Sentencoj 28
1 Malvirtulo kuras, kiam neniu persekutas; Sed virtuloj estas sentimaj kiel leono.
The wicked flee when no one pursues; but the righteous are as bold as a lion.
2 Kiam lando pekas, ĝi havas multe da estroj; Sed se regas homo prudenta kaj kompetenta, li regas longe.
In rebellion, a land has many rulers, but order is maintained by a man of understanding and knowledge.
3 Homo malriĉa, kiu premas malriĉulojn, Estas kiel pluvo batanta, sed ne dononta panon.
A needy man who oppresses the poor is like a driving rain which leaves no crops.
4 Kiuj forlasis la leĝojn, tiuj laŭdas malvirtulon; Sed la observantoj de la leĝoj indignas kontraŭ li.
Those who forsake the Torah praise the wicked; but those who keep the Torah contend with them.
5 Malbonaj homoj ne komprenas justecon; Sed la serĉantoj de la Eternulo komprenas ĉion.
Evil men don’t understand justice; but those who seek the LORD understand it fully.
6 Pli bona estas malriĉulo, kiu iras en sia senkulpeco, Ol homo, kiu iras malĝustan vojon, kvankam li estas riĉa.
Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his ways, and he is rich.
7 Kiu observas la leĝojn, tiu estas filo prudenta; Sed kunulo de malĉastuloj hontigas sian patron.
Whoever keeps the Torah is a wise son; but he who is a companion of gluttons shames his father.
8 Kiu pligrandigas sian havon per procentegoj kaj troprofito, Tiu kolektas ĝin por kompatanto de malriĉuloj.
He who increases his wealth by excessive interest gathers it for one who has pity on the poor.
9 Kiu forklinas sian orelon de aŭdado de instruo, Ties eĉ preĝo estas abomenaĵo.
He who turns away his ear from hearing the Torah, even his prayer is an abomination.
10 Kiu forlogas virtulojn al vojo malbona, Tiu mem falos en sian foson; Sed la senkulpuloj heredos bonon.
Whoever causes the upright to go astray in an evil way, he will fall into his own trap; but the blameless will inherit good.
11 Riĉulo estas saĝa en siaj okuloj; Sed saĝa malriĉulo lin tute travidas.
The rich man is wise in his own eyes; but the poor who has understanding sees through him.
12 Kiam triumfas virtuloj, estas granda gloro; Sed kiam altiĝas malvirtuloj, tiam homoj sin kaŝas.
When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men hide themselves.
13 Kiu kaŝas siajn pekojn, tiu ne estos feliĉa; Sed kiu ilin konfesas kaj forlasas, tiu estos pardonita.
He who conceals his sins doesn’t prosper, but whoever confesses and renounces them finds mercy.
14 Bone estas al homo, kiu ĉiam timas; Sed kiu havas malmolan koron, tiu falos en malfeliĉon.
Blessed is the man who always fears; but one who hardens his heart falls into trouble.
15 Leono krieganta kaj urso avida Estas malvirta reganto super malriĉa popolo.
As a roaring lion or a charging bear, so is a wicked ruler over helpless people.
16 Se reganto estas neprudenta, tiam fariĝas multe da maljustaĵoj; Sed kiu malamas maljustan profiton, tiu longe vivos.
A tyrannical ruler lacks judgement. One who hates ill-gotten gain will have long days.
17 Homo, kies konscienco estas ŝarĝita de mortigo, Kuros al foso; kaj oni lin ne haltigu.
A man who is tormented by blood guilt will be a fugitive until death. No one will support him.
18 Kiu iras en senpekeco, tiu estos savita; Sed kiu iras malĝustan vojon, tiu subite falos.
Whoever walks blamelessly is kept safe; but one with perverse ways will fall suddenly.
19 Kiu prilaboras sian teron, tiu havos sate da pano; Sed kiu serĉas vantaĵojn, tiu havos plenan malriĉecon.
One who works his land will have an abundance of food; but one who chases fantasies will have his fill of poverty.
20 Homon fidelan oni multe benas; Sed kiu rapidas riĉiĝi, tiu ne restos sen puno.
A faithful man is rich with blessings; but one who is eager to be rich will not go unpunished.
21 Konsideri personojn ne estas bone; Pro peco da pano homo pekus.
To show partiality is not good, yet a man will do wrong for a piece of bread.
22 Homo enviema rapidas al riĉeco, Kaj li ne scias, ke malriĉeco lin atendas.
A stingy man hurries after riches, and doesn’t know that poverty waits for him.
23 Kiu faras riproĉojn al homo, tiu poste trovos pli da danko, Ol tiu, kiu flatas per la lango.
One who rebukes a man will afterward find more favour than one who flatters with the tongue.
24 Kiu rabas de sia patro kaj patrino, kaj diras: Ĝi ne estas peko, Tiu estas kamarado de mortigisto.
Whoever robs his father or his mother and says, “It’s not wrong,” is a partner with a destroyer.
25 Fierulo kaŭzas malpacojn; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estos bonstata.
One who is greedy stirs up strife; but one who trusts in the LORD will prosper.
26 Kiu fidas sin mem, tiu estas malsaĝa; Sed kiu tenas sin prudente, tiu estos savita.
One who trusts in himself is a fool; but one who walks in wisdom is kept safe.
27 Kiu donas al malriĉulo, tiu ne havos mankon; Sed kiu kovras siajn okulojn, tiu estas multe malbenata.
One who gives to the poor has no lack; but one who closes his eyes will have many curses.
28 Kiam malvirtuloj altiĝas, homoj kaŝiĝas; Sed kiam ili pereas, tiam multiĝas virtuloj.
When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous thrive.
