Sentencoj 16
1 Al la homo apartenas la projektoj de la koro; Sed de la Eternulo venas la vortoj de la lango.
Los designios del corazón son del hombre, pero la respuesta final viene del Señor.
2 Ĉiuj vojoj de la homo estas puraj en liaj okuloj; Sed la Eternulo esploras la spiritojn.
Todos los caminos del hombre son limpios para él mismo; pero el Señor pone los espíritus de los hombres en su balanza.
3 Transdonu al la Eternulo viajn farojn; Tiam viaj entreprenoj staros forte.
Pon tus obras en manos del Señor, y tus propósitos estarán seguros.
4 Ĉiu faro de la Eternulo havas sian celon; Eĉ malvirtulo estas farita por tago de malbono.
El Señor hizo todo para su propósito, incluso el pecador para el día del mal.
5 Ĉiu malhumilulo estas abomenaĵo por la Eternulo; Kaj li certe ne restos ne punita.
Todo el que tiene orgullo en su corazón es repugnante para el Señor: ciertamente no se liberará del castigo.
6 Per bono kaj vero pardoniĝas peko; Kaj per timo antaŭ la Eternulo oni evitas malbonon.
Con misericordia y buena fe, la maldad es quitada; y por el temor de Jehová, los hombres se apartaron del mal.
7 Kiam al la Eternulo plaĉas la vojoj de homo, Li eĉ liajn malamikojn pacigas kun li.
Cuando los caminos del hombre agradan al Señor, él hace que hasta sus enemigos estén en paz con él.
8 Pli bona estas malmulto, sed kun justeco, Ol granda profito, sed maljusta.
Mejor es un poco con justicia, que gran riqueza con maldad.
9 La koro de homo pripensas sian vojon; Sed la Eternulo direktas lian iradon.
Un hombre puede hacer diseños para su camino, pero el Señor es la guía de sus pasos.
10 Sorĉo estas sur la lipoj de reĝo; Lia buŝo ne peku ĉe la juĝo.
La decisión está en los labios del rey; su boca no se equivocará al juzgar.
11 Ĝusta pesilo kaj ĝustaj pesiltasoj estas de la Eternulo; Ĉiuj pezilŝtonoj en la sako estas Lia faro.
Las medidas y pesas verdaderas son del Señor: todos las pesas de la bolsa son su trabajo.
12 Abomenaĵo por reĝoj estas fari maljustaĵon; Ĉar per justeco staras fortike la trono.
Hacer el mal es repugnante para los reyes: porque el asiento del gobernante se basa en la justicia.
13 Al la reĝoj plaĉas lipoj veramaj; Kaj ili amas tiun, kiu parolas la veron.
Los labios de la justicia son el deleite de los reyes; y el que dice lo recto le es querido.
14 Kolero de reĝo estas kuriero de morto; Sed homo saĝa igas ĝin pardoni.
La ira del rey es como los que dan noticias de la muerte, pero el sabio pondrá la paz en lugar de ella.
15 Luma vizaĝo de reĝo estas vivo; Kaj lia favoro estas kiel nubo kun printempa pluvo.
A la luz del rostro del rey hay vida; y su aprobación es como una nube de lluvia de primavera.
16 Akiro de saĝeco estas multe pli bona ol oro; Kaj akiro de prudento estas preferinda ol arĝento.
¡Cuánto mejor es obtener sabiduría que oro! y para obtener conocimiento es más deseable que la plata.
17 La vojo de virtuloj evitas malbonon; Kiu gardas sian vojon, tiu konservas sian animon.
El camino de los rectos será apartado del mal; el que guarda su camino guardará su alma.
18 Antaŭ la pereo iras fiereco; Kaj antaŭ la falo iras malhumileco.
El orgullo va antes de la destrucción, y un espíritu rígido antes de una caída.
19 Pli bone estas esti humila kun malriĉuloj, Ol dividi akiron kun fieruloj.
Mejor es tener un espíritu gentil con los pobres, que tomar parte en las recompensas de la guerra con los hombres de orgullo.
20 Kiu prudente kondukas aferon, tiu trovos bonon; Kaj kiu fidas la Eternulon, tiu estas feliĉa.
El que presta atención a la ley del bien obtendrá el bien; y quien pone su fe en el Señor es feliz.
21 Kiu havas prudentan koron, tiu estas nomata saĝulo; Kaj agrablaj paroloj plivalorigas la instruon.
Los sabios de corazón serán llamados hombres de buen sentido; y con palabras amables, el aprendizaje aumenta.
22 Saĝo estas fonto de vivo por sia posedanto; Sed la instruo de malsaĝuloj estas malsaĝeco.
La sabiduría es una fuente de vida para el que la tiene; pero el castigo de los necios es su comportamiento necio.
23 La koro de saĝulo prudentigas lian buŝon, Kaj en lia buŝo plivaloriĝas la instruo.
El corazón del sabio es el maestro de su boca, y da mayor conocimiento a sus labios.
24 Agrabla parolo estas freŝa mielo, Dolĉa por la animo kaj saniga por la ostoj.
Las palabras agradables son como la miel, dulces para el alma y una nueva vida para los huesos.
25 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
Hay un camino que parece recto ante un hombre, pero su fin son los caminos de la muerte.
26 Kiu laboras, tiu laboras por si mem; Ĉar lin devigas lia buŝo.
El deseo del hombre trabajador está trabajando para él, porque su necesidad de comida lo está impulsando.
27 Malbona homo kaŭzas malbonon; Kaj sur liaj lipoj estas kvazaŭ brulanta fajro.
Un hombre bueno para nada es un diseñador del mal, y en sus labios hay un fuego ardiente.
28 Malica homo disvastigas malpacon; Kaj kalumnianto disigas amikojn.
Un hombre con propósitos retorcidos es causa de pelea en todas partes: y el chismoso crea problemas entre amigos.
29 Rabemulo forlogas sian proksimulon Kaj kondukas lin sur vojo malbona.
Un hombre violento pone el deseo del mal en la mente de su prójimo y lo hace ir por un camino que no es bueno.
30 Kiu faras signojn per la okuloj, tiu intencas malicon; Kiu faras signojn per la lipoj, tiu plenumas malbonon.
Aquel cuyos ojos están cerrados es un hombre de propósitos retorcidos, y el que cierra sus labios apretadamente hace que el mal suceda.
31 Krono de gloro estas la grizeco; Sur la vojo de justeco ĝi estas trovata.
La cabeza gris es una corona de gloria, si se ve en el camino de la justicia.
32 Pacienculo estas pli bona ol fortulo; Kaj kiu regas sian spiriton, tiu estas pli bona ol militakiranto de urbo.
Mejor es el hombre lento para enojarse que el hombre de guerra, y el que tiene control sobre su espíritu, que el que toma una ciudad.
33 Sur la baskon oni ĵetas loton; Sed ĝia tuta decido estas de la Eternulo.
Una cosa puede ser puesta a la decisión del azar, pero sucede a través del Señor.
