< Sentencoj 30 >
1 Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.
The words of Agur the son of Jakeh, the oracle: the man says to Ithiel, to Ithiel and Ucal:
2 Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.
"Surely I am the most ignorant man, and do not have a man's understanding.
3 Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.
I have not learned wisdom, neither do I have the knowledge of the Holy One.
4 Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?
Who has ascended up into heaven, and descended? Who has gathered the wind in his fists? Who has bound the waters in his garment? Who has established every part of the earth? What is his name, and what is his son's name, if you know?
5 Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.
"Every word of God is flawless. He is a shield to those who take refuge in him.
6 Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.
Do not add to his words, lest he reprove you, and you be found a liar.
7 Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:
"Two things I have asked of you; do not deny me before I die:
8 Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.
Remove far from me falsehood and lies. Give me neither poverty nor riches. Feed me with the food that is needful for me;
9 Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.
lest I be full, deny you, and say, 'Who is the LORD?' or lest I be poor, and steal, and so dishonor the name of my God.
10 Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.
"Do not slander a servant to his master, lest he curse you, and you be held guilty.
11 Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;
There is a generation that curses their father, and doesn't bless their mother.
12 Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;
There is a generation that is pure in their own eyes, yet are not washed from their filthiness.
13 Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;
There is a generation, oh how lofty are their eyes. Their eyelids are lifted up.
14 Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.
There is a generation whose teeth are like swords, and their jaws like knives, to devour the poor from the earth, and the needy from among men.
15 Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:
"The leach has two daughters: 'Give, give.' "There are three things that are never satisfied; four that do not say, 'Enough:'
16 Ŝeol; senfrukta ventro; la tero ne satiĝas de akvo; kaj la fajro ne diras: Sufiĉe. (Sheol )
Sheol, the barren womb; the earth that is not satisfied with water; and the fire that doesn't say, 'Enough.' (Sheol )
17 Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.
"The eye that mocks at his father, and scorns obedience to his mother: the ravens of the valley shall pick it out, the young eagles shall eat it.
18 Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:
"There are three things which are too amazing for me, four which I do not understand:
19 La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.
The way of an eagle in the air; the way of a serpent on a rock; the way of a ship in the midst of the sea; and the way of a man with a maiden.
20 Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.
"So is the way of an adulterous woman: she eats and wipes her mouth, and says, 'I have done nothing wrong.'
21 Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:
"For three things the earth tremble, and under four, it can't bear up:
22 Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;
For a servant when he is king; a fool when he is filled with food;
23 Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.
for an unloved woman when she is married; and a handmaid who is heir to her mistress.
24 Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:
"There are four things which are little on the earth, but they are exceedingly wise:
25 La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;
the ants are not a strong people, yet they provide their food in the summer.
26 La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;
The conies are but a feeble folk, yet make they their houses in the rocks.
27 La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;
The locusts have no king, yet they advance in ranks.
28 La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.
You can catch a lizard with your hands, yet it is in kings' palaces.
29 Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:
"There are three things which are stately in their march, four which are stately in going:
30 La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;
The lion, which is mightiest among animals, and doesn't turn away for any;
31 Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.
the greyhound, the male goat also; and the king against whom there is no rising up.
32 Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.
"If you have done foolishly in lifting up yourself, or if you have thought evil, put your hand over your mouth.
33 Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.
For as the churning of milk brings forth butter, and the wringing of the nose brings forth blood; so the forcing of wrath brings forth strife."