Sentencoj 16
1 Al la homo apartenas la projektoj de la koro; Sed de la Eternulo venas la vortoj de la lango.
Los planes del corazón pertenecen al hombre, pero la respuesta de la lengua es de Yahvé.
2 Ĉiuj vojoj de la homo estas puraj en liaj okuloj; Sed la Eternulo esploras la spiritojn.
Todos los caminos del hombre son limpios ante sus propios ojos, pero Yahvé sopesa los motivos.
3 Transdonu al la Eternulo viajn farojn; Tiam viaj entreprenoj staros forte.
Encomienda tus obras a Yahvé, y tus planes tendrán éxito.
4 Ĉiu faro de la Eternulo havas sian celon; Eĉ malvirtulo estas farita por tago de malbono.
Yahvé ha hecho todo para su propio fin. sí, incluso los malvados para el día del mal.
5 Ĉiu malhumilulo estas abomenaĵo por la Eternulo; Kaj li certe ne restos ne punita.
Todo el que es orgulloso de corazón es una abominación para Yahvé; ciertamente no quedarán impunes.
6 Per bono kaj vero pardoniĝas peko; Kaj per timo antaŭ la Eternulo oni evitas malbonon.
Por la misericordia y la verdad se expía la iniquidad. Por el temor a Yahvé los hombres se apartan del mal.
7 Kiam al la Eternulo plaĉas la vojoj de homo, Li eĉ liajn malamikojn pacigas kun li.
Cuando los caminos del hombre agradan a Yahvé, hace que hasta sus enemigos estén en paz con él.
8 Pli bona estas malmulto, sed kun justeco, Ol granda profito, sed maljusta.
Mejor es un poco con la justicia, que los grandes ingresos con la injusticia.
9 La koro de homo pripensas sian vojon; Sed la Eternulo direktas lian iradon.
El corazón del hombre planea su curso, pero Yahvé dirige sus pasos.
10 Sorĉo estas sur la lipoj de reĝo; Lia buŝo ne peku ĉe la juĝo.
Los juicios inspirados están en los labios del rey. No traicionará su boca.
11 Ĝusta pesilo kaj ĝustaj pesiltasoj estas de la Eternulo; Ĉiuj pezilŝtonoj en la sako estas Lia faro.
Las balanzas y los platillos honestos son de Yahvé; todos los pesos de la bolsa son obra suya.
12 Abomenaĵo por reĝoj estas fari maljustaĵon; Ĉar per justeco staras fortike la trono.
Es una abominación que los reyes hagan el mal, porque el trono se establece por la justicia.
13 Al la reĝoj plaĉas lipoj veramaj; Kaj ili amas tiun, kiu parolas la veron.
Los labios justos son la delicia de los reyes. Valoran a quien dice la verdad.
14 Kolero de reĝo estas kuriero de morto; Sed homo saĝa igas ĝin pardoni.
La ira del rey es un mensajero de la muerte, pero un hombre sabio lo apaciguará.
15 Luma vizaĝo de reĝo estas vivo; Kaj lia favoro estas kiel nubo kun printempa pluvo.
En la luz del rostro del rey está la vida. Su favor es como una nube de la lluvia de primavera.
16 Akiro de saĝeco estas multe pli bona ol oro; Kaj akiro de prudento estas preferinda ol arĝento.
¡Cuánto mejor es conseguir sabiduría que oro! Sí, conseguir la comprensión es ser elegido más que la plata.
17 La vojo de virtuloj evitas malbonon; Kiu gardas sian vojon, tiu konservas sian animon.
El camino de los rectos es apartarse del mal. El que guarda su camino preserva su alma.
18 Antaŭ la pereo iras fiereco; Kaj antaŭ la falo iras malhumileco.
La soberbia precede a la destrucción, y un espíritu arrogante antes de una caída.
19 Pli bone estas esti humila kun malriĉuloj, Ol dividi akiron kun fieruloj.
Es mejor tener un espíritu humilde con los pobres, que repartir el botín con los orgullosos.
20 Kiu prudente kondukas aferon, tiu trovos bonon; Kaj kiu fidas la Eternulon, tiu estas feliĉa.
El que presta atención a la Palabra encuentra la prosperidad. Quien confía en Yahvé es bendecido.
21 Kiu havas prudentan koron, tiu estas nomata saĝulo; Kaj agrablaj paroloj plivalorigas la instruon.
Los sabios de corazón serán llamados prudentes. El placer de los labios favorece la instrucción.
22 Saĝo estas fonto de vivo por sia posedanto; Sed la instruo de malsaĝuloj estas malsaĝeco.
La comprensión es una fuente de vida para quien la tiene, pero el castigo de los tontos es su locura.
23 La koro de saĝulo prudentigas lian buŝon, Kaj en lia buŝo plivaloriĝas la instruo.
El corazón del sabio instruye a su boca, y añade el aprendizaje a sus labios.
24 Agrabla parolo estas freŝa mielo, Dolĉa por la animo kaj saniga por la ostoj.
Las palabras agradables son un panal, dulce para el alma, y salud para los huesos.
25 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
Hay un camino que le parece correcto al hombre, pero al final lleva a la muerte.
26 Kiu laboras, tiu laboras por si mem; Ĉar lin devigas lia buŝo.
El apetito del trabajador trabaja para él, porque su boca le urge.
27 Malbona homo kaŭzas malbonon; Kaj sur liaj lipoj estas kvazaŭ brulanta fajro.
Un hombre sin valor trama una travesura. Su discurso es como un fuego abrasador.
28 Malica homo disvastigas malpacon; Kaj kalumnianto disigas amikojn.
El hombre perverso suscita conflictos. Un susurrador separa a los amigos cercanos.
29 Rabemulo forlogas sian proksimulon Kaj kondukas lin sur vojo malbona.
El hombre violento seduce a su prójimo, y lo lleva por un camino que no es bueno.
30 Kiu faras signojn per la okuloj, tiu intencas malicon; Kiu faras signojn per la lipoj, tiu plenumas malbonon.
El que guiña los ojos para tramar perversidades, el que comprime sus labios, está empeñado en el mal.
31 Krono de gloro estas la grizeco; Sur la vojo de justeco ĝi estas trovata.
Las canas son una corona de gloria. Se consigue con una vida de rectitud.
32 Pacienculo estas pli bona ol fortulo; Kaj kiu regas sian spiriton, tiu estas pli bona ol militakiranto de urbo.
El que es lento para la ira es mejor que el poderoso; el que gobierna su espíritu, que el que toma una ciudad.
33 Sur la baskon oni ĵetas loton; Sed ĝia tuta decido estas de la Eternulo.
La suerte está echada, pero todas sus decisiones provienen de Yahvé.
