Sentencoj 14
1 Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
A wise woman buildeth her house: but the foolish destroyeth it with her owne handes.
2 Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
He that walketh in his righteousnes, feareth the Lord: but he that is lewde in his wayes, despiseth him.
3 En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
In the mouth of the foolish is the rod of pride: but the lippes of the wise preserue them.
4 Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
Where none oxen are, there the cribbe is emptie: but much increase cometh by the strength of the oxe.
5 Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
A faithfull witnes will not lye: but a false record will speake lyes.
6 Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
A scorner seeketh wisdome, and findeth it not: but knowledge is easie to him that will vnderstande.
7 Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
Depart from the foolish man, when thou perceiuest not in him the lippes of knowledge.
8 La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
The wisdome of ye prudent is to vnderstand his way: but the foolishnes of the fooles is deceite.
9 Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
The foole maketh a mocke of sinne: but among the righteous there is fauour.
10 Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
The heart knoweth the bitternes of his soule, and the stranger shall not medle with his ioy.
11 Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
The house of the wicked shalbe destroyed: but the tabernacle of the righteous shall florish.
12 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
There is a way that seemeth right to a man: but the issues thereof are the wayes of death.
13 Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
Euen in laughing the heart is sorowful, and the ende of that mirth is heauinesse.
14 Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
The heart that declineth, shall be saciate with his owne wayes: but a good man shall depart from him.
15 Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
The foolish will beleeue euery thing: but the prudent will consider his steppes.
16 Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
A wise man feareth, and departeth from euill: but a foole rageth, and is carelesse.
17 Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
He that is hastie to anger, committeth follie, and a busie body is hated.
18 Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
The foolish do inherite follie: but the prudent are crowned with knowledge.
19 Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
The euill shall bowe before the good, and the wicked at the gates of the righteous.
20 Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
The poore is hated euen of his own neighbour: but the friendes of the rich are many.
21 Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
The sinner despiseth his neighbour: but he that hath mercie on the poore, is blessed.
22 Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
Doe not they erre that imagine euill? but to them that thinke on good things, shalbe mercie and trueth.
23 De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
In all labour there is abundance: but the talke of the lippes bringeth onely want.
24 Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
The crowne of the wise is their riches, and the follie of fooles is foolishnes.
25 Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
A faithfull witnes deliuereth soules: but a deceiuer speaketh lyes.
26 En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
In the feare of the Lord is an assured strength, and his children shall haue hope.
27 La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
The feare of the Lord is as a welspring of life, to auoyde the snares of death.
28 Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
In the multitude of the people is the honour of a King, and for the want of people commeth the destruction of the Prince.
29 Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
He that is slowe to wrath, is of great wisdome: but he that is of an hastie minde, exalteth follie.
30 Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
A sounde heart is the life of the flesh: but enuie is the rotting of the bones.
31 Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
He that oppresseth the poore, reprooueth him that made him: but hee honoureth him, that hath mercie on the poore.
32 Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
The wicked shall be cast away for his malice: but the righteous hath hope in his death.
33 En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
Wisedome resteth in the heart of him that hath vnderstanding, and is knowen in the mids of fooles.
34 Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
Iustice exalteth a nation, but sinne is a shame to the people.
35 Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
The pleasure of a King is in a wise seruant: but his wrath shalbe toward him that is lewde.
