Sentencoj 24

1 Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;

Be not thou envious of evil men, neither desire to be with them.

2 Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.

For their heart studieth destruction, and their lips talk of mischief.

3 Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;

Through wisdom is a house builded; and by understanding it is established;

4 Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.

And by knowledge are the chambers filled with all precious and pleasant riches.

5 Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.

A wise man is strong; yea, a man of knowledge increaseth strength.

6 Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.

For with wise advice thou shalt make thy war; and in the multitude of counsellors there is safety.

7 Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.

Wisdom is as unattainable to a fool as corals; he openeth not his mouth in the gate.

8 Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.

He that deviseth to do evil, men shall call him a mischievous person.

9 Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.

The thought of foolishness is sin; and the scorner is an abomination to men.

10 Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.

If thou faint in the day of adversity, thy strength is small indeed.

11 Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.

Deliver them that are drawn unto death; and those that are ready to be slain wilt thou forbear to rescue?

12 Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.

If thou sayest: 'Behold, we knew not this', doth not He that weigheth the hearts consider it? And He that keepeth thy soul, doth not He know it? And shall not He render to every man according to his works?

13 Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;

My son, eat thou honey, for it is good, and the honeycomb is sweet to thy taste;

14 Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.

So know thou wisdom to be unto thy soul; if thou hast found it, then shall there be a future, and thy hope shall not be cut off.

15 Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;

Lie not in wait, O wicked man, against the dwelling of the righteous, spoil not his resting-place;

16 Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.

For a righteous man falleth seven times, and riseth up again, but the wicked stumble under adversity.

17 Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;

Rejoice not when thine enemy falleth, and let not thy heart be glad when he stumbleth;

18 Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.

Lest the LORD see it, and it displease Him, and He turn away His wrath from him.

19 Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;

Fret not thyself because of evildoers, neither be thou envious at the wicked;

20 Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.

For there will be no future to the evil man, the lamp of the wicked shall be put out.

21 Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.

My son, fear thou the LORD and the king, and meddle not with them that are given to change;

22 Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?

For their calamity shall rise suddenly; and who knoweth the ruin from them both?

23 Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.

These also are sayings of the wise. To have respect of persons in judgment is not good.

24 Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.

He that saith unto the wicked: 'Thou art righteous', peoples shall curse him, nations shall execrate him;

25 Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.

But to them that decide justly shall be delight, and a good blessing shall come upon them.

26 Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.

He kisseth the lips that giveth a right answer.

27 Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.

Prepare thy work without, and make it fit for thyself in the field; and afterwards build thy house.

28 Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?

Be not a witness against thy neighbour without cause; and deceive not with thy lips.

29 Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.

Say not: 'I will do so to him as he hath done to me; I will render to the man according to his work.'

30 Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;

I went by the field of the slothful, and by the vineyard of the man void of understanding;

31 Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.

And, lo, it was all grown over with thistles, the face thereof was covered with nettles, and the stone wall thereof was broken down.

32 Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:

Then I beheld, and considered well; I saw, and received instruction.

33 Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

'Yet a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep' —

34 Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

So shall thy poverty come as a runner, and thy want as an armed man.