Sentencoj 14
1 Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
Az asszonyok legbölcsebbike fölépítette házát, de az oktalanság önkezeivel lerontja.
2 Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
Egyenességében jár, a ki az Örökkévalót féli, de álnok az útjain, a ki őt megveti.
3 En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
Az oktalannak szájában a gőgnek vesszeje van, de a bölcsek ajkai megőrzik őket,
4 Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
Ökrök híján tiszta a jászol, de termések bősége a marha erejében van.
5 Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
Hűséges tanú nem hazudik, de hazugságokat terjeszt hazug tanú.
6 Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
Keresett a csúfoló bölcsességet, de nincs, az értelmesnek azonban könnyű a tudás.
7 Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
Menj el a balga ember közeléből, és nem ismerted meg tudásnak ajkait,
8 La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
Az okosnak bölcsessége: érteni az útját, de a balgák oktatalansága csalárdság.
9 Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
Az oktalanok közt tolmács a bűn és az egyenesek közt a jóakarat.
10 Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
A szív ismeri önmagának keservét, és örömébe nem vegyül idegen.
11 Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
A gonoszok háza megsemmisül, de az egyenesek sátra virul.
12 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
Van út, mely egyenes az ember előtt, de a vége – halálnak útjai.
13 Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
Nevetés közt is fájhat a szív, és az örömnek vége bánat.
14 Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
Saját útjaiból lakik jól a tévedt szívű, az övéiből a jó ember.
15 Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
Az együgyű minden szónak hisz, de az okos ügyel lépésére.
16 Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
A bölcs fél és kerüli a rosszat, de a balga fölháborodik és elbizakodik.
17 Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
A hirtelen haragú oktalanságot követ el, és a fondorlatok embere meggyűlöltetik.
18 Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
Birtokul nyertek az együgyűek oktalanságot, de az okosok körülfogják a tudást.
19 Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
Legörnyedtek a rosszak a jók előtt és a gonoszok az igaznak kapuinál.
20 Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
Társánál is gyűlöletessé válik a szegény, de a gazdagnak barátai sokan vannak.
21 Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
A ki gúnyolódik felebarátján, vétkezik, de a ki könyörül a szegényeken, boldog az.
22 Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
Nemde eltévelyegnek a rosszat koholók, de szeretetet és hűséget találnak a jót koholók.
23 De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
Minden fáradalomból nyereség származik, de az ajkak beszédje csak hiányra visz.
24 Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
A bölcsek koronája a gazdagságuk, a balgák oktalansága oktalanság.
25 Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
Lelkeket ment meg az igaz tanú, de hazugságokat terjeszt a csalárd.
26 En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
Az istenfélelemben erős bizalom van, fiainak is menedékük lesz.
27 La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
Az istenfélelem életforrás, hogy távozzunk a halál tőreitől.
28 Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
Abban, hogy sok a nép, van a király dísze, és a nemzet fogytában a fejedelem rettegése.
29 Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
A késedelmes haragú nagy értelmességű, de a hirtelen indulatú oktalanságot visz el.
30 Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
A testnek élete a szelíd szív, de a csontok rothadása a vakbuzgalom.
31 Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
A ki nyomorgatja a szegényt, az káromolta alkotóját, de tiszteli őt, a ki könyörül a szűkölködőn.
32 Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
Szerencsétlenségében eltaszíttatik a gonosz, de halálakor is bízik az igaz.
33 En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
Az értelmesnek szívében bölcsesség nyugszik, de a balgák közepében kitudódik.
34 Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
Igazság felemeli a nemzetet, de a népek gyalázata a vétek.
35 Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
A király jóakarata az eszes szolgáé, de haragja lesz a szégyenletesé.
