< Sentencoj 23 >
1 Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;
When thou shalt sit to eat with a prince, consider diligently what is set before thy face.
2 Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.
And put a knife to thy throat, if it be so that thou have thy soul in thy own power.
3 Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.
Be not desirous of his meats, in which is the bread of deceit.
4 Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.
Labour not to be rich: but set bounds to thy prudence.
5 Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.
Lift not up thy eyes to riches which thou canst not have: because they shall make themselves wings like those of an eagle, and shall fly towards heaven.
6 Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.
Eat not with an envious man, and desire not his meats:
7 Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.
Because like a soothsayer, and diviner, he thinketh that which he knoweth not. Eat and drink, will he say to thee: and his mind is not with thee.
8 La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.
The meats which thou hadst eaten, thou shalt vomit up: and shalt loose thy beautiful words.
9 En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.
Speak not in the ears of fools: because they will despise the instruction of thy speech.
10 Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.
Touch not the bounds of little ones: and enter not into the field of the fatherless:
11 Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.
For their near kinsman is strong: and he will judge their cause against thee.
12 Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.
Let thy heart apply itself to instruction: and thy ears to words of knowledge.
13 Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.
Withhold not correction from a child: for if thou strike him with the rod, he shall not die.
14 Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol. (Sheol )
Thou shalt beat him with the rod, and deliver his soul from hell. (Sheol )
15 Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.
My son, if thy mind be wise, my heart shall rejoice with thee:
16 Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.
And my reins shall rejoice, when thy lips shall speak what is right.
17 Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.
Let not thy heart envy sinners: but be thou in the fear of the Lord all the day long:
18 Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.
Because thou shalt have hope in the latter end, and thy expectation shall not be taken away.
19 Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.
Hear thou, my son, and be wise: and guide thy mind in the way.
20 Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;
Be not in the feasts of great drinkers, nor in their revellings, who contribute flesh to eat:
21 Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.
Because they that give themselves to drinking, and that club together shall be consumed; and drowsiness shall be clothed with rags.
22 Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.
Hearken to thy father, that beget thee: and despise not thy mother when she is old.
23 Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.
Buy truth, and do not sell wisdom, and instruction, and understanding.
24 Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.
The father of the just rejoiceth greatly: he that hath begotten a wise son, shall have joy in him.
25 Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.
Let thy father, and thy mother be joyful, and let her rejoice that bore thee.
26 Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.
My son, give me thy heart: and let thy eyes keep my ways.
27 Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.
For a harlot is a deep ditch: and a strange woman is a narrow pit.
28 Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.
She lieth in wait in the way as a robber, and him whom she shall see unwary, she will kill.
29 Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?
Who hath woe? whose father hath woe? who hath contentions? who falls into pits? who hath wounds without cause? who hath redness of eyes?
30 Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.
Surely they that pass their time in wine, and study to drink of their cups.
31 Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:
Look not upon the wine when it is yellow, when the colour thereof shineth in the glass: it goeth in pleasantly,
32 En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.
But in the end, it will bite like a snake, and will spread abroad poison like a basilisk.
33 Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.
Thy eyes shall behold strange women, and thy heart shall utter perverse things.
34 Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.
And thou shalt be as one sleeping in the midst of the sea, and as a pilot fast asleep, when the stern is lost.
35 Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.
And thou shalt say: They have beaten me, but I was not sensible of pain: they drew me, and I felt not: when shall I awake, and find wine again?