⲁⲥⲑⲟϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ.
43 Te olete kuulnud, et seadus ütleb: „Armasta oma ligimest ja vihka oma vaenlast.“
ⲙ̅ⲅ̅⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ϫⲉ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲛⲣⲉ ⲡⲉⲕ⳿ϣⲫⲏⲣ ⲟⲩⲟϩ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲥⲧⲉ ⲡⲉⲕϫⲁϫⲓ.
44 Aga mina ütlen teile, armastage oma vaenlasi ja palvetage nende eest, kes teid taga kiusavad,
ⲙ̅ⲇ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲙⲉⲛⲣⲉ ⲛⲉⲧⲉⲛϫⲁϫⲓ ⳿ⲥⲙⲟⲩ ⳿ⲉⲛⲏⲉⲧⲥⲁϩⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⲟⲩⲟϩ ⲧⲱⲃϩ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲏⲉⲧϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ.
45 et te võiksite saada oma taevase Isa lasteks. Sest tema päike paistab nii heade kui halbade peale ning ta laseb vihma sadada nii nende peale, kes toimivad õigesti, kui ka nende peale, kes toimivad valesti.
ⲙ̅ⲉ̅ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲉⲧ⳿ⲉⲛⲉⲣ ϣⲏⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ϫⲉ ⳿ϥ⳿ⲑⲣⲟ ⳿ⲙⲡⲉϥⲣⲏ ϣⲁⲓ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲓⲥⲁⲙⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲥⲁⲙⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲉⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ϥϩⲱⲟⲩ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲓ⳿ⲑⲙⲏⲓ ⲛⲉⲙ ⲛⲓ⳿ⲟϫⲓ.
46 Sest kui sa armastad ainult neid, kes sind armastavad, mis tasu sa saad? Kas mitte isegi maksukogujad ei tee seda?
ⲙ̅ⲋ̅⳿ⲉϣⲱⲡ ⲅⲁⲣ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛⲙⲉⲛⲣⲉ ⲛⲏⲉⲑⲙⲉⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ ⲁϣ ⲡⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲃⲉⲭⲉ ⲛⲓⲕ⳿ⲉⲧⲉⲗⲱⲛⲏⲥ ϩⲱⲟⲩ ϣⲁⲩ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ.
47 Kui sa kõneled lahkelt ainult oma pereliikmetega, mida enamat sa siis teed kui keegi teine? Isegi paganad teevad seda!
ⲙ̅ⲍ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛϣⲉⲡⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲉⲧⲉⲛ⳿ⲥⲛⲏⲟⲩ ⳿ⲙⲙⲁⲩⲁⲧⲟⲩ ⲟⲩ ⳿ⲙⲙⲉⲧϩⲟⲩ⳿ⲟ ⳿ⲉⲧⲉⲧⲉⲛ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲛⲓⲕⲉⲉⲑⲛⲓⲕⲟⲥ ϩⲱⲟⲩ ϣⲁⲩ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ.
48 Kasva suureks ja saa täielikult usaldusväärseks, just nagu teie taevane Isa on usaldusväärne.“
ⲙ̅ⲏ̅ϣⲱⲡⲓ ⲟⲩⲛ ⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲉⲣⲉⲧⲉⲛϫⲏⲕ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲉⲧϫⲏⲕ ⳿ⲉⲃⲟⲗ