Sentencoj 25
1 Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
These are also proverbs of Solomon, that men of Hezekiah king of Judah transcribed:
2 Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
The glory of God [is] to hide a thing, And the glory of kings [is] to search out a matter.
3 La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
The heavens for height, and the earth for depth, And the heart of kings—[are] unsearchable.
4 Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
Take away dross from silver, And a vessel goes forth for the refiner,
5 Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
Take away the wicked before a king, And his throne is established in righteousness.
6 Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
Do not honor yourself before a king, And do not stand in the place of the great.
7 Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
For better [that] he has said to you, “Come up here,” Than [that] he humbles you before a noble, Whom your eyes have seen.
8 Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
Do not go forth to strive, hurry, turn, What do you do in its latter end, When your neighbor causes you to blush?
9 Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
Plead your cause with your neighbor, And do not reveal the secret counsel of another,
10 Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
Lest the hearer put you to shame, And your evil report not turn back.
11 Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
Apples of gold in imagery of silver, [Is] the word spoken at its fit times.
12 Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
A ring of gold, and an ornament of pure gold, [Is] the wise reprover to an attentive ear.
13 Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
As a vessel of snow in a day of harvest, [So is] a faithful ambassador to those sending him, And he refreshes the soul of his masters.
14 Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
Clouds and wind without rain, [Is] a man boasting himself in a false gift.
15 Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
A ruler is persuaded by long-suffering, And a soft tongue breaks a bone.
16 Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
You have found honey—eat your sufficiency, Lest you are satiated [with] it, and have vomited it.
17 Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
Withdraw your foot from your neighbor’s house, Lest he is satiated [with] you, and has hated you.
18 Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
A maul, and a sword, and a sharp arrow, [Is] the man testifying a false testimony against his neighbor.
19 Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
A bad tooth, and a tottering foot, [Is] the confidence of the treacherous in a day of adversity.
20 Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
Whoever is taking away a garment in a cold day, [Is as] vinegar on natron, And a singer of songs on a sad heart.
21 Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
If he who is hating you hungers, cause him to eat bread, And if he thirsts, cause him to drink water.
22 Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
For you are putting coals on his head, And YHWH gives repayment to you.
23 Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
A north wind brings forth rain, And a secret tongue—indignant faces.
24 Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
Better to sit on a corner of a roof, Than [with] a woman of contentions, and a house of company.
25 Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
[As] cold waters for a weary soul, So [is] a good report from a far country.
26 Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
A spring troubled, and a fountain corrupt, [Is] the righteous falling before the wicked.
27 Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
The eating of much honey is not good, Nor a searching out of one’s own honor—honor.
28 Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
A city broken down without walls, [Is] a man without restraint over his spirit!
