Sentencoj 3
1 Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.
Mon fils, n’oublie pas mon enseignement, et que ton cœur garde mes commandements;
2 Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.
car ils t’ajouteront un prolongement de jours, et des années de vie, et la paix.
3 Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.
Que la bonté et la vérité ne t’abandonnent pas; lie-les à ton cou, écris-les sur la tablette de ton cœur,
4 Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.
et tu trouveras la faveur et la bonne sagesse aux yeux de Dieu et des hommes.
5 Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.
Confie-toi de tout ton cœur à l’Éternel, et ne t’appuie pas sur ton intelligence;
6 Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.
dans toutes tes voies connais-le, et il dirigera tes sentiers.
7 Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.
Ne sois pas sage à tes propres yeux; crains l’Éternel et éloigne-toi du mal:
8 Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.
ce sera la santé pour ton nombril, et un arrosement pour tes os.
9 Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:
Honore l’Éternel de tes biens et des prémices de tout ton revenu;
10 Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.
et tes greniers se rempliront d’abondance, et tes cuves regorgeront de moût.
11 La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;
Mon fils, ne méprise pas l’instruction de l’Éternel, et n’aie pas en aversion sa réprimande;
12 Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.
car celui que l’Éternel aime, il le discipline, comme un père le fils auquel il prend plaisir.
13 Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;
Bienheureux l’homme qui trouve la sagesse, et l’homme qui obtient l’intelligence!
14 Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.
car son acquisition est meilleure que l’acquisition de l’argent, et son revenu [est meilleur] que l’or fin.
15 Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.
Elle est plus précieuse que les rubis, et aucune des choses auxquelles tu prends plaisir ne l’égale:
16 Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.
longueur de jours est dans sa droite, dans sa gauche richesse et honneur;
17 Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.
ses voies sont des voies agréables, et tous ses sentiers sont paix.
18 Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.
Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent; et qui la tient ferme est rendu bienheureux.
19 La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.
L’Éternel a fondé la terre par la sagesse, il a établi les cieux par l’intelligence.
20 Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.
Par sa connaissance les abîmes se fendirent, et les nuées distillent la rosée.
21 Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:
Mon fils, que [ces choses] ne s’éloignent point de tes yeux: garde le sain conseil et la réflexion,
22 Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.
et ils seront la vie de ton âme et la grâce de ton cou.
23 Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.
Alors tu iras ton chemin en sécurité, et ton pied ne se heurtera point.
24 Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.
Si tu te couches tu n’auras point de crainte; mais tu te coucheras et ton sommeil sera doux.
25 Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;
Ne crains pas la frayeur subite, ni la ruine des méchants quand elle surviendra;
26 Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.
car l’Éternel sera ta confiance, et il gardera ton pied d’être pris.
27 Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.
Ne refuse pas le bien à celui à qui il est dû, quand il est au pouvoir de ta main de le faire.
28 Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.
Ne dis pas à ton prochain: Va et reviens, et je te le donnerai demain, quand tu as la chose par-devers toi.
29 Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.
Ne machine pas du mal contre ton prochain, puisqu’il habite en sécurité près de toi.
30 Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.
Ne conteste pas sans sujet avec un homme, s’il ne t’a pas fait de tort.
31 Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;
Ne porte pas envie à un homme violent, et ne choisis aucune de ses voies;
32 Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.
Car l’Éternel a en abomination le pervers, et son secret est avec les hommes droits.
33 Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.
La malédiction de l’Éternel est dans la maison du méchant, et il bénit l’habitation des justes.
34 La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.
Certes il se moque des moqueurs, et il donne la grâce aux débonnaires.
35 Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.
Les sages hériteront la gloire, mais la honte est l’élévation des sots.
