Sentencoj 8
1 Ĉu ne vokas la saĝo? Kaj ĉu la prudento ne aŭdigas sian voĉon?
Doesn't wisdom cry out? Doesn't understanding raise her voice?
2 Ĝi staras sur la pinto de altaĵoj, Apud la vojo, ĉe la vojkruĉiĝoj.
On the top of high places by the way, where the paths meet, she stands.
3 Apud la pordegoj, ĉe la eniro en la urbon, Ĉe la eniro tra la pordoj, ĝi kantas:
Beside the gates, at the entry of the city, at the entry doors, she cries aloud:
4 Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia voĉo sin turnas al la homoj:
"To you men, I call. I send my voice to the sons of humankind.
5 Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.
You simple, understand prudence. You fools, be of an understanding heart.
6 Aŭskultu, ĉar mi parolos gravaĵon, Kaj ĝustaĵo eliros el mia buŝo.
Hear, for I will speak excellent things. The opening of my lips is for right things.
7 Ĉar mia lango parolos veron, Kaj malpiaĵon abomenas miaj lipoj.
For my mouth speaks truth. Wickedness is an abomination to my lips.
8 Justaj estas ĉiuj paroloj de mia buŝo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.
All the words of my mouth are in righteousness. There is nothing crooked or perverse in them.
9 Ĉiuj ili estas ĝustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.
They are all plain to him who understands, right to those who find knowledge.
10 Prenu mian instruon, kaj ne arĝenton; Kaj la scion ŝatu pli, ol plej puran oron.
Receive my instruction rather than silver; knowledge rather than choice gold.
11 Ĉar saĝo estas pli bona ol multekostaj ŝtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al ĝi.
For wisdom is better than rubies. All the things that may be desired can't be compared to it.
12 Mi, saĝo, loĝas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.
"I, wisdom, have made prudence my dwelling. Find out knowledge and discretion.
13 Timo antaŭ la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran buŝon mi malamas.
The fear of the LORD is to hate evil. I hate pride, arrogance, the evil way, and the perverse mouth.
14 De mi venas konsilo kaj bonaranĝo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.
Counsel and sound knowledge are mine. I have understanding and power.
15 Per mi reĝas la reĝoj, Kaj la estroj donas leĝojn de justeco.
By me kings reign, and rulers decree justice.
16 Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj ĉiuj juĝantoj sur la tero.
By me princes rule; nobles, and all the righteous rulers of the earth.
17 Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj serĉantoj min trovos.
I love those who love me. Those who seek me diligently will find me.
18 Riĉo kaj gloro estas ĉe mi, Daŭra havo kaj justo.
With me are riches, honor, enduring wealth, and prosperity.
19 Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita arĝento.
My fruit is better than gold, yes, than fine gold; my yield than choice silver.
20 Laŭ la vojo de vero mi iras, Laŭ la vojstreko de la justo;
I walk in the way of righteousness, in the midst of the paths of justice;
21 Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.
That I may give wealth to those who love me. I fill their treasuries.
22 La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve.
"The LORD created me in the beginning of his way, before his works of old.
23 Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaŭ la kreo de la tero.
I was set up from everlasting, from the beginning, before the earth existed.
24 Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.
When there were no depths, I was brought forth, when there were no springs abounding with water.
25 Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;
Before the mountains were settled in place, before the hills, I was brought forth;
26 Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.
while as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.
27 Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,
When he established the heavens, I was there; when he set a circle on the surface of the deep,
28 Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,
when he established the clouds above, when the springs of the deep became strong,
29 Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:
when he gave to the sea its boundary, that the waters should not violate his commandment, when he marked out the foundations of the earth;
30 Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.
then I was the craftsman by his side. I was a delight day by day, always rejoicing before him,
31 Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia ĝojo estas inter la homidoj.
Rejoicing in his whole world. My delight was with the sons of men.
32 Kaj nun, infanoj, aŭskultu min; Kaj feliĉaj estos tiuj, kiuj iras laŭ miaj vojoj.
"Now therefore, son, listen to me, for blessed are those who keep my ways.
33 Aŭskultu instruon kaj saĝiĝu, Kaj ne forĵetu ĝin.
Hear instruction, and be wise. Do not refuse it.
34 Feliĉa estas la homo, kiu min aŭskultas, Kiu maldormas ĉiutage ĉe miaj pordoj, Kiu staras garde ĉe la fostoj de miaj pordegoj.
Blessed is the man who hears me, watching daily at my gates, waiting at my door posts.
35 Ĉar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.
For whoever finds me, finds life, and will obtain favor from the LORD.
36 Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; Ĉiuj, kiuj min malamas, amas la morton.
But he who sins against me wrongs his own soul. All those who hate me love death."
