Sentencoj 1
1 Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
Die Sprüche Salomos, des Davidssohnes und Herrschers über Israel,
2 Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
sind dazu da, daß man Charakter und Weisheit würdige und kluge Worte wohl verstehe
3 Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
und Zucht und Anstand lerne, was recht und rechtlich, ehrlich sei,
4 Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
daß Bildung Unerfahrene empfangen und daß die Jugend Lebenskunst erlerne.
5 Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
Vernimmt ein Weiser sie, so kann er seine Rede fesselnder gestalten; ein kluger Mann kann sich die richtige Belehrung sichern.
6 Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
Er kann das Gleichnis und den Sinnspruch faßlicher gestalten, wie auch der Weisen Worte, ihre dunklen Reden. -
7 La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
Die Furcht des Herrn ist Anfang der Erkenntnis, Weisheit, Bildung. Nur Toren sind's, die sie verachten.
8 Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
Der väterlichen Zucht, mein Sohn, gehorche! Der Mutter Mahnung achte nicht gering!
9 Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
Sie zieren wie ein Kranz dein Haupt und deinen Hals wie Kettenschmuck.
10 Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
Mein Sohn, wenn dich Verbrecher locken, folg ihnen nicht!
11 Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
Wenn sie dir sagen: "Halt's mit uns! Wir haben einen Anschlag gegen einen Menschen vor; wir wollen ungefährdet im Versteck Arglosen auflauern.
Wir wollen selbst am Leben bleiben und sie verschlingen gleich der Unterwelt, mit Haut und Haar als solche, die zur Grube fahren. (Sheol h7585)
13 Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
Und wir gewinnen alles mögliche kostbare Gut und füllen unsere Häuser mit dem Raub.
14 Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
Du darfst auch mit uns teilen; wir alle haben einen Beutel."
15 Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
Mein Sohn, geh nicht auf einem Weg mit ihnen! Halt deinen Fuß von ihren Pfaden fern!
16 Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
Denn ihre Füße laufen dem Verderben zu und eilen blutigem Tod entgegen.
17 Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
Vergeblich wird man Netze spannen vor den Blicken der beschwingten Vögel;
18 Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
sie aber lauern auf ihr eigen Blut und stellen sich selbst nach dem Leben.
19 Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
So ist das Schicksal eines jeden, der auf unrechten Gewinn ausgeht. Er bringt ihn um sein Leben.
20 La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
Auf Straßen ruft die Weisheit; auf Plätzen ruft sie laut.
21 Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
Hoch oben auf den Mauern predigt sie, an Stadttoren; vor aller Welt nimmt sie das Wort:
22 Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
"Wie lange liebt ihr Toren noch Betörung, gefällt den Dünkelhaften Spott und hassen Toren Einsicht?
23 Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Ihr kommt auf meine Mahnrede zurück. Fürwahr, ich sag euch unumwunden, was ich auf dem Herzen habe. Ich tue meine Warnungen euch kund.
24 Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
Ich rief; ihr aber wolltet nicht; ich winkte euch, und niemand gab drauf acht.
25 Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
Ihr schluget meinen Ratschlag in den Wind und mochtet meine Rüge nicht.
26 Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
So lache ich bei eurem Unglück nur und spotte, wenn euch Angst befällt,
27 Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
wenn wie ein Ungewitter euer Schrecken kommt, einherfährt gleich dem Sturmwind euer Unglück und Not und Drangsal euch befällt.
28 Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Dann rufen sie mich an; ich gebe keine Antwort. Sie suchen, aber finden mich nicht mehr.
29 Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
Erkenntnis haben sie gehaßt und nach der Furcht des Herren nicht gefragt,
30 Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
sie wollten nichts von meinem Rate wissen, und meine Rüge haben sie verschmäht.
31 Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
So mögen sie denn ihres Handels Frucht genießen, sich sättigen mit dem, was sie sich selbst bereitet!
32 Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
Ihr Fehlgehn bringt sie, diese Dummen, um; Sorglosigkeit vernichtet diese Toren.
33 Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
Wer aber mir gehorcht, der kann in Ruhe wohnen und unbesorgt vor Unheilsschrecken sein."
