Sentencoj 22
1 Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.
Mais digno de ser escolhido é o bom nome do que as muitas riquezas; e a graça é melhor do que a riqueza e o oiro.
2 Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
O rico e o pobre se encontraram: a todos os fez o Senhor.
3 Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
O avisado vê o mal, e esconde-se; mas os simples passam, e pagam a pena.
4 Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.
O galardão da humildade com o temor do Senhor são riquezas, a honra e a vida.
5 Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.
Espinhos e laços ha no caminho do perverso: o que guarda a sua alma retira-se para longe d'elle.
6 Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.
Instrue ao menino conforme o seu caminho; e até quando envelhecer não se desviará d'elle.
7 Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.
O rico domina sobre os pobres, e o que toma emprestado servo é do que empresta.
8 Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.
O que semear a perversidade segará males; e a vara da sua indignação se acabará.
9 Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.
O que é de bons olhos será abençoado, porque deu do seu pão ao pobre.
10 Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.
Lança fóra ao escarnecedor, e se irá a contenda; e cessará o pleito e a vergonha.
11 Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.
O que ama a pureza do coração, e tem graça nos seus labios, seu amigo será o rei
12 La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.
Os olhos do Senhor conservam o conhecimento, mas as palavras do iniquo transtornará.
13 Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.
Diz o preguiçoso: Um leão está lá fóra; serei morto no meio das ruas
14 La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.
Cova profunda é a bocca das mulheres estranhas; aquelle contra quem o Senhor se irar, cairá n'ella.
15 Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.
A estulticia está ligada no coração do menino, mas a vara da correcção a afugentará d'elle.
16 Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.
O que opprime ao pobre para se engrandecer a si, ou o que dá ao rico, certamente empobrecerá.
17 Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;
Inclina a tua orelha, e ouve as palavras dos sabios, e applica o teu coração á minha sciencia.
18 Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.
Porque é coisa suave, se as guardares nas tuas entranhas, se applicares todas ellas aos teus labios.
19 Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.
Para que a tua confiança esteja no Senhor: a ti t'as faço saber hoje; tu tambem a outros as faze saber.
20 Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,
Porventura não te escrevi excellentes coisas, ácerca de todo o conselho e conhecimento?
21 Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?
Para fazer-te saber a certeza das palavras da verdade, para que possas responder palavras de verdade aos que te enviarem.
22 Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;
Não roubes ao pobre, porque é pobre, nem atropelles na porta ao afflicto.
23 Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.
Porque o Senhor defenderá a sua causa em juizo, e aos que os roubam lhes roubará a alma.
24 Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;
Não acompanhes com o iracundo, nem andes com o homem colerico.
25 Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.
Para que não aprendas as suas veredas, e tomes um laço para a tua alma.
26 Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.
Não estejas entre os que dão a mão, e entre os que ficam por fiadores de dividas.
27 Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.
Se não tens com que pagar, porque tirariam a tua cama de debaixo de ti?
28 Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.
Não removas os limites antigos que fizeram teus paes.
29 Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.
Viste a um homem ligeiro na sua obra? perante reis será posto: não será posto perante os de baixa sorte.
