Sentencoj 26
1 Kiel neĝo en somero, kaj kiel pluvo en tempo de rikolto, Tiel ne konvenas honoro por malsaĝulo.
No conviene la nieve en el verano Ni la lluvia en la cosecha, Ni la honra al necio.
2 Kiel birdo forleviĝas, kiel hirundo forflugas, Tiel senkaŭza malbeno ne efektiviĝas.
Como pájaro que aletea y golondrina que vuela, Así la maldición sin causa no se cumple.
3 Vipo estas por ĉevalo, brido por azeno, Kaj bastono por la dorso de malsaĝuloj.
El látigo para el caballo, el cabestro para el asno Y la vara para la espalda del necio.
4 Ne respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke vi mem ne fariĝu egala al li.
No respondas al necio según su necedad, Para que no seas tú como él.
5 Respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke li ne estu saĝulo en siaj propraj okuloj.
Responde al necio como merece su necedad, Para que él no se estime sabio.
6 Kiu komisias aferon al malsaĝulo, Tiu tranĉas al si la piedojn kaj sin suferigas.
El que envía mensaje por medio de un necio Corta sus pies y bebe violencia.
7 Kiel la kruroj de lamulo pendas peze, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
Al lisiado le cuelgan las piernas inútiles. Así es el proverbio en la boca del necio.
8 Kiel iu, kiu alligas ŝtonon al ĵetilo, Tiel estas tiu, kiu faras honoron al malsaĝulo.
Como sujetar una piedra en la honda, Así es el que da honores al necio.
9 Kiel dorna kano en la mano de ebriulo, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
Como espina que cae en la mano de un borracho, Así es el proverbio en boca de los necios.
10 Kompetentulo ĉion bone faras; Sed kiu dungas pasantojn, tiu dungas malsaĝulojn.
Como arquero que dispara contra cualquiera, Es el que contrata a insensatos y vagabundos.
11 Kiel hundo revenas al sia vomitaĵo, Tiel malsaĝulo ripetas sian malsaĝaĵon.
Como perro que vuelve a su vómito, Así el necio repite su insensatez.
12 Ĉu vi vidas homon, kiu estas saĝa en siaj okuloj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
¿Has visto a alguien sabio en su propia opinión? Más se puede esperar de un necio que de él.
13 Maldiligentulo diras: Leono estas sur la vojo, Leono estas sur la stratoj.
Dice el perezoso: El león está en el camino, Hay un león en la plaza.
14 Pordo turniĝas sur sia hoko, Kaj maldiligentulo sur sia lito.
Como la puerta gira sobre sus bisagras, Así también el perezoso en su cama.
15 Maldiligentulo ŝovas sian manon en la poton, Kaj ne volas venigi ĝin al sia buŝo.
El perezoso mete su mano en el plato, Y le repugna aun llevar la comida a su boca.
16 Maldiligentulo estas en siaj okuloj pli saĝa, Ol sep veraj saĝuloj.
El perezoso se cree más sabio Que siete hombres que responden con discreción.
17 Pasanto, kiu sin miksas en malpropran disputon, Estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj.
El que se mete en pleito ajeno Es como el que agarra un perro por las orejas.
18 Kiel frenezulo, kiu ĵetas fajron, Sagojn, kaj morton,
Como el loco furioso que lanza dardos encendidos y flechas mortales,
19 Tiel estas homo, kiu trompas sian proksimulon, Kaj diras: Mi ja ŝercas.
Así es el que engaña a su prójimo Y luego dice: Solo era una broma.
20 Kie ne estas ligno, estingiĝas la fajro; Kaj se ne estas kalumnianto, ĉesiĝas malpaco.
Sin leña se apaga el fuego, Y donde no hay chismoso, cesa la contienda.
21 Karbo servas por ardaĵo, ligno por fajro, Kaj homo malpacema por provoki malpacon.
El carbón para las brasas y la leña para el fuego, Y el pendenciero para encender la contienda.
22 La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.
Las palabras del chismoso son manjares, Que bajan hasta lo más recóndito del ser.
23 Varmegaj lipoj kun malica koro Estas nepurigita arĝento, kiu kovras argilaĵon.
Como escoria de plata echada sobre un tiesto Son los labios enardecidos y el corazón perverso.
24 Malamanto havas maskitajn parolojn, Kaj en sia koro li preparas malicon.
Disimula con sus labios el que odia, Pero en su interior trama el engaño.
25 Kiam li ĉarmigas sian voĉon, ne kredu al li; Ĉar sep abomenaĵoj estas en lia koro.
Aunque hable amigablemente, no le creas, Porque siete repugnancias hay en su corazón.
26 Kiu trompe kaŝas malamon, Tiu aperigos sian malbonecon en popola kunveno.
Aunque con disimulo encubra su odio, Su perversidad será descubierta en la congregación.
27 Kiu fosas foson, tiu falos en ĝin; Kaj kiu rulas ŝtonon, al tiu ĝi revenos.
El que cave una fosa, caerá en ella, Y al que ruede una piedra, le caerá encima.
28 Mensogema lango malamas tiujn, kiujn ĝi dispremis; Kaj hipokrita buŝo kaŭzas pereon.
La lengua mentirosa odia a los que aflige, Y la boca lisonjera causa ruina.
