< Sentencoj 15 >
1 Milda respondo kvietigas koleron; Sed malmola vorto ekscitas koleron.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 La lango de saĝuloj bonigas la instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj elparolas sensencaĵon.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 Sur ĉiu loko estas la okuloj de la Eternulo; Ili vidas la malbonulojn kaj bonulojn.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 Milda lango estas arbo de vivo; Sed malbonparola rompas la spiriton.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 Malsaĝulo malŝatas la instruon de sia patro; Sed kiu plenumas la admonon, tiu estas prudenta.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 En la domo de virtulo estas multe da trezoroj; Sed en la profito de malvirtulo estas pereo.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 La buŝo de saĝuloj semas instruon; Sed la koro de malsaĝuloj ne estas tia.
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 Oferdono de malvirtuloj estas abomenaĵo por la Eternulo; Sed la preĝo de virtuloj al Li plaĉas.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 Abomenaĵo por la Eternulo estas la vojo de malvirtulo; Sed kiu celas virton, tiun Li amas.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 Malbona puno atendas tiun, kiu forlasas la vojon; Kaj la malamanto de admono mortos.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
11 Ŝeol kaj la abismo estas antaŭ la Eternulo: Tiom pli la koroj de la homidoj. (Sheol )
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol )
12 Mokanto ne amas tiun, kiu lin admonas; Al saĝuloj li ne iras.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 Ĝoja koro faras la vizaĝon ĝoja; Sed ĉe ĉagreno de la koro la spirito estas malgaja.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 La koro de saĝulo serĉas instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj nutras sin per malsaĝeco.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 Ĉiuj tagoj de malfeliĉulo estas malbonaj; Sed kontenta koro estas festenado.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Pli bona estas malmulto kun timo antaŭ la Eternulo, Ol granda trezoro kun maltrankvileco ĉe ĝi.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 Pli bona estas manĝo el verdaĵo, sed kun amo, Ol grasa bovo, sed kun malamo.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 Kolerema homo kaŭzas malpacon; Kaj pacienculo kvietigas disputon.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 La vojo de maldiligentulo estas kiel dornarbeto; Sed la vojo de virtuloj estas ebenigita.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 Saĝa filo ĝojigas la patron; Sed homo malsaĝa estas malhonoro por sia patrino.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 Malsaĝeco estas ĝojo por malsaĝulo; Sed homo prudenta iras ĝustan vojon.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Kie ne estas konsilo, tie la entreprenoj neniiĝas; Sed ĉe multe da konsilantoj ili restas fortikaj.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 Plezuro por homo estas en la respondo de lia buŝo; Kaj kiel bona estas vorto en la ĝusta tempo!
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
24 La vojo de la vivo por saĝulo iras supren, Por ke li evitu Ŝeolon malsupre. (Sheol )
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol )
25 La domon de fieruloj la Eternulo ruinigas; Sed Li gardas la limojn de vidvino.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 Abomenaĵo por la Eternulo estas la intencoj de malnoblulo; Sed agrablaj estas la paroloj de puruloj.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 Profitemulo malĝojigas sian domon; Sed kiu malamas donacojn, tiu vivos.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 La koro de virtulo pripensas respondon; Sed la buŝo de malvirtuloj elfluigas malbonon.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 La Eternulo estas malproksima de la malvirtuloj; Sed la preĝon de la virtuloj Li aŭskultas.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 Luma okulo ĝojigas la koron; Bona sciigo fortikigas la ostojn.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 Orelo, kiu aŭskultas la instruon de la vivo, Loĝos inter saĝuloj.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 Kiu forpuŝas admonon, tiu malestimas sian animon; Sed kiu aŭskultas instruon, tiu akiras saĝon.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 La timo antaŭ la Eternulo instruas saĝon, Kaj humileco troviĝas antaŭ honoro.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.