Sentencoj 6
1 Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
Mein Kind, wirst du Bürge für deinen Nächsten und hast deine Hand bei einem Fremden verhaftet,
2 Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
so bist du verknüpft durch die Rede deines Mundes und gefangen mit den Reden deines Mundes.
3 Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
So tue doch, mein Kind, also und errette dich, denn du bist deinem Nächsten in die Hände gekommen: eile, dränge und treibe deinen Nächsten.
4 Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
Laß deine Augen nicht schlafen, noch deinen Augenlider schlummern.
5 Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
Errette dich wie ein Reh von der Hand und wie eine Vogel aus der Hand des Voglers.
6 Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
Gehe hin zur Ameise, du Fauler; siehe ihre Weise an und lerne!
7 Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
Ob sie wohl keinen Fürsten noch Hauptmann noch Herrn hat,
8 Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
bereitet sie doch ihr Brot im Sommer und sammelt ihre Speise in der Ernte.
9 Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
Wie lange liegst du, Fauler? Wann willst du aufstehen von deinem Schlaf?
10 Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
Ja, schlafe noch ein wenig, schlummere ein wenig, schlage die Hände ineinander ein wenig, daß du schlafest,
11 Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
so wird dich die Armut übereilen wie ein Fußgänger und der Mangel wie ein gewappneter Mann.
12 Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
Ein heilloser Mensch, ein schädlicher Mann geht mit verstelltem Munde,
13 Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
winkt mit Augen, deutet mit Füßen, zeigt mit Fingern,
14 Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
trachtet allezeit Böses und Verkehrtes in seinem Herzen und richtet Hader an.
15 Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
Darum wird ihm plötzlich sein Verderben kommen, und er wird schnell zerbrochen werden, da keine Hilfe dasein wird.
16 Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
Diese sechs Stücke haßt der HERR, und am siebenten hat er einen Greuel:
17 Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
hohe Augen, falsche Zunge, Hände, die unschuldig Blut vergießen,
18 Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
Herz, das mit böser Tücke umgeht, Füße, die behend sind, Schaden zu tun,
19 Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
falscher Zeuge, der frech Lügen redet und wer Hader zwischen Brüdern anrichtet.
20 Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
Mein Kind, bewahre die Gebote deines Vaters und laß nicht fahren das Gesetz deiner Mutter.
21 Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
Binde sie zusammen auf dein Herz allewege und hänge sie an deinen Hals,
22 Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
wenn du gehst, daß sie dich geleiten; wenn du dich legst, daß sie dich bewahren; wenn du aufwachst, daß sie zu dir sprechen.
23 Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
Denn das Gebot ist eine Leuchte und das Gesetz ein Licht, und die Strafe der Zucht ist ein Weg des Lebens,
24 Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
auf daß du bewahrt werdest vor dem bösen Weibe, vor der glatten Zunge der Fremden.
25 Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
Laß dich ihre Schöne nicht gelüsten in deinem Herzen und verfange dich nicht an ihren Augenlidern.
26 Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
Denn eine Hure bringt einen ums Brot; aber eines andern Weib fängt das edle Leben.
27 Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
Kann auch jemand ein Feuer im Busen behalten, daß seine Kleider nicht brennen?
28 Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
Wie sollte jemand auf Kohlen gehen, daß seine Füße nicht verbrannt würden?
29 Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
Also gehet's dem, der zu seines Nächsten Weib geht; es bleibt keiner ungestraft, der sie berührt.
30 Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
Es ist einem Diebe nicht so große Schmach, ob er stiehlt, seine Seele zu sättigen, weil ihn hungert;
31 Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
und ob er ergriffen wird, gibt er's siebenfältig wieder und legt dar alles Gut in seinem Hause.
32 Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
Aber wer mit einem Weibe die Ehe bricht, der ist ein Narr; der bringt sein Leben ins Verderben.
33 Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
Dazu trifft ihn Plage und Schande, und seine Schande wird nicht ausgetilgt.
34 Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
Denn der Grimm des Mannes eifert, und schont nicht zur Zeit der Rache
35 Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
und sieht keine Person an, die da versöhne, und nimmt's nicht an, ob du viel schenken wolltest.
