Sentencoj 3
1 Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.
My son, do not forget my commands and keep my teachings in your heart,
2 Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.
for length of days and years of life and peace they will add to you.
3 Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.
Do not let covenant faithfulness and trustworthiness ever leave you, tie them together about your neck, write them on the tablet of your heart.
4 Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.
Then you will find favor and a good reputation in the sight of God and man.
5 Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.
Trust in Yahweh with all your heart and do not lean on your own understanding;
6 Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.
in all your ways acknowledge him and he will make your paths straight.
7 Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.
Do not be wise in your own eyes; fear Yahweh and turn away from evil.
8 Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.
It will be healing to your flesh and refreshment for your body.
9 Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:
Honor Yahweh with your wealth and with the firstfruits of all your produce,
10 Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.
and your storehouses will be filled up and your vats will be bursting, full of new wine.
11 La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;
My son, do not despise Yahweh's instruction and do not hate his rebuke,
12 Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.
for Yahweh disciplines those he loves, as a father deals with a son who pleases him.
13 Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;
The one who finds wisdom is blessed; he also gets understanding.
14 Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.
What you gain from wisdom is better than what silver will give in return and its profit is better than gold.
15 Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.
Wisdom is more precious than jewels and nothing you desire can compare to her.
16 Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.
She has length of days in her right hand; in her left hand are riches and honor.
17 Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.
Her ways are ways of kindness and all her paths are peace.
18 Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.
She is a tree of life to those who take hold of it, those who hold on to it are happy.
19 La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.
By wisdom Yahweh founded the earth, by understanding he established the heavens.
20 Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.
By his knowledge the depths broke open and the clouds dropped their dew.
21 Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:
My son, keep sound judgment and discernment, and do not lose sight of them.
22 Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.
They will be life to your soul and an adornment of favor to wear around your neck.
23 Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.
Then you will walk on your way in safety and your foot will not stumble;
24 Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.
when you lie down, you will not be afraid; when you lie down, your sleep will be sweet.
25 Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;
Do not be afraid of sudden terror or devastation caused by the wicked, when it comes,
26 Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.
for Yahweh will be on your side and will keep your foot from being caught in a trap.
27 Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.
Do not withhold good from those who deserve it, when it is in your power to act.
28 Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.
Do not say to your neighbor, “Go, and come again, and tomorrow I will give it,” when you have the money with you.
29 Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.
Do not make a plan to harm your neighbor— the one who lives close and trusts you.
30 Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.
Do not argue with a person without a reason, when he has done nothing to harm you.
31 Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;
Do not envy a violent person or choose any of his ways.
32 Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.
For the devious person is detestable to Yahweh, but he brings the upright person into his confidence.
33 Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.
The curse of Yahweh is on the house of the wicked person, but he blesses the home of righteous people.
34 La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.
He mocks mockers, but he gives his favor to humble people.
35 Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.
Wise people inherit honor, but fools will be lifted up in their shame.
