< Sentencoj 27 >
1 Ne fanfaronu pri la morgaŭa tago; Ĉar vi ne scias, kion naskos la tago.
Do not boast about tomorrow, for you do not know what a day may bring.
2 Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.
Let someone else praise you and not your own mouth; a stranger and not your own lips.
3 Peza estas ŝtono, kaj sablo estas ŝarĝo; Sed kolero de malsaĝulo estas pli peza ol ambaŭ.
Consider the heaviness of a stone and the weight of sand— the provocation of a fool is heavier than both.
4 Kolero estas kruelaĵo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraŭ envio?
There is the cruelty of rage and the flood of anger, but who is able to stand before jealousy?
5 Pli bona estas riproĉo nekaŝita, Ol amo kaŝita.
Better is an open rebuke than hidden love.
6 Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.
Faithful are the wounds caused by a friend, but an enemy may kiss you profusely.
7 Sata animo malŝatas mieltavolon, Sed por malsata animo ĉio maldolĉa estas dolĉa.
A person who has eaten to the full rejects even a honeycomb, but to the hungry person, every bitter thing is sweet.
8 Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.
Like a bird that wanders from its nest is a man who strays from where he lives.
9 Oleo kaj odorfumaĵo ĝojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo.
Perfume and incense make the heart rejoice, but the sweetness of a friend comes from his sincere counsel.
10 Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.
Do not forsake your friend and your friend's father, and do not go to your brother's house on the day of your calamity. Better is a neighbor who is nearby than a brother who is far away.
11 Estu saĝa, mia filo, kaj ĝojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.
Be wise, my son, and make my heart rejoice; then I will give back an answer to the one who mocks me.
12 Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
A prudent man sees trouble and hides himself, but the naive people go on and suffer because of it.
13 Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
Take a garment of one who has put up security for a stranger, and hold it in pledge when he puts up security for an immoral woman.
14 Kiu frue matene benas sian proksimulon per laŭta voĉo, Tiu estos opiniata malbenanto.
Whoever gives his neighbor a blessing with a loud voice early in the morning, that blessing will be considered to be a curse!
15 Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.
A quarreling wife is like the constant dripping on a rainy day;
16 Kiu ŝin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.
restraining her is like restraining the wind, or trying to catch oil in your right hand.
17 Fero akriĝas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.
Iron sharpens iron; in the same way, a man sharpens his friend.
18 Kiu gardas figarbon, tiu manĝos ĝiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.
The one who tends a fig tree will eat its fruit, and the one who protects his master will be honored.
19 Kiel en la akvo vizaĝo speguliĝas al vizaĝo, Tiel la koro de homo estas kontraŭ alia koro.
Just as water reflects a person's face, so a person's heart reflects the person.
20 Ŝeol kaj la abismo neniam satiĝas; Kaj ankaŭ la okuloj de homo neniam satiĝas. (Sheol )
Just as Sheol and Abaddon are never satisfied, so a man's eyes are never satisfied. (Sheol )
21 Kiel fandujo por arĝento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la buŝo de lia laŭdanto.
A crucible is for silver and a furnace is for gold; and a person is tested when he is praised.
22 Se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, Lia malsaĝeco de li ne apartiĝos.
Even if you crush a fool with the pestle—along with the grain— yet his foolishness will not leave him.
23 Bone konu viajn ŝafojn, Atentu viajn brutarojn.
Be sure you know the condition of your flocks and be concerned about your herds,
24 Ĉar riĉeco ne daŭras eterne, Kaj krono ne restas por ĉiuj generacioj.
for wealth is not forever. Does a crown endure for all generations?
25 Aperas herbo, montriĝas verdaĵo, Kaj kolektiĝas kreskaĵoj de la montoj.
You should know when the hay is gone and the new growth appears, and the time when the grass from the hills is gathered in.
26 Ŝafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon aĉeti kampon.
Those lambs will provide your clothing and the goats will provide the price of the field.
27 Estas sufiĉe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.
There will be goats' milk for your food—the food for your household— and nourishment for your servant girls.