Sentencoj 25
1 Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
These are also parables of Solomon, which the men of Ezechias king of Juda copied out.
2 Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
It is the glory of God to conceal the word, and the glory of kings to search out the speech.
3 La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
The heaven above, and the earth beneath, and the heart of kings is unsearchable.
4 Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
Take away the rust from silver, and there shall come forth a most pure vessel:
5 Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
Take away wickedness from the face of the king, and his throne shall be established with justice.
6 Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
Appear not glorious before the king, and stand not in the place of great men.
7 Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
For it is better that it should be said to thee: Come up hither; than that thou shouldst be humbled before the prince.
8 Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
The things which thy eyes have seen, utter not hastily in a quarrel: lest afterward thou mayst not be able to make amends, when thou hast dishonoured thy friend.
9 Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
Treat thy cause with thy friend, and discover not the secret to a stranger:
10 Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
Lest he insult over thee, when he hath heard it, and cease not to upbraid thee. Grace and friendship deliver a man: keep these for thyself, lest thou fall under reproach.
11 Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
To speak a word in due time, is like apples of gold on beds of silver.
12 Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
As an earring of gold and a bright pearl, so is he that reproveth the wise, and the obedient ear.
13 Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
As the cold of snow in the time of harvest, so is a faithful messenger to him that sent him, for he refresheth his soul.
14 Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
As clouds, and wind, when no rain followeth, so is the man that boasteth, and doth not fulfill his promises.
15 Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
By patience a prince shall be appeased, and a soft tongue shall break hardness.
16 Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
Thou hast found honey, eat what is sufficient for thee, lest being glutted therewith thou vomit it up.
17 Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
Withdraw thy foot from the house of thy neighbour, lest having his fill he hate thee.
18 Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
A man that beareth false witness against his neighbour, is like a dart and a sword and a sharp arrow.
19 Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
To trust to an unfaithful man in the time of trouble, is like a rotten tooth, and weary foot,
20 Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
And one that looseth his garment in cold weather. As vinegar upon nitre, so is he that singeth songs to a very evil heart. As a moth doth by a garment, and a worm by the wood: so the sadness of a man consumeth the heart.
21 Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
If thy enemy be hungry, give him to eat: if he thirst, give him water to drink:
22 Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
For thou shalt heap hot coals upon his head, and the Lord will reward thee.
23 Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
The north wind driveth away rain, as doth a sad countenance a backbiting tongue.
24 Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
It is better to sit in a corner of the housetop, than with a brawling woman, and in a common house.
25 Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
As cold water to a thirsty soul, so is good tidings from a far country.
26 Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
A just man falling down before the wicked, is as a fountain troubled with the foot, and a corrupted spring.
27 Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
As it is not good for a man to eat much honey, so he that is a searcher of majesty, shall be overwhelmed by glory.
28 Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
As a city that lieth open and is not compassed with walls, so is a man that cannot refrain his own spirit in speaking.
