Sentencoj 1
1 Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
Proverbes de Salomon, fils de David, roi d'Israël;
2 Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
Pour faire connaître la sagesse et l'instruction, pour faire comprendre les discours d'intelligence;
3 Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
Pour faire recevoir une instruction de raison, de justice, de jugement, et d'équité;
4 Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
Pour donner du discernement aux simples, de la connaissance et de la réflexion au jeune homme.
5 Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
Le sage écoutera et deviendra plus instruit, et l'homme intelligent acquerra de la prudence,
6 Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
Afin d'entendre les sentences et les énigmes, les paroles des sages, et leurs discours profonds.
7 La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
La crainte de l'Éternel est le principal point de la science; mais les fous méprisent la sagesse et l'instruction.
8 Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
Mon fils, écoute l'instruction de ton père, et n'abandonne point l'enseignement de ta mère.
9 Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
Car ce sont des grâces assemblées autour de ta tête, et des colliers à ton cou.
10 Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
Mon fils, si les pécheurs veulent te séduire, n'y consens pas.
11 Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
S'ils disent: Viens avec nous, dressons des embûches pour tuer; tendons des pièges à l'innocent, sans qu'il en ait donné de sujet;
Engloutissons-les tout vifs comme le Sépulcre, et tout entiers comme ceux qui descendent dans la fosse; (Sheol h7585)
13 Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
Nous trouverons toutes sortes de biens précieux, nous remplirons nos maisons de butin;
14 Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
Tu y auras ta part avec nous, il n'y aura qu'une bourse pour nous tous.
15 Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
Mon fils, ne te mets point en chemin avec eux; détourne ton pied de leur sentier.
16 Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
Car leurs pieds courent au mal, et ils se hâtent pour répandre le sang.
17 Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
Or c'est en vain qu'on tend le filet devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
18 Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
Mais eux, ils dressent des embûches contre leur propre sang, et ils tendent des pièges à leur âme.
19 Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
Telles sont les voies de celui qui convoite le gain déshonnête, lequel perdra l'âme de ceux qui le poursuivent.
20 La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
La souveraine sagesse crie hautement par les rues, elle fait retentir sa voix sur les places;
21 Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
Elle crie dans les carrefours, où on fait le plus de bruit, aux entrées des portes; elle prononce ses paroles par la ville:
22 Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
Stupides, dit-elle, jusques à quand aimerez-vous la sottise? Jusques à quand les moqueurs prendront-ils plaisir à la moquerie, et les insensés auront-ils en haine la science?
23 Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Étant repris par moi, convertissez-vous. Voici, je vous communiquerai de mon esprit en abondance, je vous ferai comprendre mes paroles.
24 Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
Puisque j'ai crié, et que vous avez refusé d'entendre; que j'ai étendu ma main, et que personne n'y a pris garde;
25 Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
Puisque vous rejetez tous mes conseils, et que vous n'aimez pas mes réprimandes,
26 Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
Je me rirai, moi, de votre calamité, je me moquerai quand votre effroi surviendra;
27 Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
Quand votre effroi surviendra comme une ruine, et votre calamité comme une tempête; quand la détresse et l'angoisse viendront sur vous.
28 Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Alors ils crieront vers moi, mais je ne répondrai point; ils me chercheront de grand matin, mais ils ne me trouveront point;
29 Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
Parce qu'ils ont haï la science, et qu'ils n'ont point choisi la crainte de l'Éternel.
30 Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
Ils n'ont point pris plaisir à mon conseil; ils ont dédaigné toutes mes réprimandes.
31 Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
Qu'ils mangent donc le fruit de leur voie, et qu'ils se rassasient de leurs conseils.
32 Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
Car l'égarement des sots les tue, et la sécurité des insensés les perd.
33 Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
Mais celui qui m'écoute, habitera en sûreté, et sera tranquille, sans être effrayé d'aucun mal.
