Sentencoj 15
1 Milda respondo kvietigas koleron; Sed malmola vorto ekscitas koleron.
Una respuesta amable evitará la ira, pero las palabras hirientes aumentarán el enojo.
2 La lango de saĝuloj bonigas la instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj elparolas sensencaĵon.
Las palabras de los sabios despertarán interés por el conocimiento; pero los necios hablarán sin sentido.
3 Sur ĉiu loko estas la okuloj de la Eternulo; Ili vidas la malbonulojn kaj bonulojn.
El Señor lo ve todo, y observa el bien y el mal.
4 Milda lango estas arbo de vivo; Sed malbonparola rompas la spiriton.
Las palabras amables son Fuente de vida, pero el decir mentiras causa gran daño.
5 Malsaĝulo malŝatas la instruon de sia patro; Sed kiu plenumas la admonon, tiu estas prudenta.
Solo un necio aborrece la instrucción de su padre; pero el prudente acepta la corrección.
6 En la domo de virtulo estas multe da trezoroj; Sed en la profito de malvirtulo estas pereo.
Hay abundante tesoro donde en la vivienda de los justos; pero el salario de los malvados es causa de tribulación.
7 La buŝo de saĝuloj semas instruon; Sed la koro de malsaĝuloj ne estas tia.
Los sabios comparten su conocimiento, pero los necios no piensan de esta mima manera.
8 Oferdono de malvirtuloj estas abomenaĵo por la Eternulo; Sed la preĝo de virtuloj al Li plaĉas.
El Señor aborrece el sacrificio de los malvados, pero le complacen las oraciones de los justos.
9 Abomenaĵo por la Eternulo estas la vojo de malvirtulo; Sed kiu celas virton, tiun Li amas.
El Señor odia el camino del malvado, pero ama a los que actúan con rectitud.
10 Malbona puno atendas tiun, kiu forlasas la vojon; Kaj la malamanto de admono mortos.
Si abandonas el camino del bien, recibirás disciplina. Todo el que aborrece la corrección morirá.
Los muertos no tienen secretos que el Señor no sepa. ¡Cuanto más conoce nuestros pensamientos! (Sheol h7585)
12 Mokanto ne amas tiun, kiu lin admonas; Al saĝuloj li ne iras.
Los burladores no aprecian la corrección, por lo tanto no van donde los sabios para pedir consejo.
13 Ĝoja koro faras la vizaĝon ĝoja; Sed ĉe ĉagreno de la koro la spirito estas malgaja.
Si estas feliz por dentro, tu rostro lucirá alegre; pero si estas triste, lucirás derrotado.
14 La koro de saĝulo serĉas instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj nutras sin per malsaĝeco.
Una mente inteligente busca el conocimiento; pero los necios se alimentan de estupidez.
15 Ĉiuj tagoj de malfeliĉulo estas malbonaj; Sed kontenta koro estas festenado.
La vida de los pobres es dura, pero si permaneces alegre, la vida es una fiesta sin final.
16 Pli bona estas malmulto kun timo antaŭ la Eternulo, Ol granda trezoro kun maltrankvileco ĉe ĝi.
Es mejor respetar al Señor y tener poco, que tener abundancia de dinero y además los problemas que le acompañan.
17 Pli bona estas manĝo el verdaĵo, sed kun amo, Ol grasa bovo, sed kun malamo.
Mejor una cena de vegetales donde hay amor, que comer carne con odio.
18 Kolerema homo kaŭzas malpacon; Kaj pacienculo kvietigas disputon.
Los irascibles provocan los problemas, pero los que tardan en enojarse ayudan a sosegar los conflictos.
19 La vojo de maldiligentulo estas kiel dornarbeto; Sed la vojo de virtuloj estas ebenigita.
El camino de los perezosos está lleno de espinas, pero el camino de los justos es una autopista abierta.
20 Saĝa filo ĝojigas la patron; Sed homo malsaĝa estas malhonoro por sia patrino.
Un hijo sabio trae alegría a su padre; pero un hombre necio aborrece a su madre.
21 Malsaĝeco estas ĝojo por malsaĝulo; Sed homo prudenta iras ĝustan vojon.
La necedad alegra a los tontos, pero los prudentes hacen lo recto.
22 Kie ne estas konsilo, tie la entreprenoj neniiĝas; Sed ĉe multe da konsilantoj ili restas fortikaj.
Los planes se caen sin el buen consejo, pero hay éxito donde hay muchos consejeros.
23 Plezuro por homo estas en la respondo de lia buŝo; Kaj kiel bona estas vorto en la ĝusta tempo!
Una buena respuesta trae alegría a sus oyentes. ¡Cuán bueno es oír la palabra acertada en el momento correcto!
El camino de la vida para los justos va hacia arriba, para que pueden evitar caer en la tumba que esta debajo. (Sheol h7585)
25 La domon de fieruloj la Eternulo ruinigas; Sed Li gardas la limojn de vidvino.
El Señor derriba la casa de los orgullosos, pero protege los límites de la casa de la viuda.
26 Abomenaĵo por la Eternulo estas la intencoj de malnoblulo; Sed agrablaj estas la paroloj de puruloj.
El Señor odia los pensamientos de los malvados, pero honra las palabras de los puros.
27 Profitemulo malĝojigas sian domon; Sed kiu malamas donacojn, tiu vivos.
Los que codician las ganancias ilícitas acarrean problemas para sus familias. Pero los que aborrecen el soborno, vivirán.
28 La koro de virtulo pripensas respondon; Sed la buŝo de malvirtuloj elfluigas malbonon.
Los justos piensan en la mejor forma de responder a una pregunta, pero los tontos hablan con maldad.
29 La Eternulo estas malproksima de la malvirtuloj; Sed la preĝon de la virtuloj Li aŭskultas.
El Señor guarda distancia con los malvados, pero escucha las oraciones de los justos.
30 Luma okulo ĝojigas la koron; Bona sciigo fortikigas la ostojn.
Los ojos brillantes producen alegría, y las buenas noticias mejoran el ánimo.
31 Orelo, kiu aŭskultas la instruon de la vivo, Loĝos inter saĝuloj.
Si atiendes el buen consejo serás uno más entre los sabios.
32 Kiu forpuŝas admonon, tiu malestimas sian animon; Sed kiu aŭskultas instruon, tiu akiras saĝon.
Si ignoras la instrucción, te aborreces a ti mismo; pero si escuchas la corrección, obtendrás entendimiento.
33 La timo antaŭ la Eternulo instruas saĝon, Kaj humileco troviĝas antaŭ honoro.
El respeto por el Señor enseña sabiduría; la humildad viene antes de la honra.
