Sentencoj 14
1 Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
The wise among women buildeth her house; but the foolish pulleth it down with her own hands.
2 Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
In his uprightness walketh he that feareth the Lord; but perverse in his ways is he that despiseth him.
3 En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
In the mouth of the foolish is a stick [for his] pride; but the lips of the wise will preserve them.
4 Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
Where no oxen are, is the crib clean; but the abundance of harvests is [only] through the strength of the ox.
5 Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
A faithful witness will not lie; but a false witness constantly uttereth lies.
6 Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
A scorner seeketh wisdom, and there is none; but knowledge is easy to the man of understanding.
7 Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
Go far away from a foolish man, else thou wilt [never] know the lips of knowledge.
8 La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
The wisdom of the prudent is to understand his way; but the folly of fools is deceit.
9 Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
The fool maketh a mockery of guilt; but among the upright there is good will.
10 Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
The heart knoweth its own bitterness; and with its joy can no stranger intermeddle.
11 Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
The house of the wicked will be destroyed: but the tent of the upright will flourish.
12 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
There is many a way which seemeth even before a man; but its end are ways unto death.
13 Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
Even in laughter the heart feeleth pain; and at its end joy is sorrow.
14 Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
The backslider in heart will have enough of his own ways; and from him [departeth] the good men.
15 Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
The simple believeth every word; but the prudent man understandeth his steps.
16 Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
A wise man is fearful, and departeth from evil; but the fool exciteth himself, and is confident.
17 Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
He that is soon angry committeth folly; and a man of wicked devices is hated.
18 Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
The simple inherit folly; but the prudent crown themselves with knowledge.
19 Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
The bad sink down before the good; and the wicked are at the gates of the righteous.
20 Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
Even to his own neighbor is the poor man hateful; but the friends of the rich are many.
21 Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
He that despiseth his neighbor is a sinner; but he that is gracious to the poor—happiness attend him!
22 Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
Behold, those who contrive evil are in error; but kindness and truth attend on those who contrive what is good.
23 De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
In all painful labor there is profit; but mere words of the lips [lead] only to want.
24 Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
The crown of the wise is their riches; but the folly of fools is [only] folly.
25 Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
A deliverer of souls is the true witness; but a witness of deceit uttereth lies.
26 En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
In the fear of the Lord is the strong confidence [of man], and unto his children will it be a place of shelter.
27 La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
The fear of the Lord is the source of life, [teaching] to avoid the snares of death.
28 Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
In the multitude of people is the king's glory; but in the want of a population is the downfall of the prince.
29 Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
He that is slow to anger is of great understanding; but he that is hasty of spirit holdeth up [to view] his folly.
30 Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
A sound heart is the life of the body; but jealousy is the rottenness of the bones.
31 Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
He that oppresseth the poor blasphemeth his Maker; but he that is gracious to the needy honoreth him.
32 Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
Through his own evil is the wicked thrust down; but even in his death doth the righteous have confidence.
33 En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
In the heart of the man of understanding resteth wisdom: but [the little which is] in the bosom of fools is made known.
34 Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
Righteousness exalteth a people; but the disgrace of nations is sin.
35 Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
The king's favor is bestowed on an intelligent servant; but his wrath is against him that deserveth shame.
