Sentencoj 17
1 Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.
Better is a morsel with pleasure in peace, than a house [full] of many good things and unjust sacrifices, with strife.
2 Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.
A wise servant shall have rule over foolish masters, and shall divide portions amongst brethren.
3 Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.
As silver and gold are tried in a furnace, so are choice hearts with the Lord.
4 Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.
A bad man hearkens to the tongue of transgressors: but a righteous man attends not to false lips.
5 Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.
He that laughs at the poor provokes him that made him; and he that rejoices at the destruction of another shall not be held guiltless: but he that has compassion shall find mercy.
6 Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.
Children's children are the crown of old men; and their fathers are the glory of children. The faithful has the whole world full of wealth; but the faithless not even a farthing.
7 Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.
Faithful lips will not suit a fool; nor lying lips a just man.
8 Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.
Instruction is to them that use it a gracious reward; and wherever it may turn, it shall prosper.
9 Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.
He that conceals injuries seeks love; but he that hates to hide [them] separates friends and kindred.
10 Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.
A threat breaks down the heart of a wise man; but a fool, though scourged, understands not.
11 Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.
Every bad man stirs up strifes: but the Lord will send out against him an unmerciful messenger.
12 Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.
Care may befall a man of understanding; but fools will meditate evils.
13 Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.
Whoso rewards evil for good, evil shall not be removed from his house.
14 La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.
Rightful rule gives power to words; but sedition and strife precede poverty.
15 Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
He that pronounces the unjust just, and the just unjust, is unclean and abominable with God.
16 Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?
Why has the fool wealth? for a senseless man will not be able to purchase wisdom. He that exalts his own house seeks ruin; and he that turns aside from instruction shall fall into mischief.
17 En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.
Have you a friend for every time, and let brethren be useful in distress; for on this account are they born.
18 Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.
A foolish man applauds and rejoices over himself, [as he] also that becomes surety would make himself responsible for his own friends.
19 Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.
A lover of sin rejoices in strifes;
20 Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.
and the hard-hearted man comes not in for good. A man of a changeful tongue will fall into mischiefs;
21 Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.
and the heart of a fool is grief to its possessor. A father rejoices not over an uninstructed son; but a wise son gladdens his mother.
22 Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.
A glad heart promotes health; but the bones of a sorrowful man dry up.
23 Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.
The ways of a man who unjustly receives gifts in [his] bosom do not prosper; and an ungodly man perverts the ways of righteousness.
24 Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.
The countenance of a wise man is sensible; but the eyes of a fool [go] to the ends of the earth.
25 Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.
A foolish son [is a cause of] anger to his father, and grief to her that bore him.
26 Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.
[It is] not right to punish a righteous man, nor [is it] holy to plot against righteous princes.
27 Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.
He that forbears to utter a hard word is discreet, and a patient man is wise.
28 Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.
Wisdom shall be imputed to a fool who asks after wisdom: and he who holds his peace shall seem to be sensible.
