Sentencoj 28
1 Malvirtulo kuras, kiam neniu persekutas; Sed virtuloj estas sentimaj kiel leono.
Os perversos fogem [mesmo] quando não há quem os persiga, mas os justos são confiantes como um leão.
2 Kiam lando pekas, ĝi havas multe da estroj; Sed se regas homo prudenta kaj kompetenta, li regas longe.
Pela rebelião numa terra, seus governantes são muitos; mas por meio de um homem prudente e conhecedor [seu governo] permanecerá.
3 Homo malriĉa, kiu premas malriĉulojn, Estas kiel pluvo batanta, sed ne dononta panon.
O homem pobre que oprime aos necessitados é [como] uma chuva devastadora [que causa] falta de pão.
4 Kiuj forlasis la leĝojn, tiuj laŭdas malvirtulon; Sed la observantoj de la leĝoj indignas kontraŭ li.
Os que abandonam a lei louvam ao perverso; porém os que guardam a lei lutarão contra eles.
5 Malbonaj homoj ne komprenas justecon; Sed la serĉantoj de la Eternulo komprenas ĉion.
Os homens maus não entendem a justiça; mas os que buscam ao SENHOR entendem tudo.
6 Pli bona estas malriĉulo, kiu iras en sia senkulpeco, Ol homo, kiu iras malĝustan vojon, kvankam li estas riĉa.
Melhor é o pobre que anda em sua honestidade do que o perverso de caminhos, ainda que seja rico.
7 Kiu observas la leĝojn, tiu estas filo prudenta; Sed kunulo de malĉastuloj hontigas sian patron.
O que guarda a lei é um filho prudente, mas o companheiro de comilões envergonha a seu pai.
8 Kiu pligrandigas sian havon per procentegoj kaj troprofito, Tiu kolektas ĝin por kompatanto de malriĉuloj.
Aquele que aumenta seus bens por meio de juros e lucros desonestos está juntando para o que se compadece dos pobres.
9 Kiu forklinas sian orelon de aŭdado de instruo, Ties eĉ preĝo estas abomenaĵo.
Aquele que desvia seus ouvidos de ouvir a lei, até sua oração [será] abominável.
10 Kiu forlogas virtulojn al vojo malbona, Tiu mem falos en sian foson; Sed la senkulpuloj heredos bonon.
Aquele que faz as pessoas corretas errarem em direção a um mau caminho, ele mesmo cairá em sua cova; mas os que não tiverem pecado herdarão o bem.
11 Riĉulo estas saĝa en siaj okuloj; Sed saĝa malriĉulo lin tute travidas.
O homem rico é sábio aos seus [próprios] olhos; mas o pobre prudente o examina.
12 Kiam triumfas virtuloj, estas granda gloro; Sed kiam altiĝas malvirtuloj, tiam homoj sin kaŝas.
Quando os justos estão contentes, muita é a alegria; mas quando os perversos se levantam, os homens se escondem.
13 Kiu kaŝas siajn pekojn, tiu ne estos feliĉa; Sed kiu ilin konfesas kaj forlasas, tiu estos pardonita.
Quem encobre suas transgressões nunca prosperará, mas aquele que as confessa e [as] abandona alcançará misericórdia.
14 Bone estas al homo, kiu ĉiam timas; Sed kiu havas malmolan koron, tiu falos en malfeliĉon.
Bem-aventurado o homem que sempre mantém seu temor; mas aquele que endurece seu coração cairá no mal.
15 Leono krieganta kaj urso avida Estas malvirta reganto super malriĉa popolo.
Leão rugidor e urso faminto é o governante perverso sobre um povo pobre.
16 Se reganto estas neprudenta, tiam fariĝas multe da maljustaĵoj; Sed kiu malamas maljustan profiton, tiu longe vivos.
O príncipe que tem falta de entendimento aumenta as opressões; mas aquele que odeia o lucro desonesto prolongará [seus] dias.
17 Homo, kies konscienco estas ŝarĝita de mortigo, Kuros al foso; kaj oni lin ne haltigu.
O homem atormentado pelo sangue de alguma alma fugirá até a cova; ninguém o detenha.
18 Kiu iras en senpekeco, tiu estos savita; Sed kiu iras malĝustan vojon, tiu subite falos.
Aquele que anda sinceramente será salvo; mas o que se desvia em [seus] caminhos cairá de uma só vez.
19 Kiu prilaboras sian teron, tiu havos sate da pano; Sed kiu serĉas vantaĵojn, tiu havos plenan malriĉecon.
Aquele que lavrar sua terra terá fartura de pão; mas o que segue coisas inúteis terá fartura de pobreza.
20 Homon fidelan oni multe benas; Sed kiu rapidas riĉiĝi, tiu ne restos sen puno.
O homem fiel [terá] muitas bênçãos; mas o que se apressa para enriquecer não ficará impune.
21 Konsideri personojn ne estas bone; Pro peco da pano homo pekus.
Fazer acepção de pessoas não é bom; porque até por um pedaço de pão o homem pode transgredir.
22 Homo enviema rapidas al riĉeco, Kaj li ne scias, ke malriĉeco lin atendas.
Quem tem pressa para ter riquezas é um homem de olho mau; e ele não sabe que a miséria virá sobre ele.
23 Kiu faras riproĉojn al homo, tiu poste trovos pli da danko, Ol tiu, kiu flatas per la lango.
Aquele que repreende ao homem obterá mais favor depois do que aquele que lisonjeia com a língua.
24 Kiu rabas de sia patro kaj patrino, kaj diras: Ĝi ne estas peko, Tiu estas kamarado de mortigisto.
Aquele que furta seu pai ou sua mãe e diz: Não é pecado, É companheiro do homem destruidor.
25 Fierulo kaŭzas malpacojn; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estos bonstata.
Quem tem alma orgulhosa levanta brigas; mas aquele que confia no SENHOR prosperará.
26 Kiu fidas sin mem, tiu estas malsaĝa; Sed kiu tenas sin prudente, tiu estos savita.
Aquele que confia em seu [próprio] coração é tolo; mas o que anda em sabedoria escapará [em segurança].
27 Kiu donas al malriĉulo, tiu ne havos mankon; Sed kiu kovras siajn okulojn, tiu estas multe malbenata.
Quem dá ao pobre não terá falta; mas o que esconde seus olhos [terá] muitas maldições.
28 Kiam malvirtuloj altiĝas, homoj kaŝiĝas; Sed kiam ili pereas, tiam multiĝas virtuloj.
Quando os perversos ganham poder, os homens se escondem; mas quando perecem, os justos se multiplicam.
