Sentencoj 27
1 Ne fanfaronu pri la morgaŭa tago; Ĉar vi ne scias, kion naskos la tago.
Do not boast about tomorrow, For you do not know what a day brings forth.
2 Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.
Let another praise you, and not your own mouth, A stranger, and not your own lips.
3 Peza estas ŝtono, kaj sablo estas ŝarĝo; Sed kolero de malsaĝulo estas pli peza ol ambaŭ.
A stone [is] heavy, and the sand [is] heavy, And the anger of a fool Is heavier than them both.
4 Kolero estas kruelaĵo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraŭ envio?
Fury [is] fierce, and anger [is] overflowing, And who stands before jealousy?
5 Pli bona estas riproĉo nekaŝita, Ol amo kaŝita.
Better [is] open reproof than hidden love.
6 Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.
The wounds of a lover are faithful, And the kisses of an enemy [are] abundant.
7 Sata animo malŝatas mieltavolon, Sed por malsata animo ĉio maldolĉa estas dolĉa.
A satiated soul treads down a honeycomb, And every bitter thing [is] sweet [to] a hungry soul.
8 Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.
As a bird wandering from her nest, So [is] a man wandering from his place.
9 Oleo kaj odorfumaĵo ĝojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo.
Perfume and incense make the heart glad, And the sweetness of one’s friend—from counsel of the soul.
10 Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.
Do not forsake your own friend and the friend of your father, And do not enter the house of your brother in a day of your calamity, A near neighbor [is] better than a brother far off.
11 Estu saĝa, mia filo, kaj ĝojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.
Be wise, my son, and make my heart glad, And I return a word [to] my reproacher.
12 Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
The prudent has seen the evil, he is hidden, The simple have passed on, they are punished.
13 Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
Take his garment when a stranger has been guarantor, And pledge it for a strange woman.
14 Kiu frue matene benas sian proksimulon per laŭta voĉo, Tiu estos opiniata malbenanto.
Whoever is greeting his friend with a loud voice, Rising early in the morning, It is reckoned a light thing to him.
15 Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.
A continual dropping in a day of rain, And a woman of contentions are alike,
16 Kiu ŝin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.
Whoever is hiding her has hidden the wind, And the ointment of his right hand calls out.
17 Fero akriĝas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.
Iron is sharpened by iron, And a man sharpens the face of his friend.
18 Kiu gardas figarbon, tiu manĝos ĝiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.
The keeper of a fig tree eats its fruit, And the preserver of his master is honored.
19 Kiel en la akvo vizaĝo speguliĝas al vizaĝo, Tiel la koro de homo estas kontraŭ alia koro.
As [in] water the face [is] to face, So the heart of man to man.
Sheol and destruction are not satisfied, And the eyes of man are not satisfied. (Sheol h7585)
21 Kiel fandujo por arĝento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la buŝo de lia laŭdanto.
A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And a man according to his praise.
22 Se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, Lia malsaĝeco de li ne apartiĝos.
If you beat the foolish in a mortar, Among washed things—with a pestle, His folly does not turn aside from off him.
23 Bone konu viajn ŝafojn, Atentu viajn brutarojn.
Know the face of your flock well, Set your heart to the droves,
24 Ĉar riĉeco ne daŭras eterne, Kaj krono ne restas por ĉiuj generacioj.
For riches [are] not for all time, Nor a crown to generation and generation.
25 Aperas herbo, montriĝas verdaĵo, Kaj kolektiĝas kreskaĵoj de la montoj.
The hay was revealed, and the tender grass seen, And the herbs of mountains gathered.
26 Ŝafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon aĉeti kampon.
Lambs [are] for your clothing, And the price of the field [are] male goats,
27 Estas sufiĉe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.
And a sufficiency of goats’ milk [is] for your bread, For bread to your house, and life to your girls!
