Sentencoj 20
1 La vino estas blasfemanto, ebriiga trinkaĵo estas sovaĝa; Kaj kiu delogiĝas per ili, tiu ne estas prudenta.
El vino hace tontos a los hombres, y la bebida fuerte hace que los hombres lleguen a los golpes; y quien entra en error por esto no es sabio.
2 Minaco de reĝo estas kiel kriego de leono; Kiu lin kolerigas, tiu pekas kontraŭ sia animo.
La ira de un rey es como el fuerte grito de un león; el que lo enoja hace lo malo contra sí mismo.
3 Estas honoro por homo ĉesigi malpacon; Sed ĉiu malsaĝulo estas malpacema.
Es un honor para un hombre evitar pelear, pero los tontos siempre están en guerra.
4 En la malvarma tempo mallaborulo ne plugas; Li petos en aŭtuno, kaj li nenion ricevos.
El que odia el trabajo no ara su arado debido al invierno; entonces, en el momento de cortar el grano, él estará pidiendo comida y no obtendrá nada.
5 Intenco en la koro de homo estas profunda akvo; Sed homo saĝa ĝin elĉerpos.
El propósito en el corazón de un hombre es como aguas profundas, pero un hombre con buen sentido lo sacará.
6 Multaj homoj proklamas pri sia boneco; Sed kiu trovos homon fidelan?
La mayoría de los hombres no ocultan sus actos bondadosos, pero ¿dónde se puede ver a un hombre de buena fe?
7 Virtulo iras en sia senpekeco; Feliĉaj estas liaj infanoj post li.
Un hombre recto continúa con su justicia: ¡Felices son sus hijos después de él!
8 Reĝo, kiu sidas sur trono de juĝo, Disventumas per siaj okuloj ĉion malbonan.
Un rey en el tribunal juzga todo el mal con sus ojos.
9 Kiu povas diri: Mi purigis mian koron, Mi estas libera de mia peko?
¿Quién puede decir: Yo he limpiado mi corazón, estoy libre de mi pecado?
10 Neegalaj peziloj, neegalaj mezuroj, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
Pesas desiguales y medidas desiguales, todos son repugnantes para el Señor.
11 Eĉ knabon oni povas ekkoni laŭ liaj faroj, Ĉu estas pura kaj justa lia konduto.
Incluso un niño puede ser juzgado por sus obras, si su trabajo es libre de pecado y si es correcto.
12 Orelon aŭdantan kaj okulon vidantan: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
El oído que oye y el ojo que ve son igualmente obra del Señor.
13 Ne amu dormon, por ke vi ne malriĉiĝu; Malfermu viajn okulojn, kaj vi satiĝos de pano.
No seas amante del sueño, o llegarás a ser pobre: mantén tus ojos abiertos, y tendrás suficiente pan.
14 Malbona, malbona, diras la aĉetanto; Sed kiam li foriris, tiam li fanfaronas.
Malo, muy malo, dice él que está dando dinero por bienes; pero cuando ha seguido su camino, deja en claro su orgullo por lo que compró.
15 Oni povas havi oron kaj multe da perloj; Sed buŝo prudenta estas multevalora ilo.
Hay oro y una tienda de corales, pero los labios del conocimiento son una joya de gran precio.
16 Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
Toma prenda de un hombre si se hace responsable de un hombre extraño, y toma promesa de él que da su palabra por hombres extraños.
17 Malhonesta pano estas bongusta por homo; Sed lia buŝo poste estos plena de ŝtonetoj.
El pan de engaño es dulce para el hombre; pero después, su boca estará llena de arena.
18 Intencoj fortikiĝas per konsilo; Kaj militon oni faru prudente.
Todo propósito se lleva a cabo mediante la ayuda sabia: y guiando sabiamente la guerra.
19 Kiu malkaŝas sekreton, tiu estas kiel kalumnianto; Ne komunikiĝu kun tiu, kiu havas larĝan buŝon.
El que habla acerca de los negocios de los demás revela secretos: así que no tengas nada que ver con el que tiene los labios abiertos de par en par.
20 Kiu malbenas sian patron kaj sian patrinon, Ties lumilo estingiĝos meze de profunda mallumo.
Si alguno maldice a su padre o a su madre, su luz se apagará en la noche más negra.
21 Heredo, al kiu oni komence tro rapidas, Ne estas benata en sia fino.
Una herencia se puede obtener rápidamente al principio, pero el final no será una bendición.
22 Ne diru: Mi repagos malbonon; Fidu la Eternulon, kaj Li vin helpos.
No digas: Daré castigo por el mal: sigue esperando al Señor, y él será tu salvador.
23 Neegalaj peziloj estas abomenaĵo por la Eternulo, Kaj malvera pesilo estas ne bona.
Las pesas desiguales son repugnantes para el Señor, y las escalas falsas no son buenas.
24 La irado de homo dependas de la Eternulo; Kiel homo povus kompreni sian vojon?
Los pasos de un hombre son del Señor; ¿cómo puede entonces un hombre tener conocimiento de su camino?
25 Ĝi estas reto por homo, se li rapidas nomi ion sankta Kaj esploras nur post faro de promeso.
Es un peligro para un hombre decir sin pensar, es santo y, después de tomar su juramento, cuestionarse si es necesario guardarlo.
26 Saĝa reĝo dispelas malvirtulojn, Kaj venigas radon sur ilin.
Un rey sabio echa a los malhechores y hace que su maldad vuelva a ellos.
27 La animo de homo estas lumilo de la Eternulo; Ĝi esploras ĉiujn internaĵojn de la korpo.
El Señor vela por el espíritu del hombre, buscando en todas las partes más profundas del cuerpo.
28 Favorkoreco kaj veremeco hardas reĝon; Kaj per favorkoreco li subtenas sian tronon.
La misericordia y la buena fe protegen al rey, y la sede de su poder se basa en actos rectos.
29 Gloro por junuloj estas ilia forto, Kaj ornamo por maljunuloj estas grizeco.
La gloria de los jóvenes es su fuerza, y el honor de los viejos es su canas.
30 Vundoj de batoj devas penetri en malbonulon, Kaj frapoj devas iri profunde en lian korpon.
Por las heridas de la vara, el mal se va, y los golpes limpian las partes más profundas del cuerpo.
