Sentencoj 8
1 Ĉu ne vokas la saĝo? Kaj ĉu la prudento ne aŭdigas sian voĉon?
La sagesse n'est-elle pas un cri? La compréhension n'élève pas sa voix?
2 Ĝi staras sur la pinto de altaĵoj, Apud la vojo, ĉe la vojkruĉiĝoj.
Au sommet des hauts lieux, d'ailleurs, là où les chemins se rejoignent, elle se tient debout.
3 Apud la pordegoj, ĉe la eniro en la urbon, Ĉe la eniro tra la pordoj, ĝi kantas:
Près des portes, à l'entrée de la ville, aux portes d'entrée, elle crie à haute voix:
4 Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia voĉo sin turnas al la homoj:
« Je vous appelle, hommes! J'envoie ma voix aux fils de l'humanité.
5 Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.
Toi, simple, comprends la prudence! Imbéciles, ayez un cœur compréhensif!
6 Aŭskultu, ĉar mi parolos gravaĵon, Kaj ĝustaĵo eliros el mia buŝo.
Écoutez, car je vais dire des choses excellentes. L'ouverture de mes lèvres est pour les choses justes.
7 Ĉar mia lango parolos veron, Kaj malpiaĵon abomenas miaj lipoj.
Car ma bouche dit la vérité. La méchanceté est une abomination pour mes lèvres.
8 Justaj estas ĉiuj paroloj de mia buŝo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.
Toutes les paroles de ma bouche sont justes. Il n'y a rien de tordu ou de pervers en eux.
9 Ĉiuj ili estas ĝustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.
Elles sont toutes claires pour celui qui comprend, droit à ceux qui trouvent la connaissance.
10 Prenu mian instruon, kaj ne arĝenton; Kaj la scion ŝatu pli, ol plej puran oron.
Recevez mes instructions plutôt que de l'argent, la connaissance plutôt que l'or du choix.
11 Ĉar saĝo estas pli bona ol multekostaj ŝtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al ĝi.
Car la sagesse vaut mieux que les rubis. Toutes les choses que l'on peut désirer ne peuvent pas être comparées à elle.
12 Mi, saĝo, loĝas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.
« Moi, la sagesse, j'ai fait de la prudence ma demeure. Découvrez la connaissance et la discrétion.
13 Timo antaŭ la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran buŝon mi malamas.
La crainte de Yahvé, c'est de haïr le mal. Je déteste l'orgueil, l'arrogance, la mauvaise voie et la bouche perverse.
14 De mi venas konsilo kaj bonaranĝo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.
Les conseils et les connaissances solides sont à moi. J'ai la compréhension et le pouvoir.
15 Per mi reĝas la reĝoj, Kaj la estroj donas leĝojn de justeco.
Par moi les rois règnent, et les princes décrètent la justice.
16 Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj ĉiuj juĝantoj sur la tero.
C'est par moi que les princes gouvernent, les nobles, et tous les dirigeants justes de la terre.
17 Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj serĉantoj min trovos.
J'aime ceux qui m'aiment. Ceux qui me cherchent assidûment me trouveront.
18 Riĉo kaj gloro estas ĉe mi, Daŭra havo kaj justo.
Avec moi, la richesse, l'honneur, la richesse durable et la prospérité.
19 Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita arĝento.
Mon fruit est meilleur que l'or, oui, que l'or fin, mon rendement que l'argent de choix.
20 Laŭ la vojo de vero mi iras, Laŭ la vojstreko de la justo;
Je marche dans la voie de la justice, au milieu des chemins de la justice,
21 Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.
afin que je puisse donner des richesses à ceux qui m'aiment. Je remplis leurs trésors.
22 La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve.
« Yahvé m'a possédé au début de son œuvre, avant ses exploits d'antan.
23 Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaŭ la kreo de la tero.
J'ai été établi dès l'éternité, dès le commencement, avant que la terre n'existe.
24 Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.
Quand il n'y avait pas de profondeur, je suis né, quand il n'y avait pas de sources abondantes d'eau.
25 Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;
Avant que les montagnes ne soient mises en place, avant les collines, je suis né;
26 Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.
alors qu'il n'avait pas encore fait la terre et les champs, ni le début de la poussière du monde.
27 Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,
Quand il a établi les cieux, j'étais là. Quand il a tracé un cercle à la surface des profondeurs,
28 Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,
quand il a établi les nuages au-dessus, quand les sources des profondeurs sont devenues fortes,
29 Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:
quand il a donné à la mer sa limite, pour que les eaux ne violent pas son commandement, quand il a tracé les fondations de la terre,
30 Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.
alors j'étais l'artisan à ses côtés. J'étais un délice jour après jour, toujours en train de se réjouir devant lui,
31 Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia ĝojo estas inter la homidoj.
se réjouissant de tout son monde. Mon plaisir était avec les fils des hommes.
32 Kaj nun, infanoj, aŭskultu min; Kaj feliĉaj estos tiuj, kiuj iras laŭ miaj vojoj.
« Maintenant, mes fils, écoutez-moi, car heureux sont ceux qui gardent mes voies.
33 Aŭskultu instruon kaj saĝiĝu, Kaj ne forĵetu ĝin.
Écoute l'instruction, et sois sage. Ne le refusez pas.
34 Feliĉa estas la homo, kiu min aŭskultas, Kiu maldormas ĉiutage ĉe miaj pordoj, Kiu staras garde ĉe la fostoj de miaj pordegoj.
Heureux l'homme qui m'écoute, qui veillent quotidiennement à mes portes, qui attendent aux poteaux de ma porte.
35 Ĉar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.
Car celui qui me trouve trouve la vie, et obtiendra la faveur de Yahvé.
36 Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; Ĉiuj, kiuj min malamas, amas la morton.
Mais celui qui pèche contre moi fait du tort à sa propre âme. Tous ceux qui me détestent aiment la mort. »
