Sentencoj 17
1 Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.
Ліпший черствий кусок зо споко́єм, ніж дім, повний у́чти м'ясної зо сваркою.
2 Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.
Раб розумний панує над сином безпутнім, і серед братів він поділить спа́док.
3 Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.
Для срі́бла — топи́льна посу́дина, а го́рно — для золота, Господь же серця випробо́вує.
4 Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.
Лиходій слухається уст безбожних, слухає неправдомо́в язика лиході́йного.
5 Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.
Хто сміється з убогого, той ображає свого Творця, хто радіє з нещастя, — не буде такий без вини.
6 Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.
Корона для ста́рших — ону́ки, а пишно́та дітей — їхні батьки́.
7 Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.
Не присто́йна безумному мова поважна, а тим більше шляхе́тному — мова брехли́ва.
8 Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.
Хабар в о́чах його власника́ — самоцві́т: до всьо́го, до чого пове́рнеться, буде щасти́ти йому́.
9 Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.
Хто шукає любови — провину ховає, хто ж про неї повто́рює, розго́нює дру́зів.
10 Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.
На розумного більше впливає одне остере́ження, як на глупака́ сто ударів.
11 Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.
Злий шукає лише неслухня́ности, та вісник жорстокий на нього пошлеться.
12 Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.
Ліпше спітка́ти обезді́тнену ведмедицю, що кидається на люди́ну, аніж нерозумного в глупо́ті його.
13 Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.
Хто відплачує злом за добро, — не відступить лихе з його дому.
14 La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.
Почин сварки — то про́рив води, тому перед ви́бухом сварки покинь ти її!
15 Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
Хто оправдує несправедливого, і хто засуджує праведного, — оби́два вони Господе́ві оги́дні.
16 Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?
На́що ті гроші в руці нерозумного, щоб мудрість купити, як мо́зку нема?
17 En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.
Правдивий друг любить за всякого ча́су, в недолі ж він робиться братом.
18 Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.
Люди́на, позба́влена розуму, ру́читься, — пору́ку дає за друга свого.
19 Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.
Хто сварку кохає, той любить гріх; хто ж підвищує уста свої, той шукає нещастя.
20 Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.
Люди́на лукавого серця не зна́йде добра, хто ж лука́вить своїм язико́м, упаде в зло.
21 Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.
Хто родить безумного, родить на смуток собі, і не поті́шиться батько безглуздого.
22 Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.
Серце радісне добре лікує, а пригно́блений дух сушить ко́сті.
23 Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.
Безбожний таємно бере хабара́, щоб зігнути путі правосу́ддя.
24 Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.
З обличчям розумного — мудрість, а очі глупця́ — аж на кінці землі.
25 Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.
Нерозумний син — смуток для батька, для своєї ж родительки — гі́ркість.
26 Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.
Не добре карати справедливого, бити шляхе́тних за щирість!
27 Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.
Хто слова́ свої стримує, той знає пізна́ння, і холоднокро́вний — розумна люди́на.
28 Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.
І глупа́к, як мовчить, уважається мудрим, а як у́ста свої закриває — розумним.
