Sentencoj 22
1 Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.
A name is chosen rather than much wealth, Than silver and than gold—good grace.
2 Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
Rich and poor have met together, YHWH [is] the Maker of them all.
3 Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
The prudent has seen the evil, and is hidden, And the simple have passed on, and are punished.
4 Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.
The end of humility [is] the fear of YHWH, riches, and honor, and life.
5 Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.
Thorns [and] snares [are] in the way of the perverse, Whoever is keeping his soul is far from them.
6 Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.
Give instruction to a youth about his way, Even when he is old he does not turn from it.
7 Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.
The rich rules over the poor, And a servant [is] the borrower to the lender.
8 Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.
Whoever is sowing perverseness reaps sorrow, And the rod of his anger wears out.
9 Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.
The good of eye—he is blessed, For he has given of his bread to the poor.
10 Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.
Cast out a scorner—and contention goes out, And strife and shame cease.
11 Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.
Whoever is loving cleanness of heart, His lips [are] grace, A king [is] his friend.
12 La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.
The eyes of YHWH have kept knowledge, And He overthrows the words of the treacherous.
13 Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.
The slothful has said, “A lion [is] outside, I am slain in the midst of the broad places.”
14 La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.
The mouth of strange women [is] a deep pit, The abhorred of YHWH falls there.
15 Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.
Folly is bound up in the heart of a youth, The rod of discipline puts it far from him.
16 Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.
He [who] is oppressing the poor to multiply his [riches], Is giving to the rich—only to want.
17 Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;
Incline your ear, and hear words of the wise, And set your heart to my knowledge,
18 Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.
For they are pleasant when you keep them in your heart, They are prepared together for your lips.
19 Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.
That your trust may be in YHWH, I caused you to know today, even you.
20 Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,
Have I not written to you three times With counsels and knowledge?
21 Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?
To cause you to know the certainty of sayings of truth, To return sayings of truth to those sending you.
22 Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;
Do not rob the poor because he [is] poor, And do not bruise the afflicted in the gate.
23 Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.
For YHWH pleads their cause, And has spoiled the soul of their spoilers.
24 Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;
Do not show yourself friendly with an angry man, And do not go in with a man of fury,
25 Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.
Lest you learn his paths, And have received a snare to your soul.
26 Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.
Do not be among those striking hands, Among sureties [for] burdens.
27 Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.
If you have nothing to pay, Why does he take your bed from under you?
28 Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.
Do not remove a border of ancient times, That your fathers have made.
29 Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.
Have you seen a man speedy in his business? He stations himself before kings, He does not station himself before obscure men!
