Sentencoj 1
1 Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
The proverbs of Solomon, the son of David, king of Israel:
2 Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
That one may learn wisdom and instruction, And receive words of understanding;
3 Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
That one may gain the instruction of prudence, Justice, equity, and uprightness;
4 Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
Which will give caution to the simple, To the young man wisdom and discretion;
5 Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
Let the wise man hear, and he will increase his knowledge, And the man of understanding will gain wise counsels;
6 Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
So as to understand a proverb and a deep maxim, The words of the wise and their dark sayings.
7 La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
The fear of the LORD is the beginning of knowledge; Fools despise wisdom and instruction.
8 Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
Hear, O my son! the instruction of thy father, And neglect not the teaching of thy mother!
9 Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
For they shall be a graceful wreath for thy head, And a chain around thy neck.
10 Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
My son, if sinners entice thee, Consent thou not!
11 Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
If they say, “Come with us, Let us lie in wait for blood, Let us lurk secretly for him who is innocent in vain;
Let us swallow them up alive, like the underworld, Yea, in full health, as those that go down into the pit; (Sheol h7585)
13 Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
We shall find all kinds of precious substance, We shall fill our houses with spoil;
14 Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
Thou shalt cast thy lot among us; We will all have one purse;”—
15 Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
My son, walk thou not in their way, Refrain thy foot from their path!
16 Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
For their feet run to evil, And make haste to shed blood.
17 Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
For as the net is spread in vain Before the eyes of any bird,
18 Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
So they lie in wait for their own blood; They lurk secretly for their own lives.
19 Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
Such are the ways of every one greedy of unjust gain; It taketh away the life of the possessor thereof.
20 La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
Wisdom crieth out in the highway; In the market-place she uttereth her voice;
21 Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
At the head of the noisy streets she crieth aloud; At the entrances of the gates, throughout the city, she proclaimeth her words [[saying]]:
22 Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
How long, ye simple ones, will ye love simplicity? How long will scoffers delight themselves in scoffing, And fools hate knowledge?
23 Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Turn ye at my reproof! Behold, I will pour out my spirit to you; I will make known my words to you!
24 Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
“Because I have called, and ye have refused, —Because I have stretched out my hand, and no one hath regarded.
25 Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
Because ye have rejected all my counsel, And have slighted my rebuke, —
26 Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
I also will laugh at your calamity, I will mock when your fear cometh;
27 Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
When your fear cometh upon you like a storm. And destruction overtaketh you like a whirlwind, When distress and anguish come upon you.
28 Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Then will they call upon me, but I will not answer! They will seek me early, But they shall not find me!
29 Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
Because they have hated knowledge, And have not chosen the fear of the LORD, —
30 Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
Because they would not attend to my counsel, And have despised all my reproof, —
31 Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
Therefore shall they eat of the fruit of their own way, And be filled to the full with their own devices;
32 Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
Yea, the turning away of the simple shall slay them, And the carelessness of fools shall destroy them.
33 Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
But whoso hearkeneth to me shall dwell securely, And shall not be disquieted with the fear of evil.”
