< Sentencoj 23 >
1 Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;
When thou sit to eat with a ruler, consider diligently him who is before thee,
2 Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.
and put a knife to thy throat if thou be a man given to appetite.
3 Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.
Be not desirous of his dainties, since they are deceitful food.
4 Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.
Weary not thyself to be rich. Out of thine own wisdom, cease.
5 Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.
Will thou set thine eyes upon that which is not? For it certainly makes itself wings, like an eagle that flies toward heaven.
6 Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.
Eat thou not the bread of an evil eye, nor desire thou his dainties.
7 Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.
For as he thinks within himself, so is he. Eat and drink, he says to thee, but his heart is not with thee.
8 La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.
The morsel which thou have eaten thou shall vomit up, and lose thy sweet words.
9 En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.
Speak not in the hearing of a fool, for he will despise the wisdom of thy words.
10 Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.
Remove not the ancient landmark. And enter not into the fields of the fatherless,
11 Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.
for their Redeemer is strong. He will plead their cause against thee.
12 Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.
Apply thy heart to instruction, and thine ears to the words of knowledge.
13 Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.
Withhold not correction from the child, for if thou beat him with the rod, he will not die.
14 Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol. (Sheol )
Thou shall beat him with the rod, and shall deliver his soul from Sheol. (Sheol )
15 Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.
My son, if thy heart be wise, my heart will be glad, even mine.
16 Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.
Yea, my heart will rejoice when thy lips speak right things.
17 Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.
Let not thy heart envy sinners, but be thou in the fear of Jehovah all the day long.
18 Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.
For surely there is a reward, and thy hope shall not be cut off.
19 Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.
Hear thou, my son, and be wise, and guide thy heart in the way.
20 Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;
Be not among winebibbers, among gluttonous eaters of flesh.
21 Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.
For the drunkard and the glutton shall come to poverty, and drowsiness will clothe a man with rags.
22 Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.
Hearken to thy father who begot thee, and despise not thy mother when she is old.
23 Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.
Buy the truth, and do not sell it, yea, wisdom, and instruction, and understanding.
24 Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.
The father of a righteous man will greatly rejoice, and he who begets a wise son will have joy of him.
25 Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.
Let thy father and thy mother be glad, and let her who bore thee rejoice.
26 Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.
My son, give me thy heart, and let thine eyes delight in my ways.
27 Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.
For a harlot is a deep ditch, and an interloping woman is a narrow pit.
28 Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.
Yea, she lies in wait as a robber, and increases the treacherous among men.
29 Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?
Who has woe? Who has sorrow? Who has contentions? Who has complaining? Who has wounds without cause? Who has redness of eyes?
30 Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.
Those who tarry long at the wine. Those who go to seek out mixed wine.
31 Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:
Look not thou upon the wine when it is red, when it sparkles in the cup, when it goes down smoothly.
32 En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.
At the end it bites like a serpent, and stings like an adder.
33 Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.
Thine eyes shall behold strange things, and thy heart shall utter perverse things.
34 Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.
Yea, thou shall be as he who lies down in the midst of the sea, or as he who lies upon the top of a mast.
35 Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.
They have stricken me, thou shall say, and I was not hurt. They have beaten me, and I did not feel it. When shall I awake? I will seek it yet again.