Sentencoj 19
1 Pli bona estas malriĉulo, kiu iras en sia senkulpeco, Ol homo, kiu estas malicbuŝulo kaj malsaĝulo.
Mieux vaut un pauvre qui marche en sa simplicité qu’un riche qui tord ses lèvres et qui est insensé.
2 Vivo sen prudento ne estas bona; Kaj kiu tro rapidas, tiu maltrafas la vojon.
Où n’est point la science de l’âme, il n’y a pas de bien: et celui qui hâte ses pieds tombera.
3 Malsaĝeco de homo erarigas lian vojon, Kaj lia koro koleras la Eternulon.
La folie de l’homme renverse ses pas; et contre Dieu il brûle de colère en son cœur.
4 Riĉeco donas multon da amikoj; Sed malriĉulo estas forlasata de sia amiko.
Les richesses donnent beaucoup de nouveaux amis; mais ceux mêmes qu’avait le pauvre se séparent de lui.
5 Falsa atestanto ne restos sen puno; Kaj kiu elspiras mensogojn, tiu ne saviĝos.
Un témoin faux ne sera pas impuni; et celui qui dit des mensonges n’échappera pas.
6 Multaj serĉas favoron de malavarulo; Kaj ĉiu estas amiko de homo, kiu donas donacojn.
Beaucoup honorent la personne d’un homme puissant, et sont amis de celui qui donne des présents.
7 Ĉiuj fratoj de malriĉulo lin malamas; Tiom pli malproksimiĝas de li liaj amikoj! Li havas esperon pri vortoj, kiuj ne estos plenumitaj.
Les frères d’un homme pauvre le haïssent: en outre ses amis mêmes se retirent loin de lui. Celui qui court seulement après les paroles n’aura rien.
8 Kiu akiras prudenton, tiu amas sian animon; Kiu gardas saĝon, tiu trovas bonon.
Mais celui qui possède de l’intelligence aime son âme, et celui qui garde la prudence trouvera des biens.
9 Falsa atestanto ne restos sen puno; Kaj kiu elspiras mensogojn, tiu pereos.
Un faux témoin ne sera pas impuni, et celui qui dit des mensonges périra.
10 Al malsaĝulo ne konvenas agrablaĵo; Ankoraŭ malpli konvenas al sklavo regi super princoj.
À l’insensé ne conviennent pas les délices, ni à l’esclave la domination sur les princes.
11 Saĝo de homo faras lin pacienca; Kaj gloro por li estas pardoni pekon.
La doctrine d’un homme se connaît à sa patience, et sa gloire est de laisser de côté les choses iniques.
12 Kiel kriego de leono estas la kolero de reĝo; Kaj lia favoro estas kiel roso sur herbo.
Comme est le rugissement du hon, ainsi est la colère du roi; et comme la rosée qui tombe sur l’herbe, ainsi son hilarité.
13 Pereo por sia patro estas malsaĝa filo; Kaj malpacema edzino estas kiel konstanta gutado.
La douleur d’un père est un fils insensé; et ce sont des toits continuellement dégouttants qu’une femme querelleuse.
14 Domo kaj havo estas heredataj post gepatroj; Sed saĝa edzino estas de la Eternulo.
La maison et les richesses sont données par les pères; mais c’est par le Seigneur proprement qu’est donnée une femme prudente.
15 Mallaboremeco enigas en profundan dormon, Kaj animo maldiligenta suferos malsaton.
La paresse envoie l’assoupissement; et l’âme indolente aura faim.
16 Kiu konservas moralordonon, tiu konservas sian animon; Sed kiu ne atentas Lian vojon, tiu mortos.
Celui qui garde le commandement garde son âme; mais celui qui néglige sa voie trouvera la mort.
17 Kiu kompatas malriĉulon, tiu pruntedonas al la Eternulo, Kaj Tiu redonos al li por lia bonfaro.
Celui-là prête à intérêt au Seigneur, qui a pitié du pauvre; et il lui rendra son bienfait.
18 Punu vian filon, dum ekzistas espero, Sed via koro ne deziru lian pereon.
Corrige ton fils, n’en désespère pas; mais à le tuer ne dispose pas ton âme.
19 Koleranto devas esti punata; Ĉar se vi lin indulgos, li fariĝos ankoraŭ pli kolerema.
Celui qui est impatient en souffrira du dommage; et s’il prend quelque chose avec violence, il prendra encore autre chose.
20 Aŭskultu konsilon kaj akceptu admonon, Por ke vi poste estu saĝa.
Ecoute le conseil et reçois la discipline, afin que tu sois sage dans tes derniers moments.
21 Multaj estas la intencoj en la koro de homo, Sed la decido de la Eternulo restas fortike.
Il y a beaucoup de pensées dans le cœur de l’homme; mais la volonté du Seigneur demeurera à jamais.
22 Ornamo estas por la homo lia bonfaro; Kaj pli bona estas malriĉulo, ol homo mensogema.
L’homme indigent est miséricordieux; et mieux vaut le pauvre que l’homme menteur.
23 Timo antaŭ la Eternulo kondukas al vivo, Al sateco, kaj al evito de malbono.
La crainte du Seigneur conduit à la vie: elle reposera dans l’abondance sans être visitée par le mal.
24 Mallaboremulo metas sian manon en la poton, Kaj eĉ al sia buŝo li ĝin ne relevas.
Le paresseux cache sa main sous son aisselle; et il ne la porte pas à sa bouche.
25 Se vi batos blasfemanton, sensciulo fariĝos atenta; Se oni punas saĝulon, li komprenas la instruon.
L’homme pernicieux ayant été flagellé, l’insensé deviendra plus sage: mais, si tu reprends le sage, il comprendra la discipline.
26 Kiu ruinigas patron kaj forpelas patrinon, Tiu estas filo hontinda kaj malbeninda.
Celui qui afflige son père et met en fuite sa mère est ignominieux et malheureux.
27 Ĉesu, mia filo, aŭskulti admonon Kaj tamen dekliniĝi de la vortoj de la instruo.
Ne cesse pas mon fils, d’écouter la doctrine; n’ignore pas les paroles de la science.
28 Fripona atestanto mokas juĝon; Kaj la buŝo de malvirtuloj englutas maljustaĵon.
Un témoin inique se raille du jugement; et la bouche des impies dévore l’iniquité.
29 La blasfemantojn atendas punoj, Kaj batoj la dorson de malsaĝuloj.
Les jugements sont préparés pour les railleurs; et les marteaux pour frapper les corps des insensés.
