Sentencoj 22
1 Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.
A good name is more desirable than great riches; favor is better than silver and gold.
2 Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
The rich and the poor have this in common: The LORD is Maker of them all.
3 Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
The prudent see danger and take cover, but the simple keep going and suffer the consequences.
4 Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.
The rewards of humility and the fear of the LORD are wealth and honor and life.
5 Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.
Thorns and snares lie on the path of the perverse; he who guards his soul stays far from them.
6 Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.
Train up a child in the way he should go, and when he is old he will not depart from it.
7 Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.
The rich rule over the poor, and the borrower is slave to the lender.
8 Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.
He who sows injustice will reap disaster, and the rod of his fury will be destroyed.
9 Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.
A generous man will be blessed, for he shares his bread with the poor.
10 Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.
Drive out the mocker, and conflict will depart; even quarreling and insults will cease.
11 Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.
He who loves a pure heart and gracious lips will have the king for a friend.
12 La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.
The LORD’s eyes keep watch over knowledge, but He frustrates the words of the faithless.
13 Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.
The slacker says, “There is a lion outside! I will be slain in the streets!”
14 La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.
The mouth of an adulteress is a deep pit; he who is under the wrath of the LORD will fall into it.
15 Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.
Foolishness is bound up in the heart of a child, but the rod of discipline drives it far from him.
16 Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.
Oppressing the poor to enrich oneself or giving gifts to the rich will surely lead to poverty.
17 Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;
Incline your ear and hear the words of the wise— apply your mind to my knowledge—
18 Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.
for it is pleasing when you keep them within you and they are constantly on your lips.
19 Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.
So that your trust may be in the LORD, I instruct you today—yes, you.
20 Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,
Have I not written for you thirty sayings about counsel and knowledge,
21 Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?
to show you true and reliable words, that you may soundly answer those who sent you?
22 Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;
Do not rob a poor man because he is poor, and do not crush the afflicted at the gate,
23 Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.
for the LORD will take up their case and will plunder those who rob them.
24 Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;
Do not make friends with an angry man, and do not associate with a hot-tempered man,
25 Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.
or you may learn his ways and entangle yourself in a snare.
26 Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.
Do not be one who gives pledges, who puts up security for debts.
27 Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.
If you have nothing with which to pay, why should your bed be taken from under you?
28 Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.
Do not move an ancient boundary stone which your fathers have placed.
29 Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.
Do you see a man skilled in his work? He will be stationed in the presence of kings; he will not stand before obscure men.
