Sentencoj 1
1 Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
Példabeszédei Salamonnak, Dávid fiának, Izraél királyának.
2 Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
Hogy tudjunk bölcsességet és oktatást, hogy értsük az értelmesség mondásait;
3 Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
hogy elfogadjunk belátásra való oktatást, igazságot, jogot és egyenességet;
4 Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
hogy adjanak az együgyűeknek okosságot, az ifjúnak tudást és meggondolást;
5 Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
hallja a bölcs s gyarapodjék tanulságban, s az értelmes útmutatást szerezzen;
6 Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
hogy értsünk példázatot s ékes beszédet, bölcsek szavait és rejtvényeiket.
7 La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
Istenfélelem a tudás kezdete; bölcsességet és oktatást az oktalanok megvetnek.
8 Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
Halljad, fiam, atyád oktatását és el ne hagyjad anyád tanítását;
9 Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
mert kecses füzér azok fejednek és díszláncz a te nyakadnak.
10 Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
Fiam, ha téged vétkesek csábítanak, ne engedj!
11 Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
Ha azt mondják: jer velünk, leselkedjünk vérre, ólálkodjunk ártatlanra ok nélkül;
nyeljük el őket elevenen, mint az alvilág és egészen, mint a verembe szállókat; (Sheol h7585)
13 Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
mindenféle drága vagyont találunk, megtöltjük házainkat zsákmánnyal;
14 Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
sorsodat veted közöttünk, egy zacskónk lesz mindnyájunknak:
15 Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
fiam, ne járj az úton velük, tartsd vissza lábadat ösvényüktől;
16 Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
mert lábaik rosszra futnak, és sietnek vért ontani.
17 Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
Hisz hiába van kivetve a háló minden szárnyas szemei előtt.
18 Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
Ők pedig a maguk vérére leselkednek, a maguk lelkére ólálkodnak.
19 Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
Ilyenek útjai mindenkinek, ki nyerészkedést űz: gazdájának lelkét veszi az el.
20 La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
Bölcsesség az utczán megszólal, a piaczokon hallatja hangját;
21 Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
zajongó utczák sarkán hirdet, kapuk bejáratain, a városban mondja el mondásait:
22 Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
Meddig, együgyűek, szeretitek az együgyűséget, s kívánják meg a csúfolók a csúfolást, és gyűlölik a balgák a tudást?
23 Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Fordulnátok feddésemre! Íme, ömleszteném nektek szellememet, tudatnám veletek szavaimat.
24 Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
Mivel hívtalak, de ti vonakodtatok, kinyújtottam kezemet, de senki sem figyelt,
25 Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
elvetettétek minden tanácsomat és feddésemnek nem engedtetek:
26 Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
én is nevetek majd szerencsétlenségteken, gúnyolódom, mikor eljő rettegéstek,
27 Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
mikor eljő mint zivatar a ti rettegéstek és szerencsétlenségtek mint szélvész érkezik, mikor jő reátok szorultság és szükség.
28 Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Akkor hívnak majd engem, de nem felelek, keresnek engem, de nem találnak meg;
29 Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
mivelhogy gyűlölték a tudást a az istenfélelmet nem választották,
30 Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
nem engedtek tanácsomnak, megvetették minden feddésemet.
31 Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
Egyenek hát az útjok gyümölcséből, s lakjanak jól a maguk tanácsaiból.
32 Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
Mert az együgyűek megátalkodottsága megöli őket, s a balgák gondatlansága elveszti őket;
33 Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
de a ki rám hallgat, bizton fog lakni s nyugodt lesz a veszedelem rettegésétől.
