Sentencoj 20
1 La vino estas blasfemanto, ebriiga trinkaĵo estas sovaĝa; Kaj kiu delogiĝas per ili, tiu ne estas prudenta.
It is a luxurious thing, wine, and inebriation is tumultuous. Anyone who is delighted by this will not be wise.
2 Minaco de reĝo estas kiel kriego de leono; Kiu lin kolerigas, tiu pekas kontraŭ sia animo.
Just like the roaring of a lion, so also is the dread of a king. Whoever provokes him sins in his own soul.
3 Estas honoro por homo ĉesigi malpacon; Sed ĉiu malsaĝulo estas malpacema.
Honor is for the man who separates himself from contentions. But all the foolish meddle in altercations.
4 En la malvarma tempo mallaborulo ne plugas; Li petos en aŭtuno, kaj li nenion ricevos.
Because of the cold, the lazy one was not willing to plough. Therefore, in the summer, he will beg, and it will not be given to him.
5 Intenco en la koro de homo estas profunda akvo; Sed homo saĝa ĝin elĉerpos.
Counsel in the heart of a man is like deep waters. But a wise man will draw it out.
6 Multaj homoj proklamas pri sia boneco; Sed kiu trovos homon fidelan?
Many men are called merciful. But who will find a faithful man?
7 Virtulo iras en sia senpekeco; Feliĉaj estas liaj infanoj post li.
The just who walks in his simplicity shall leave behind him blessed sons.
8 Reĝo, kiu sidas sur trono de juĝo, Disventumas per siaj okuloj ĉion malbonan.
The king who sits on the throne of judgment scatters all evil with his gaze.
9 Kiu povas diri: Mi purigis mian koron, Mi estas libera de mia peko?
Who is able to say: “My heart is clean. I am pure from sin?”
10 Neegalaj peziloj, neegalaj mezuroj, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
Diverse weights, diverse measures: both are abominable with God.
11 Eĉ knabon oni povas ekkoni laŭ liaj faroj, Ĉu estas pura kaj justa lia konduto.
A child may be understood by his interests: whether his works may be clean and upright.
12 Orelon aŭdantan kaj okulon vidantan: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
The hearing ear and the seeing eye: the Lord has made them both.
13 Ne amu dormon, por ke vi ne malriĉiĝu; Malfermu viajn okulojn, kaj vi satiĝos de pano.
Do not love sleep, lest deprivation oppress you. Open your eyes and be satisfied with bread.
14 Malbona, malbona, diras la aĉetanto; Sed kiam li foriris, tiam li fanfaronas.
“It is bad, it is bad,” says every buyer; and when he has withdrawn, then he will boast.
15 Oni povas havi oron kaj multe da perloj; Sed buŝo prudenta estas multevalora ilo.
There is gold, and there are a multitude of jewels. But lips of knowledge are a precious vessel.
16 Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
Take away the vestments of him who stands up to vouch for a stranger, and take a pledge from him instead of from outsiders.
17 Malhonesta pano estas bongusta por homo; Sed lia buŝo poste estos plena de ŝtonetoj.
The bread of lies is sweet to a man. But afterwards, his mouth will be filled with pebbles.
18 Intencoj fortikiĝas per konsilo; Kaj militon oni faru prudente.
Plans are strengthened by counsels. And wars are to be handled by governments.
19 Kiu malkaŝas sekreton, tiu estas kiel kalumnianto; Ne komunikiĝu kun tiu, kiu havas larĝan buŝon.
Do not become involved with him who reveals mysteries, and who walks deceitfully, and who enlarges his lips.
20 Kiu malbenas sian patron kaj sian patrinon, Ties lumilo estingiĝos meze de profunda mallumo.
Whoever curses his father and mother, his lamp will be extinguished in the midst of darkness.
21 Heredo, al kiu oni komence tro rapidas, Ne estas benata en sia fino.
When an inheritance is obtained hastily in the beginning, in the end it will be without a blessing.
22 Ne diru: Mi repagos malbonon; Fidu la Eternulon, kaj Li vin helpos.
Do not say, “I will repay evil.” Wait for the Lord, and he will free you.
23 Neegalaj peziloj estas abomenaĵo por la Eternulo, Kaj malvera pesilo estas ne bona.
Diverse weights are an abomination with the Lord. A deceitful balance is not good.
24 La irado de homo dependas de la Eternulo; Kiel homo povus kompreni sian vojon?
The steps of men are directed by the Lord. But who is the man able to understand his own way?
25 Ĝi estas reto por homo, se li rapidas nomi ion sankta Kaj esploras nur post faro de promeso.
It is ruin for a man to devour what is holy, or, after making vows, to retract them.
26 Saĝa reĝo dispelas malvirtulojn, Kaj venigas radon sur ilin.
A wise king scatters the impious and bends an archway over them.
27 La animo de homo estas lumilo de la Eternulo; Ĝi esploras ĉiujn internaĵojn de la korpo.
The spirit of a man is a lamp to the Lord, which investigates all the secrets of the inner self.
28 Favorkoreco kaj veremeco hardas reĝon; Kaj per favorkoreco li subtenas sian tronon.
Mercy and truth guard the king, and his throne is strengthened by clemency.
29 Gloro por junuloj estas ilia forto, Kaj ornamo por maljunuloj estas grizeco.
The joy of youths is their strength. And the dignity of old men is their grey hairs.
30 Vundoj de batoj devas penetri en malbonulon, Kaj frapoj devas iri profunde en lian korpon.
The bruise of a wound, as well as scourges, shall wipe away evils in the more secret places of the inner self.
