Sentencoj 25
1 Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
These also are proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah, king of Judah, collected.
2 Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
It is the glory of God to conceal a thing; But it is the glory of kings to search out a matter.
3 La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
As the heavens for their height, And as the earth for its depth, So is the heart of kings unsearchable!
4 Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
Take away the dross from the silver, And there will come forth a vessel for the founder;
5 Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
Take away the wicked man from the presence of the king, And his throne will be established by righteousness.
6 Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
Put not thyself forth in the presence of the king, Nor set thyself in the place of the great;
7 Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
For better is it that one should say to thee, “Come up hither!” Than that he should put thee in a lower place, In the presence of the prince whom thine eyes behold.
8 Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
Go not forth hastily to engage in a suit, Lest thou know not what to do in the end of it, When thine adversary hath put thee to shame.
9 Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
Maintain thy cause with thine adversary, But reveal not another's secret;
10 Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
Lest he that heareth it put thee to shame, And thy infamy depart not from thee.
11 Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
A word spoken in season Is like apples of gold in figured-work of silver.
12 Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
As a ring of gold, and an ornament of fine gold, So is a wise reprover to an attentive ear.
13 Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
As the cold of snow in the time of harvest, So is a faithful messenger to them that send him; For he refresheth the spirit of his masters.
14 Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
As clouds and wind without rain, So is the man that boasteth falsely of giving.
15 Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
By long forbearing is a prince appeased; And a soft tongue breaketh bones.
16 Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
Hast thou found honey? eat what is sufficient for thee, Lest thou be surfeited with it, and vomit it up.
17 Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
Let thy foot be seldom in the house of thy friend, Lest he be surfeited with thee and hate thee.
18 Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
A battle-hammer, and a sword, and a sharp arrow, Is the man who beareth false witness against his neighbor.
19 Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
As a broken tooth, and a wavering foot, So is trust in an unfaithful man in time of trouble.
20 Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
As he that taketh off a garment on a cold day, As vinegar upon nitre, So is he that singeth songs to a heavy heart.
21 Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
If thine enemy be hungry, give him bread to eat; And if he be thirsty, give him water to drink;
22 Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
For thou wilt heap coals of fire upon his head, And the LORD will reward thee.
23 Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
As the north wind bringeth forth rain, So a backbiting tongue maketh an angry countenance.
24 Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
Better is it to dwell in a corner of the housetop, Than with a quarrelsome woman in a large house.
25 Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
As cold water to the thirsty, So is good news from a far country.
26 Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
As a troubled fountain, and as a corrupted spring, So is a righteous man falling before the wicked.
27 Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
To eat much honey is not good; So the search of high things is weariness.
28 Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
As a city broken through and without a wall, So is he that hath no rule over his spirit.
