Sentencoj 6
1 Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
Poikani, jos olet ketä lähimmäisellesi taannut, lyönyt kättä vieraalle;
2 Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
jos olet kietoutunut oman suusi sanoihin, joutunut suusi sanoista kiinni,
3 Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
niin tee toki, poikani, pelastuaksesi tämä, koska olet joutunut lähimmäisesi kouriin: Mene, heittäydy maahan ja ahdista lähimmäistäsi;
4 Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
Älä suo silmillesi unta äläkä silmäluomillesi lepoa.
5 Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
Pelastaudu käsistä niinkuin gaselli, niinkuin lintu pyydystäjän käsistä.
6 Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
Mene, laiska, muurahaisen tykö, katso sen menoja ja viisastu.
7 Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
Vaikka sillä ei ole ruhtinasta, ei päällysmiestä eikä hallitsijaa,
8 Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
se kuitenkin hankkii leipänsä kesällä ja kokoaa varastoon ruokansa elonaikana.
9 Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
Kuinka kauan sinä, laiska, makaat, milloinka nouset unestasi?
10 Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
Nuku vielä vähän, torku vähän, makaa vähän ristissä käsin,
11 Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
niin köyhyys käy päällesi niinkuin rosvo ja puute niinkuin asestettu mies.
12 Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
Kelvoton ihminen, väärä mies on se, joka kulkee suu täynnä vilppiä,
13 Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
silmää iskee, jaloillaan merkkiä antaa, sormillansa viittoo,
14 Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
kavaluus mielessä, pahaa aina hankitsee, riitoja rakentaa.
15 Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
Sentähden hänen turmionsa tulee yhtäkkiä, tuokiossa hänet rusennetaan, eikä apua ole.
16 Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
Näitä kuutta Herra vihaa, ja seitsemää hänen sielunsa kauhistuu:
17 Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
ylpeitä silmiä, valheellista kieltä, käsiä, jotka vuodattavat viatonta verta,
18 Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
sydäntä, joka häijyjä juonia miettii, jalkoja, jotka kiiruusti juoksevat pahaan,
19 Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
väärää todistajaa, joka valheita puhuu, ja riidan rakentajaa veljesten kesken.
20 Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
Säilytä, poikani, isäsi käsky äläkä hylkää äitisi opetusta.
21 Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
Pidä ne aina sydämellesi sidottuina, kääri ne kaulasi ympärille.
22 Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
Kulkiessasi ne sinua taluttakoot, maatessasi sinua vartioikoot, herätessäsi sinua puhutelkoot.
23 Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
Sillä käsky on lamppu, opetus on valo, ja kurittava nuhde on elämän tie,
24 Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
että varjeltuisit pahasta naisesta, vieraan vaimon liukkaasta kielestä.
25 Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
Älköön sydämesi himoitko hänen kauneuttaan, älköönkä hän sinua katseillaan vangitko.
26 Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
Sillä porttonaisen tähden menee leipäkakkukin, ja naitu nainen pyydystää kallista sielua.
27 Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
Voiko kukaan kuljettaa tulta helmassaan, puvun häneltä palamatta?
28 Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
Voiko kukaan kävellä hiilloksella, jalkain häneltä kärventymättä?
29 Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
Samoin käy sen, joka menee lähimmäisensä vaimon luo: ei jää rankaisematta kukaan, joka häneen kajoaa.
30 Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
Eikö halveksita varasta, vaikka hän olisi nälissään varastanut hengenpiteikseen?
31 Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
Onhan hänen, jos tavataan, seitsenkertaisesti korvattava, annettava kaikki talonsa varat.
32 Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
Joka vaimon kanssa avion rikkoo, on mieletön; itsensä menettää, joka niin tekee.
33 Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
Hän saa vaivan ja häpeän, eikä hänen häväistystään pyyhitä pois.
34 Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
Sillä luulevaisuus nostaa miehen vihan, ja säälimätön on hän koston päivänä.
35 Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
Ei hän huoli mistään lunastusmaksusta, ei suostu, vaikka kuinka lahjaasi lisäät.
