Sentencoj 26
1 Kiel neĝo en somero, kaj kiel pluvo en tempo de rikolto, Tiel ne konvenas honoro por malsaĝulo.
Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convem ao louco a honra.
2 Kiel birdo forleviĝas, kiel hirundo forflugas, Tiel senkaŭza malbeno ne efektiviĝas.
Como ao passaro o vaguear, como á andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.
3 Vipo estas por ĉevalo, brido por azeno, Kaj bastono por la dorso de malsaĝuloj.
O açoite para o cavallo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
4 Ne respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke vi mem ne fariĝu egala al li.
Não respondas ao tolo segundo a sua estulticia; para que tambem te não faças similhante a elle.
5 Respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke li ne estu saĝulo en siaj propraj okuloj.
Responde ao tolo segundo a sua estulticia; para que não seja sabio aos seus olhos.
6 Kiu komisias aferon al malsaĝulo, Tiu tranĉas al si la piedojn kaj sin suferigas.
Os pés corta, e o damno bebe, quem manda mensagens pela mão d'um tolo.
7 Kiel la kruroj de lamulo pendas peze, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
Como as pernas do côxo, que pendem frouxas, assim é o proverbio na bocca dos tolos.
8 Kiel iu, kiu alligas ŝtonon al ĵetilo, Tiel estas tiu, kiu faras honoron al malsaĝulo.
Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquelle que dá honra ao tolo.
9 Kiel dorna kano en la mano de ebriulo, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
Como o espinho que entra na mão do bebado, assim é o proverbio na bocca dos tolos.
10 Kompetentulo ĉion bone faras; Sed kiu dungas pasantojn, tiu dungas malsaĝulojn.
Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.
11 Kiel hundo revenas al sia vomitaĵo, Tiel malsaĝulo ripetas sian malsaĝaĵon.
Como o cão que torna ao seu vomito, assim é o tolo que reitera a sua estulticia.
12 Ĉu vi vidas homon, kiu estas saĝa en siaj okuloj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
Tens visto a um homem que é sabio a seus proprios olhos? maior esperança ha do tolo do que d'elle.
13 Maldiligentulo diras: Leono estas sur la vojo, Leono estas sur la stratoj.
Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas
14 Pordo turniĝas sur sia hoko, Kaj maldiligentulo sur sia lito.
Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.
15 Maldiligentulo ŝovas sian manon en la poton, Kaj ne volas venigi ĝin al sia buŝo.
O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de tornal-a á sua bocca.
16 Maldiligentulo estas en siaj okuloj pli saĝa, Ol sep veraj saĝuloj.
Mais sabio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.
17 Pasanto, kiu sin miksas en malpropran disputon, Estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj.
O que, passando, se entremette em pleito alheio é como aquelle que toma um cão pelas orelhas.
18 Kiel frenezulo, kiu ĵetas fajron, Sagojn, kaj morton,
Como o louco que lança de si faiscas, frechas, e mortandades,
19 Tiel estas homo, kiu trompas sian proksimulon, Kaj diras: Mi ja ŝercas.
Assim é o homem que engana o seu proximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?
20 Kie ne estas ligno, estingiĝas la fajro; Kaj se ne estas kalumnianto, ĉesiĝas malpaco.
Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.
21 Karbo servas por ardaĵo, ligno por fajro, Kaj homo malpacema por provoki malpacon.
Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para accender rixas.
22 La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.
As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e ellas descem ao intimo do ventre.
23 Varmegaj lipoj kun malica koro Estas nepurigita arĝento, kiu kovras argilaĵon.
Como o caco coberto d'escorias de prata, assim são os labios ardentes com o coração maligno.
24 Malamanto havas maskitajn parolojn, Kaj en sia koro li preparas malicon.
Aquelle que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.
25 Kiam li ĉarmigas sian voĉon, ne kredu al li; Ĉar sep abomenaĵoj estas en lia koro.
Quando te supplicar com a sua voz, não te fies n'elle, porque sete abominações ha no seu coração.
26 Kiu trompe kaŝas malamon, Tiu aperigos sian malbonecon en popola kunveno.
Cujo odio se encobre com engano; a sua malicia se descobrirá na congregação.
27 Kiu fosas foson, tiu falos en ĝin; Kaj kiu rulas ŝtonon, al tiu ĝi revenos.
O que cava uma cova n'ella cairá; e o que revolve a pedra esta sobre elle tornará.
28 Mensogema lango malamas tiujn, kiujn ĝi dispremis; Kaj hipokrita buŝo kaŭzas pereon.
A lingua falsa aborrece aos que ella afflige, e a bocca lubrica obra a ruina.
