Sentencoj 29
1 Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.
He who is often rebuked and stiffens his neck will be destroyed suddenly, with no remedy.
2 Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.
When the righteous thrive, the people rejoice; but when the wicked rule, the people groan.
3 Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.
Whoever loves wisdom brings joy to his father; but a companion of prostitutes squanders his wealth.
4 Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.
The king by justice makes the land stable, but he who takes bribes tears it down.
5 Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.
A man who flatters his neighbour spreads a net for his feet.
6 Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.
An evil man is snared by his sin, but the righteous can sing and be glad.
7 Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.
The righteous care about justice for the poor. The wicked aren’t concerned about knowledge.
8 Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.
Mockers stir up a city, but wise men turn away anger.
9 Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.
If a wise man goes to court with a foolish man, the fool rages or scoffs, and there is no peace.
10 Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.
The bloodthirsty hate a man of integrity; and they seek the life of the upright.
11 Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.
A fool vents all of his anger, but a wise man brings himself under control.
12 Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.
If a ruler listens to lies, all of his officials are wicked.
13 Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.
The poor man and the oppressor have this in common: The LORD gives sight to the eyes of both.
14 Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.
The king who fairly judges the poor, his throne shall be established forever.
15 Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.
The rod of correction gives wisdom, but a child left to himself causes shame to his mother.
16 Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.
When the wicked increase, sin increases; but the righteous will see their downfall.
17 Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.
Correct your son, and he will give you peace; yes, he will bring delight to your soul.
18 Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.
Where there is no revelation, the people cast off restraint; but one who keeps the law is blessed.
19 Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.
A servant can’t be corrected by words. Though he understands, yet he will not respond.
20 Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
Do you see a man who is hasty in his words? There is more hope for a fool than for him.
21 Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.
He who pampers his servant from youth will have him become a son in the end.
22 Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.
An angry man stirs up strife, and a wrathful man abounds in sin.
23 La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.
A man’s pride brings him low, but one of lowly spirit gains honour.
24 Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.
Whoever is an accomplice of a thief is an enemy of his own soul. He takes an oath, but dares not testify.
25 Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.
The fear of man proves to be a snare, but whoever puts his trust in the LORD is kept safe.
26 Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.
Many seek the ruler’s favour, but a man’s justice comes from the LORD.
27 Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.
A dishonest man detests the righteous, and the upright in their ways detest the wicked.
