Sentencoj 6
1 Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
My son, If thou hast become surety for thy friend, if thou hast struck thy hand for a stranger;
2 Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
If thou art ensnared through the words of thy mouth, if thou art caught through the words of thy mouth:
3 Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
[Then] do this by all means, my son, and deliver thyself, because thou art come into the power of thy friend, Go hasten to him, and urge thy friend.
4 Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
Grant not any sleep to thy eyes, nor slumber to thy eyelids.
5 Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
Deliver thyself as a roebuck from the hand [of the hunter], and as a bird from the hand of the fowler.
6 Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
Go to the ant, thou sluggard; look on her ways, and become wise.
7 Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
She, that hath no prince, officer, or ruler,
8 Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
Provideth in the summer her provision, gathereth in harvest-time her food.
9 Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
How long, O sluggard, wilt thou lie down? when wilt thou arise out of thy sleep?
10 Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
“A little [more] sleep, a little slumber, a little folding of the hands in lying down;”
11 Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
But then will thy poverty come like a rover, and thy want as a man armed with a shield.
12 Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
A Godless person is a man of injustice, who walketh with a distorted mouth.
13 Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
He blinketh with his eyes, he scrapeth with his feet, he pointeth with his fingers;
14 Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
Perverseness is in his heart, he contriveth evil at all times; he scattereth abroad discord.
15 Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
Therefore shall suddenly come his calamity: unawares shalt he be broken without a remedy.
16 Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
Six things there are which the Lord hateth; and seven are an abomination unto his spirit:
17 Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
Haughty eyes, a tongue of falsehood, and hands that shed innocent blood,
18 Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
A heart that contriveth plans of injustice, feet that hasten to run after evil,
19 Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
A false witness that eagerly uttereth lies, and him that scattereth abroad discord among brethren.
20 Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
Keep, O my son, the commandment of thy father, and reject not the teaching of thy mother:
21 Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
Bind them upon thy heart continually, tie them about thy throat.
22 Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
When thou walkest, it shall lead thee; when thou liest down, it shall watch over thee; and when thou art awake, it shall converse with thee.
23 Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
For the commandment is a lamp, and the law is light; and the way of life are the admonitions of correction:
24 Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
To guard thee against a bad woman, from the flattery of an alien tongue.
25 Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
Covet not her beauty in thy heart, and let her not conquer thee with her eyelids.
26 Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
For by means of a harlot [one is brought down] to the last loaf of bread: and an adulterous woman will even hunt for the precious life,
27 Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
Can a man gather up fire in his lap, and shall his clothes not be burnt?
28 Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
Can a man walk along upon hot coals, and shall his feet not be burnt?
29 Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
So it is with him that goeth in to his neighbor's wife: no one that toucheth her shall remain unpunished.
30 Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
Men do not despise the thief, if he steal, to gratify his craving when he is hungry:
31 Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
And if he be found, he must pay sevenfold; all the wealth his house must he give.
32 Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
But whoso committeth adultery with a woman lacketh sense: he that is the destroyer of his soul, will alone do this.
33 Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
Plague and disgrace will he meet with; and his reproach will not be blotted out.
34 Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
For jealousy is the fury of a husband, and he will not spare on the day of vengeance.
35 Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
He will not regard the appearance of any ransom; and he will not be content, though thou give ever so many bribes.
