Sentencoj 29
1 Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.
L’homme qui, étant souvent repris, roidit son cou, sera brisé subitement, et il n’y a pas de remède.
2 Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.
Quand les justes se multiplient, le peuple se réjouit; mais quand le méchant gouverne, le peuple gémit.
3 Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.
L’homme qui aime la sagesse est la joie de son père, mais le compagnon des prostituées dissipera son bien.
4 Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.
Un roi, par le juste jugement, affermit le pays, mais l’homme qui accepte des présents le ruine.
5 Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.
L’homme qui flatte son prochain étend un filet devant ses pas.
6 Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.
Dans la transgression de l’homme mauvais, il y a un piège; mais le juste chantera et se réjouira.
7 Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.
Le juste prend connaissance de la cause des pauvres; le méchant ne comprend aucune connaissance.
8 Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.
Les hommes moqueurs mettent en feu une ville, mais les sages détournent la colère.
9 Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.
Un homme sage qui plaide avec un homme insensé, qu’il s’irrite ou qu’il rie, n’a point de repos.
10 Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.
Les hommes de sang haïssent l’homme intègre, mais les hommes droits tiennent à sa vie.
11 Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.
Le sot met dehors tout son esprit, mais le sage le calme et le retient.
12 Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.
Qu’un gouverneur prête attention à la parole de mensonge, tous ses serviteurs seront méchants.
13 Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.
Le pauvre et l’oppresseur se rencontrent, l’Éternel éclaire les yeux de tous deux.
14 Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.
Le roi qui juge les pauvres selon la vérité, … son trône sera affermi pour toujours.
15 Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.
La verge et la répréhension donnent la sagesse, mais le jeune garçon abandonné à lui-même fait honte à sa mère.
16 Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.
Quand les méchants se multiplient, la transgression se multiplie; mais les justes verront leur chute.
17 Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.
Corrige ton fils, et il te donnera du repos et procurera des délices à ton âme.
18 Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.
Quand il n’y a point de vision, le peuple est sans frein; mais bienheureux celui qui garde la loi!
19 Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.
Un serviteur n’est pas corrigé par des paroles; car il comprend, mais il ne répond pas.
20 Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
As-tu vu un homme précipité dans ses paroles? Il y a plus d’espoir pour un sot que pour lui.
21 Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.
Celui qui gâte son serviteur dès sa jeunesse, le verra fils à la fin.
22 Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.
L’homme colère excite les querelles, et l’homme qui se met en fureur abonde en transgressions.
23 La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.
L’orgueil d’un homme l’abaisse, mais celui qui est humble d’esprit acquiert la gloire.
24 Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.
Qui partage avec un voleur hait son âme; il entend l’adjuration, et ne déclare pas [la chose].
25 Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.
La crainte des hommes tend un piège, mais qui se confie en l’Éternel est élevé dans une haute retraite.
26 Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.
Plusieurs cherchent la face du gouverneur, mais le juste jugement d’un homme vient de l’Éternel.
27 Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.
L’homme inique est l’abomination des justes, et celui qui est droit dans sa voie, l’abomination du méchant.
