Sentencoj 6
1 Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
My son! if thou hast been surety for thy friend, Hast stricken for a stranger thy hand,
2 Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
Hast been snared with sayings of thy mouth, Hast been captured with sayings of thy mouth,
3 Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
Do this now, my son, and be delivered, For thou hast come into the hand of thy friend. Go, trample on thyself, and strengthen thy friend,
4 Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
Give not sleep to thine eyes, And slumber to thine eyelids,
5 Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
Be delivered as a roe from the hand, And as a bird from the hand of a fowler.
6 Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
Go unto the ant, O slothful one, See her ways and be wise;
7 Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
Which hath not captain, overseer, and ruler,
8 Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
She doth prepare in summer her bread, She hath gathered in harvest her food.
9 Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
Till when, O slothful one, dost thou lie? When dost thou arise from thy sleep?
10 Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
A little sleep, a little slumber, A little clasping of the hands to rest,
11 Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
And thy poverty hath come as a traveller, And thy want as an armed man.
12 Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
A man of worthlessness, a man of iniquity, Walking [with] perverseness of mouth,
13 Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
Winking with his eyes, speaking with his feet, Directing with his fingers,
14 Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
Frowardness [is] in his heart, devising evil at all times, Contentions he sendeth forth.
15 Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
Therefore suddenly cometh his calamity, Instantly he is broken — and no healing.
16 Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
These six hath Jehovah hated, Yea, seven [are] abominations to His soul.
17 Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
Eyes high — tongues false — And hands shedding innocent blood —
18 Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
A heart devising thoughts of vanity — Feet hasting to run to evil —
19 Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
A false witness [who] doth breathe out lies — And one sending forth contentions between brethren.
20 Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
Keep, my son, the command of thy father, And leave not the law of thy mother.
21 Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
Bind them on thy heart continually, Tie them on thy neck.
22 Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
In thy going up and down, it leadeth thee, In thy lying down, it watcheth over thee, And thou hast awaked — it talketh [with] thee.
23 Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
For a lamp [is] the command, And the law a light, And a way of life [are] reproofs of instruction,
24 Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
To preserve thee from an evil woman, From the flattery of the tongue of a strange woman.
25 Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
Desire not her beauty in thy heart, And let her not take thee with her eyelids.
26 Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
For a harlot consumeth unto a cake of bread, And an adulteress the precious soul hunteth.
27 Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
Doth a man take fire into his bosom, And are his garments not burnt?
28 Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
Doth a man walk on the hot coals, And are his feet not scorched?
29 Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
So [is] he who hath gone in unto the wife of his neighbour, None who doth touch her is innocent.
30 Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
They do not despise the thief, When he stealeth to fill his soul when he is hungry,
31 Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
And being found he repayeth sevenfold, All the substance of his house he giveth.
32 Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
He who committeth adultery [with] a woman lacketh heart, He is destroying his soul who doth it.
33 Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
A stroke and shame he doth find, And his reproach is not wiped away,
34 Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
For jealousy [is] the fury of a man, And he doth not spare in a day of vengeance.
35 Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
He accepteth not the appearance of any atonement, Yea, he doth not consent, Though thou dost multiply bribes!
